Heb ik reumatoïde artritis?

Bij reumatoïde artritis (RA) krijg je last van gewrichtsontstekingen. Het is een vorm van reuma en een chronische auto-immuunziekte: je afweersysteem keert zich tegen je eigen lichaam. Reumatoïde artritis komt op alle leeftijden voor, vaker bij vrouwen dan bij mannen. De ziekte kan sluipend beginnen of plotseling de kop opsteken. Het is (nog) onduidelijk hoe RA ontstaat. Wel is duidelijk dat reumatoïde artritis geen erfelijke ziekte is, hoewel het soms voorkomt bij meerdere mensen uit één familie. Ook is bekend dat omgevingsfactoren invloed hebben op het ontstaan van RA. Zo hebben mensen die roken een grotere kans op het krijgen van RA dan mensen die niet roken. RA geeft pijnlijke gewrichtsontstekingen, die wisselend optreden. Er zijn periodes waarin je veel last van ontstekingen hebt en tijden waarin je weinig of geen gewrichtsontstekingen hebt.

Wat zijn de symptomen van reumatoïde artritis?

• Bij reumatoïde artritis heb je vooral last van gewrichtsontstekingen in meerdere gewrichten. Je gewrichten:
  - Doen pijn
  - Zijn gezwollen
  - Zijn stijf
  - Voelen soms warm aan
  - Kun je minder goed bewegen
• Ontsteking van de peesscheden of peesaanhechtingen
• Ontstekingen van slijmbeurzen
• Tintelende handen of voeten
• Vermoeidheid

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Wanneer je je met een of meerdere van bovenstaande klachten bij je huisarts meldt, zal deze eerst lichamelijk onderzoek doen. Bij het lichamelijk onderzoek kijkt hij of zij naar ontstekingsverschijnselen aan je gewrichten en pezen. Ook let je dokter op de beweeglijkheid van je gewrichten. Bij verdenking van RA zal er bloedonderzoek gedaan worden. Hierbij wordt gekeken of er ontstekingswaarden in je bloed aanwezig zijn. Daarnaast kijkt de dokter of er antistoffen in je bloed zitten, zoals de reumafactor en de ACPA of anti-CCP test. Dit zijn eiwitten die met je afweersysteem te maken hebben. Vaak wordt er ook aanvullend onderzoek gedaan. De arts laat een of meerdere röntgenfoto’s maken om te kijken of er afwijkingen te zien zijn aan het bot van je gewrichten.

RA kan soms complicaties met zich meebrengen. Enkele van dit soort extra klachten zijn:

• Zenuwaandoeningen zoals het carpaal-tunnelsyndroom (CTS) in de pols
• Synoviale cyste (zwelling bij een gewricht, in je knie ook wel 'Bakerse cyste' genoemd)
• Peesruptuur
• Botontkalking (osteoporose)

Hoe wordt reumatoïde artritis behandeld?

Zoals gezegd wisselen periodes met actieve ontstekingen zich bij RA vaak af met periodes dat je er minder last van hebt. De gewrichtsklachten kunnen wel verergeren door stress en onder invloed van hormonen (zwangerschap, overgang). Omdat bij reumatoïde artritis je immuunsysteem te hard werkt, krijg je één of meerdere medicijnen om je immuunsysteem te remmen. Daarnaast krijg je vaak pijnstillers voorgeschreven zoals NSAID's, reumaremmers (csDmards), biologische medicijnen (bDmards) en corticosteroïden, zoals prednison.

Soms kan de hulp van een aanvullende behandelaar nodig zijn, zoals een reumaverpleegkundige, een ergotherapeut of een fysiotherapeut. Het volgen van een reumakuur heeft bij een aantal mensen met reumatoïde artritis een positief effect. Sommige mensen zeggen baat te hebben bij alternatieve behandelingen. Overleg altijd met je arts voordat je daarmee start. 

Vroeger werden reumatische klachten eigenlijk alleen behandeld met medicijnen. Die medicijnen zijn gelukkig steeds beter, maar er is nog meer nieuws te melden. Want mogelijk kan een andere manier van eten ook helpen om de reumatische pijn te lijf te gaan en opvlammingen te voorkomen. Reumatoloog Dirkjan van Schaardenburg doet onderzoek naar voeding en reuma. Luister beslist naar deze aflevering van Gezond Gesprek als jij - of iemand in je omgeving - last hebt van reumatische klachten!

Gezond Gesprek wordt gepresenteerd door Karine Hoenderdos en geproduceerd door Jonne Seriese namens Dag en Nacht Media. De tune is van The Yearlings.