Genitale wratten

Genitale wratten (condylomata acuminata) zijn – zoals de naam al zegt – wratjes rondom de genitaliën. Het is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die veroorzaakt wordt door een heel besmettelijk virus.

Hoe herken je genitale wratten?

Je herkent genitale wratten aan één of meerdere knobbeltjes rondom de geslachtsdelen of anus. De wratjes zitten bij vrouwen met name bij de ingang van de vagina of bij de anus. Soms komen ze voor in de vagina en op de baarmoedermond. Bij mannen komen genitale wratten vooral voor op de penis, bij de plasbuis, op de balzak en rondom de anus.

Meestal zijn genitale wratten klein en sponzig. Ze hebben een rozerode of grijswitte kleur. Na verloop van tijd kunnen ze groeien en harder worden. Het is mogelijk om één wratje te hebben in de buurt van je vagina of penis, maar er kan ook een groepje wratten bij elkaar zitten, waardoor je huid er bloemkoolachtig uitziet.

Genitale wratten kunnen gevoelloos zijn, maar ook jeuk, pijn of een branderig gevoel geven.

Oorzaak

De oorzaak van genitale wratten is een virus, namelijk een variant van het humaan papillomavirus (HPV). Je kunt besmet raken door seksueel contact. Het virus verspreidt zich echter ook door indirect contact, bijvoorbeeld via de vingers of een gebruikte handdoek. Condooms gebruiken voorkomt besmetting niet helemaal, omdat de wratten ook buiten het condoom kunnen zitten.  

Na besmetting met het virus, kan het nog weken tot maanden duren voordat er daadwerkelijk wratten verschijnen. Je kunt dus besmet zijn zonder het te weten. Dit vergroot de kans dat je het virus overdraagt aan anderen.

Andere soorten wratten

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, zijn genitale wratten niet dezelfde soort wratten als de exemplaren die je op je handen of voeten kunt hebben. Zulke ‘gewone’ wratten worden veroorzaakt door een ander type virus. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je genitale wratten krijgt door je geslachtsdeel aan te raken met een wrat op je vinger.

De plaats van besmetting staat niet in direct verband met de plaats van de genitale wratten. Je kunt ze overal rondom de genitaliën en anus krijgen. Bovendien kunnen ze zich verspreiden. Daardoor is het ook zonder anale seks mogelijk om genitale wratten bij de anus te krijgen.

Wanneer naar de dokter?

Denk je dat je genitale wratten hebt? Ga dan zo snel mogelijk naar de huisarts. Het is belangrijk om op tijd een juiste diagnose te stellen, zodat je besmetting van anderen kunt voorkomen. Als je weet of vermoedt dat je genitale wratten hebt, leen dan niets uit waarmee je je genitaliën of anus hebt aangeraakt. En natuurlijk, vrij altijd veilig.

Genitale wratten behandelen

Genitale wratten verdwijnen vaak na enkele jaren vanzelf. Behandeling is alleen nodig als je er veel last van hebt. Je huisarts kan ze bevriezen, wegsnijden of wegbranden. Er bestaan ook zalfjes waarmee je de wratten in een kuur van vijf tot zestien weken bestrijdt.
Als je besmet bent met genitale wratten én hiv kunnen de symptomen ernstiger worden en zijn de wratten moeilijker te behandelen. De wratten kunnen dan aanzienlijk groter worden en zich sterk uitbreiden.

Hoewel genitale wratten verdwijnen, blijf je het virus bij je dragen. De kans is groot dat de wratten na verloop van tijd weer terugkomen.

Andere veelvoorkomende soa's

In Nederland komen naast genitale wratten deze soa's het meeste voor:

• chlamydia
• herpes
• gonorroe
• hiv
• syfilis
• hepatitis B

Dit zijn de kenmerken van de verschillende seksueel overdraagbare aandoeningen.