UTRECHT - Voor veel mensen is het lastig om van ongezonde eetgewoontes af te komen. Gezondheidspsychologe Marieke Adriaanse ontdekte dat slechte eetgewoontes met een specifiek actieplan zijn te doorbreken.
Adriaanse promoveert op 5 maart aan de Universiteit Utrecht. In het actieplan, ook wel een 'implementatie-intentie' genoemd, wordt de uitlokker van het ongezonde eetgedrag, bijvoorbeeld verveling, gekoppeld aan een gezonde snack. Wanneer mensen een actieplan maken, grijpen ze bij verveling minder vaak naar ongezonde tussendoortjes en vaker naar een gezonde snack.
Gewoontegedrag herkennen
Dat klinkt eenvoudig, maar dat is het volgens de gezondheidspsychologie allerminst. Mensen blijken de daadwerkelijke uitlokker van het ongewenste gewoontegedrag zelden te herkennen. En als het wel herkend en benoemd wordt, hebben mensen moeite om een effectief plan te formuleren.
"Ze nemen zich bijvoorbeeld voor om, wanneer deze uitlokker zich aandient, het ongewenste gewoontegedrag niet uit te voeren. Helaas werkt een dergelijk actieplan met een ontkennende structuur averechts. Als iemand zich voorneemt om bij verveling geen chocola te nemen, doet hij of zij dat ironisch genoeg juist vaker", aldus Adriaanse. Daarom werkt het beter om een ongezonde gewoonte te vervangen door een gezond alternatief.
Trucje
Volgens Adriaanse werkt een actieplan alleen bij mensen die gemotiveerd zijn om hun slechte eetgewoontes aan te pakken. Ze benadrukt dat het maken van een actieplan geen strategie is om mensen te motiveren hun gedrag te veranderen. "Het is in feite een trucje om het omzetten van motivatie in daadwerkelijk gedrag makkelijker te maken."
- Universiteit Utrecht
