Het hoogtepunt van seks
Over het orgasme worden nogal wat onwaarheden verkondigd. Misschien wel omdat het niet zo gemakkelijk te omschrijven is hoe het voelt. En omdat het per persoon en keer kan verschillen.
Orgasme is een ander woord voor klaarkomen. Het is afkomstig van het Griekse woord orgasmos dat zoveel zou betekenen als opzwellen van wellust en vol zijn van hartstocht. Er wordt gezegd dat het uiteindelijke doel van het orgasme is om voortplanting prettiger te maken.
Klaarkomen is een speciaal gevoel dat per keer kan verschillen. Volgens onderzoekers is het gevoel bij mannen en vrouwen nagenoeg hetzelfde op de plaats van ontlading in het lichaam na. Twijfel je of je een orgasme hebt gehad, dan is het waarschijnlijk niet het geval. Bij een orgasme neemt je lichaam het over.
Fases
Het orgasme is een ontlading van seksuele spanning in je lichaam. Seksuele activiteit verloopt over het algemeen volgens een vast schema; natuurlijk kan het wel per persoon en situatie verschillen.
Je begint met een fase van seksueel verlangen, hierbij zit de opwinding voornamelijk tussen de oren. Als je vervolgens handelt naar je gevoel kun je in de opwindingsfase terecht komen. Tijdens deze fase wordt de penis stijf, de vagina nat en gaat de hartslag omhoog.
Vanuit de opwinding krijg je over het algemeen niet direct een orgasme. Gedurende de plateaufase neemt de opwinding toe en bouwt de spanning zich verder op. Hier is tijd en een bepaalde hoeveelheid prikkels voor nodig. De doorbloeding van de geslachtsdelen neemt daarbij toe, de hartslag en ademhaling gaan omhoog en zenuwuiteinden door het hele lichaam sturen seintjes naar het genotscentrum in de hersenen.
Bij voldoende prikkels laat het lichaam uiteindelijk alle opgebouwde spanning los: het orgasme. Daarna volgt de laatste fase: ontspanning met onder andere een lagere hartslag.
Mannelijk orgasme
Opwinding uit zich bij mannen in een erectie. De zwellichamen in de penis vullen zich met bloed en er wordt minder bloed afgevoerd door de bloedvaten waardoor de penis groot en stijf wordt. De voorhuid trekt wat naar achter en de eikel komt bloot te liggen. Stimulatie van de eikel geeft weer meer opwinding.
Vlak voor het orgasme verzamelt het lichaam sperma in de urinebuis en tijdens het orgasme komt het sperma in golfjes naar buiten. Je kunt ook klaarkomen zonder dat er sperma naar buiten komt, een zogenaamd droog orgasme. Tijdens het klaarkomen spannen spieren in de anus en penis en de prostaatklier zich aan. Bij mannen is het orgasme vaak een heftige ontlading.
Een mannelijk orgasme duurt over het algemeen 3 tot 10 seconden. De meeste mannen hebben daarna een herstelperiode nodig die enkele minuten, maar ook uren kan duren. Tijdens het herstel is geen nieuw orgasme mogelijk.
Vrouwelijk orgasme
Een orgasme bereiken tijdens het vrijen is voor mannen eenvoudiger dan voor vrouwen. Tijdens penetratie wordt de eikel geprikkeld, maar een vrouw heeft over het algemeen stimulatie van de clitoris nodig om klaar te komen. Bij aanhoudende stimulans wordt de clitoris steeds gevoeliger en sommige vrouwen ervaren ook samentrekkingen in de vagina.
Met toenemende opwinding wordt de vagina vochtiger, zwellen de binnenste schaamlippen op en de clitoris komt wat naar voren. De clitoris vult zich ook met bloed en vormt eigenlijk een soort airbag rond de vagina. Bij sommige vrouwen zwellen ook de tepels en borsten op.
De meeste vrouwen kennen alleen clitorale orgasmen, maar stimulatie van de vagina is vaak wel essentieel en maakt een orgasme vollediger en intenser. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat de clitoris veel groter is dan alleen het zichtbare knopje.
Een klein percentage vrouwen kan een orgasme krijgen via stimulering van de G-spot. De G-spot voelt als een ribbelig stukje zo’n 5 centimeter in de schede. In de wetenschap is veel controversie over het bestaan van de G-spot.
Het orgasme van een vrouw komt over het algemeen in golven. Het overspoelt je, zakt weer wat af en komt weer terug. Dat patroon blijft zich herhalen tot het helemaal wegebt. Tijdens het orgasme spannen de baarmoeder, vagina, bekkenbodemspieren en anus zich aan.Vrouwen hebben na een orgasme in principe geen tijd nodig om te herstellen en kunnen dus meerdere orgasmes na elkaar krijgen. Ook duurt het vrouwelijk orgasme langer dan bij een man: gemiddeld 20 seconden, maar soms ook veel langer.
Hersenen
Het is moeilijk om jezelf nog in de hand te houden tijdens een orgasme en dat is ook eigenlijk niet zo vreemd. Uit onderzoek blijkt dat de bloedtoevoer naar een deel van de prefrontale cortex in de hersenen sterk afneemt. Dit hersengebied is onder andere verantwoordelijk voor beheersing, sociaal gedrag en controle. Verder zou de amygdala (hersenkern die een belangrijke rol speelt bij het vormen en opslaan van herinneringen aan emotionele gebeurtenissen) zich ontspannen waardoor vrouwen minder emoties en mannen minder agressie ervaren. Ook gevoelens van angst en spanning worden buitengesloten.
In de kleine hersenen neemt de bloedtoevoer juist toe. Zij spelen onder andere een rol bij de coördinatie van bewegingen. De vergrote doorbloeding zou een verklaring kunnen zijn voor de spiersamentrekkingen die veel mensen ervaren tijdens het klaarkomen.
Hoewel de hersenactiviteit bij mannen en vrouwen tijdens een orgasme gelijk is, zijn er toch aanwijzingen dat bij de vrouw meer hersengebieden worden uitgeschakeld. De langere duur van het vrouwelijk orgasme is hier een mogelijke verklaring voor.
Gezond
Orgasme en pijnprikkels ontstaan in dezelfde hersengebieden, daarom kan het zijn dat het lijkt alsof je pijn voelt tijdens het hoogtepunt. Dit betekent echter ook dat je minder pijn voelt tijdens een orgasme. Klaarkomen verhoogt zelfs je pijngrens.
Je immuunsysteem heeft eveneens baat bij een orgasme, net als je humeur. De hersenen worden positief getriggerd en vaak is een orgasme ook de poort naar een goede nachtrust. Het extra bloed dat tijdens een orgasme door de geslachtsdelen stroomt, zorgt ook voor een gezonde boost.
Tot slot komen tijdens een orgasme ook allerlei hormonen vrij waaronder endorfine, oxytocine en dopamine. De endorfine heeft onder andere een kalmerend effect en geeft een geluksgevoel. Het knuffelhormoon oxytocine zorgt voor gevoelens van liefde en verbondenheid, maar ontspant ook. En dankzij dopamine is een orgasme een beetje verslavend.
- Nederlands Huisartsen Genootschap
- RutgersWPF
- Medisch Centrum Haaglanden
- Sense
- Spreekuur Thuis