UTRECHT - Losse leverstamcellen kunnen in het laboratorium uitgroeien tot leverweefsel. Dat gekweekte weefsel kan leverschade herstellen in proefdieren. Dat beschrijven Hans Clevers en zijn collega’s van het Hubrecht Instituut in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
In reactie op leverschade maakt de lever nieuwe levercellen en galwegen. De onderzoekers spoorden de stamcellen op die hiervoor verantwoordelijk zijn. Net als in de darm, maag en haarzakjes blijken de stamcellen herkenbaar te zijn aan het Lgr5-eiwit. De leverstamcellen zijn bijzonder omdat ze pas actief worden in reactie op weefselschade.
Mini-levertjes
Vervolgens kweekten de onderzoekers vanuit losse leverstamcellen stukjes leverweefsel op. Deze mini-levertjes kunnen in het laboratorium meer dan een jaar doorgroeien. Cruciaal voor het kweken van het leverweefsel is toevoegen van de groeistof Rspondin, die houdt stamcellen actief.
Transplantatie
De onderzoekers testten hierna het leverweefsel in muizen met een leverstoornis. Deze muizen kunnen een leverenzym niet maken en overlijden aan de opstapeling van giftige stoffen. Door het gekweekte leverweefsel te transplanteren in de muizen, hoopten de onderzoekers de dieren te genezen. In getransplanteerde muizen ontstond in de maanden erna inderdaad werkend leverweefsel en verbeterde de leverfunctie.
Leverfalen
De resultaten kunnen van belang zijn voor honderden miljoenen mensen die lijden aan chronisch leverfalen, veroorzaakt door virussen, alcohol of andere giftige stoffen, stelt Clevers. "Aangezien dezelfde cellen ook uit menselijk levermateriaal te kweken zijn, geven deze resultaten aan dat het op termijn mogelijk is om voor patiënten met leverfalen nieuw leverweefsel op te kweken uit een zeer kleine hoeveelheid gezond leverweefsel afkomstig van patiënt of donor."
- UMC Utrecht
