Paars-rode vlekken en nierafwijkingen
Als er vlekjes op de huid van je kind verschijnen, hoef je niet meteen naar de dokter. Het kan bijvoorbeeld een reactie op de warmte zijn, of omdat de kleding niet lekker zat. Wees alert als je de vlekken niet weg kunt drukken: raadpleeg dan altijd je arts. Niet wegdrukbare vlekken zijn bijvoorbeeld een symptoom van de ziekte van Henoch-Schönlein.
De ziekte van Henoch-Schönlein wordt gekenmerkt door paars-rode vlekken die je niet weg kunt drukken. De vlekken verschijnen meestal op de huid van de benen en de billen. Daarnaast kan er sprake zijn van nierafwijkingen, gewrichtsklachten en koliekachtige buikpijn. Bij de ziekte van Henoch-Schönlein zijn de paars-rode vlekken zijn altijd aanwezig, de gewrichtsklachten en buikverschijnselen zijn zeldzamer.
Wat is de ziekte van Henoch-Schönlein?
De paars-rode vlekken bij de ziekte van Henoch-Schönlein worden veroorzaakt door een soort ontstekingsreactie in de kleine bloedvaatjes van de huid (vasculitis). Antistoffen hechten zich dan vast aan de vaatwand. Vasculitis in nieren en darmen veroorzaakt nier- en darmklachten.
De ziekte is over het algemeen onschuldig. De meeste kinderen herstellen zonder problemen. Er zullen bij de meeste gevallen geen restverschijnselen overblijven.
Henoch-Schönlein verloopt weleens met een golvend karakter: nadat de symptomen zijn afgezakt, kunnen deze opeens weer verschijnen. Uiteindelijk gaat de ziekte bij vrijwel alle kinderen geheel over.
Oorzaken
De oorzaak van de ziekte van Henoch-Schönlein is nog onbekend. Wel wordt er bij de kinderen vaak eerst een infectie gevonden van, bijvoorbeeld, de luchtwegen. Een ontstekingsreactie in de bloedvaatwand volgt. Tijdens deze reactie hechten antistoffen zich vast aan de vaatwand. Dit gebeurt niet alleen in de huid maar ook in de nieren. Een ontstekingsreactie van bloedvaten wordt vasculitis genoemd.
Diagnose
Als je kind de ziekte van Henoch-Schönlein heeft, verschijnen er op de huid plotseling paars-rode vlekjes. Deze vlekjes worden snel groter en je kunt ze niet wegdrukken. Typische plaatsen waar deze paars-rode vlekjes tevoorschijn komen, zijn de bovenbenen en de billen. Op de plekken waar druk op de huid wordt uitgeoefend, zoals onder de elastieken rand van sokken, zijn de paars-rode vlekken ook aanwezig. Als de vlekken groter worden lopen ze meer in elkaar over.
De duur van de huidafwijking is wisselend. Bij de meeste kinderen verdwijnen de vlekken na enkele weken. Soms keren de vlekken terug. Neem altijd contact op met de huisarts als je kind niet wegdrukbare vlekken op zijn huid heeft.
Gewrichten
Grote gewrichten zoals de knie, elleboog of pols zijn pijnlijk bij het bewegen. Op die plekken is er vaak een lichte zwelling aanwezig. Soms willen kinderen niet lopen. De zwelling en de hoeveelheid pijn in de gewrichten kan van dag tot dag verschillen. Als je kind paars-rode vlekken op zijn lijfje heeft én last heeft van gewrichtspijn, dan weet de arts snel dat het om de ziekte van Henoch-Schönlein gaat.
Nieren
Bij een deel van de kinderen met Henoch-Schönlein wordt nierafwijkingen gevonden. Deze nierafwijkingen kunnen direct optreden, maar ook pas zes maanden na het begin van de huidverschijnselen. Als er na zes maanden bij het urineonderzoek van je kind geen afwijkingen worden gevonden, kan je er vanuit gaan dat de nieren niet bij het proces waren betrokken.
Buik
Vooral als je kind last heeft van uitgebreide huidafwijkingen én gewrichtspijn, komt het voor dat hij ook last krijgt van buikkrampen of koliekachtige buikpijnen. Als de huidafwijkingen en de gewrichtspijn vermindert, zakt ook de buikpijn weer af. Soms zit er ook bloed bij de ontlasting.
Bij een diagnose wordt er altijd naar de urine van het kind gekeken. Zichtbaar verlies van rode bloedcellen of eiwitverlies zijn kenmerkend voor de ziekte van Henoch-Schönlein. Dit kan je alleen zien onder een microscoop. Als de urine afwijkt, wordt de nierfunctie altijd onderzocht. Er wordt altijd bloed gemeten.
Ook wordt er een bloed- en urineonderzoek verricht. Het bloedonderzoek is nodig om andere ziektes uit te sluiten.
Het komt soms voor dat artsen twijfelen over de diagnose van de ziekte Henoch-Schönlein. Er wordt dan een biopsie gedaan uit een stukje van de vlekkerige huid. Als er tijdens de biopsie antistoffen worden gevonden, is de ziekte aanwezig. De biopsie wordt uitgevoerd door een dermatoloog.
Behandeling
Er bestaat geen behandeling voor de ziekte van Henoch-Schönlein. Als je kind veel last heeft van gewrichtspijn worden er soms pijnstillers gegeven. Diclofenac is uit den boze omdat de pijnstiller effect kan hebben op de nieren.
Als je kind last heeft van nier- en darmklachten geeft de dokter soms steroiden mee.
Dit artikel is goedgekeurd door Carole Lasham, algemeen kinderarts in het Tergooi Ziekenhuis te Blaricum. Haar aandachtsgebieden zijn longziekten en allergie, maar ze heeft ook veel ervaring met huilbaby's en kennis over het Downsyndroom.