De ziekenhuisbacterie MRSA

MRSA is de afkorting voor meticilline-resistente staphylococcus aureus. De staphylococcus aureus is een huidbacterie die bij ongeveer 30 procent van de mensen voorkomt. De bacterie komt ook in slijmvliezen, zoals de neusholte. Als de bacterie het lichaam binnendringt kan deze niet alleen huid- en wondinfecties veroorzaken, maar ook urineweginfecties en longontstekingen.

Ongevoelig

De meticilline-resistente staphylococcus aureus is ongevoelig geworden voor meticilline en andere antibiotica. Deze resistentie begon al een jaar nadat het antibioticum meticilline op de markt kwam in 1959. Het betrof slechts enkele bacteriën, maar de resistentie is sinds die tijd langzaam steeds groter geworden. Hierdoor zijn infecties met MRSA-bacterie moeilijker te behandeln.

MRSA-dragers

Minder dan 1 procent van de Nederlanders draagt MRSA bij zich. Gezonde mensen die MRSA dragen worden meestal niet ziek. In veel gevallen is deze besmetting ook tijdelijk. De bacteriën verdwijnen vanzelf weer.

Dragers met een verminderde weerstand kunnen echter wel een infectie krijgen. Dit kan leiden tot allerlei ontstekingen. Ook kan MRSA zich via de bloedbaan verspreiden door het lichaam. Op die manier kan MRSA ook organen beschadigen.

Herkenning

De symptomen zijn niet altijd zichtbaar en ook niet altijd hetzelfde. Dat maakt herkenning van MRSA-besmetting lastig. Om vast te kunnen stellen of een patiënt besmet is met de bacterie worden monsters van de slijmvliezen en eventueel aanwezige wonden genomen. Deze monsters worden op kweek gezet en op MSRA getest.

Een MSRA-infectie is lastiger te bestrijden door de resistentie voor de meest gebruikte antibiotica. Gelukkig bestaan er nog antibiotica waarmee de infectie wel behandeld kan worden, deze hebben echter meer bijwerkingen of zijn duurder.

Ziekenhuisbacterie

MRSA komt vooral voor in omgevingen waar veel antibiotica worden gebruikt, zoals verpleeghuizen en ziekenhuizen. De patiënten hier hebben vanzelfsprekend ook vaak een verminderde weerstand.

Dankzij een streng landelijk beleid raakt in Nederland ‘slechts’ 1 procent van de ziekenhuispatiënten met de bacterie besmet. In het buitenland wordt een minder streng antibioticabeleid gevoerd en loopt 20 tot 50 procent van de ziekenhuispatiënten een MRSA-besmetting op.

Inmiddels is een bepaald type van MRSA ook ontdekt in de intensieve veehouderij. Ook in deze sector wordt veel antibiotica gebruikt. Mensen die met levende vleeskalveren en varkens werken, hebben grote kans om drager te worden van deze specifieke vorm van MRSA.

Voorkomen

Hygiëne is de sleutel tot het voorkomen van MRSA-besmettingen. Dit geldt zeker ook voor dragers van de bacterie. Voor hen is het ook verstandig om even met een arts of verpleegkundige te overleggen als zij een zorginstelling bezoeken.

Daarnaast blijft voorzichtigheid met antibiotica geboden. Op die manier kunnen we voorkomen dat deze bacterie resistent wordt voor nog maar antibioticasoorten.