AMSTERDAM - Onderzoek met een bestaand geneesmiddel in het AMC brengt een nieuwe therapie tegen bacteriële hersenvliesontsteking weer een stap dichterbij. Bij behandeling in muizen bleek geen van de dieren te overlijden na besmetting met de pneumokok-bacterie.
Dit schrijft neuroloog Diederik van de Beek in het tijdschrift Journal of Clinical Investigation. Het middel dat muizen geneest, is in een iets andere vorm toegelaten voor mensen, maar dan bij een andere aandoening. "De fabrikant van dat middel wil het niet afstaan voor onderzoek bij patiënten met hersenvliesontsteking.", aldus van de Beek.
Fataal
Vooral bij besmetting met pneumokokken, ongeveer 70 procent van de gevallen, kan een bacteriële hersenvliesontsteking fataal aflopen. Een kwart van die patiënten overlijdt en van de overlevenden houdt ongeveer de helft ernstige restverschijnselen zoals verlamming, spraakproblemen of cognitieve beperkingen. De ziekte eist in Nederland jaarlijks veertig levens en een veelvoud herstelt niet volledig.
Aanjager
Bij patiënten die de ziekte niet overleven vond het onderzoeksteam in het hersenvocht een bepaalde component gevonden die de ontsteking aanjaagt. Vervolgens zijn muizen met hersenvliesontsteking behandeld met antilichamen voor de aanjager en antibiotica. "Alle muizen overleefden.", aldus de onderzoeker.
Er blijkt echter een medicijn te bestaan dat de ontstekingsbevorderende component neutraliseert. Het middel met de stofnaam eculizumab is nu alleen nog toegelaten voor de behandeling van een zeldzame vorm van bloedarmoede.
Medicijn
Als Van de Beek de stof mag gebruiken voor een proef bij patiënten, verwacht hij ongeveer vier jaar nodig te hebben om uitsluitsel te krijgen of het medicijn bij patiënten met hersenvliesontsteking voldoet. Hij is optimistisch over de uitkomst van het experiment. "Ik schat de kans hoog in dat het medicijn effectief is tegen de dodelijke vorm van meningitis."
- AMC
