Hoesten bij kinderen

Bij vrijwel alle problemen met de luchtwegen komt hoesten voor. Hoesten staat dan ook op de derde plaats waarvoor kinderen een bezoek brengen aan de huisarts. Als het hoesten langdurig is geworden, moet aan anderen oorzaken gedacht worden. Als er onvoldoende resultaat is, verwijst de huisarts vaak door naar de kinderarts. Van chronisch hoesten is er sprake als kinderen langer dan acht weken achtereen hoesten.

Wat is hoesten?

Hoesten is een natuurlijke manier van het lichaam om de luchtwegen schoon te maken. Als je kind slijm ophoest, verwijdert dat stof en slijm uit de longen, keel en luchtpijp.

Wat is de oorzaak van hoesten?

Meestal hoesten kinderen door virusinfecties. Kinderen zijn vaak verkouden, tot 2 jaar zo'n 11 keer per jaar. In de leeftijd van 2 tot 5 jaar +/- 8 keer per jaar. Vaak hebben ze onder de 5 jaar een virusinfectie, zoals een verkoudheid, keelpijn of bronchitis/bronchiolitis. In de acute fase wordt er gehoest, maar ook als de infectie al weer over is blijft een jong kind nog een tijdje hoesten. Als zich snel weer een infectie voordoet, lijkt het hoesten continue aanwezig.

Andere oorzaken

Ook door rook, chemische stoffen of een allergie voor stof of pollen kan een kind gaan hoesten. Niet alleen virussen, maar ook bacteriën, kunnen chronische hoest veroorzaken. De bekendste is kinkhoest. Kenmerkend voor kinkhoest zijn de langaanhoudende heftige hoestaanvallen, waarbij het vaak aan het einde van de hoestbui tot braken of kokhalzen komt. Kinderen hoesten daarbij taaie slijmdraden op.

In sommige gevallen is er sprake van een variant van astma waarbij veel gehoest wordt. Deze hoestbuien treden vaak 's nachts op.

Ook de terugloop van maaginhoud (gastro-oesofageale reflux) naar boven kan een prikkel tot hoesten vormen. Er zijn dan ook andere kenmerken van reflux aanwezig, zoals spugen, pijn achter het borstbeen of heesheid.

Als je kind bij het hoesten voortdurend slijm opgeeft, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts. Het opgeven van slijm kan tal van oorzaken hebben, maar je huisarts zal in eerste instantie denken aan chronische bronchitis of een in de longen terecht gekomen vreemd voorwerp (bijvoorbeeld een kraaltje of een stukje speelgoed).

Behandeling

De behandeling van hoesten is gericht op de oorzaak. Omdat er diverse oorzaken zijn, is er niet één simpele aanpak. Zorg dat er in ieder geval niet in huis of in de buurt van je kind gerookt wordt. Ook als buiten wordt gerookt, neem je toch rook mee op je kleding en in je haar wat een rol kan spelen bij chronisch hoesten. Hoestdrankjes worden zelden geadviseerd voor kinderen. Ze werken niet en hoesten heeft een functie, met name het schoon houden van de luchtwegen.

Ook hebben sommige hoestdranken een kalmerende werking en dat kan gevaarlijk zijn voor kinderen jonger dan twee jaar (i.v.m. verhoogde kans op wiegedood).

Als de behandelend arts denkt dat er sprake is van een astmavariant dan kan een proefbehandeling met een bronchusverwijder (puffer) helpen en eventueel een inhalatiesteroïd (puffer). Ook dan moet er na enige tijd weer mee worden gestopt om te zien of de hoest dan terugkeert. Wanneer er sprake lijkt van een chronische bronchitis, kan een antibioticakuur worden voorgeschreven. Dit terwijl het kind ogenschijnlijk niet ziek is en geen koorts heeft.

Ook honing kan wat verlichting geven. Bedenk wel altijd dat honing NOOIT aan kinderen onder het jaar mag worden gegeven.

Dit artikel is goedgekeurd door Carole Lasham, algemeen kinderarts in het Tergooi Ziekenhuis te Blaricum. Haar aandachtsgebieden zijn longziekten en allergie, maar ze heeft ook veel ervaring met huilbaby's en kennis over het Downsyndroom.