Voedingssupplementen tegen kanker?

Voor gezonde mensen levert een gevarieerde, overwegend plantaardige, voeding alle benodigde vitaminen en mineralen. Voedingssupplementen kunnen natuurlijke voeding niet vervangen, omdat zij nooit dezelfde effecten kunnen bereiken als bepaalde voedingscombinaties. Vitaminepreparaten bevatten vaak een andere dosis, een andere verhouding en een synthetische variant van stoffen uit voedingsmiddelen.

Advies

Er is bewijs dat bepaalde supplementen in grote hoeveelheden het risico op sommige kanker soorten kan verlagen. Dit betreft echter testen op een specifieke groep mensen. Daarnaast zijn er ook onderzoeken die laten zien dat grote hoeveelheden van sommige supplementen de kans op kanker juist verhogen. Het motto 'baat het niet, dan schaadt het niet' gaat hier dus niet automatisch op.

Op dit moment is er nog te veel onduidelijkheid over de werking van laaggedoseerde voedingssupplementen. Daarom adviseert het Wereld Kanker Onderzoeksfonds (WCRF) om niet te vertrouwen op voedingssupplementen om je tegen kanker te beschermen. Je kunt beter kiezen voor een evenwichtig voedingspatroon waarvan de voordelen en risico's bekend zijn.

Uitzondering

Soms zijn een gezonde voeding en gezond gedrag niet voldoende. Dan is een supplement wel op zijn plaats. Vitamine D is hier een voorbeeld van. De Gezondheidsraad adviseert sommige groepen mensen (mensen met een donkere huidskleur, gesluierde vrouwen, ouderen) om extra vitamine D te slikken. Vitamine D wordt aangemaakt in de huid onder invloed van UV-straling. Deze speciale groepen mensen zijn vaak niet in staat om voldoende vitamine D aan te maken en moeten daarom bij slikken.

“Zeker ook omdat van vitamine D is bewezen dat het beschermt tegen darmkanker.”, aldus Ellen Kampman. Zij is hoogleraar voeding en kanker aan de Wageningen Universiteit en de Amsterdamse VU.

Marsja Meijer, woordvoerder van de KWF Kankerbestrijding benadrukt de moeilijkheid rondom vitamine D. “We maken vitamine D aan onder invloed van UV-straling en kunnen zo verschillende soorten kanker voorkomen. Daar tegenover staat wel dat een teveel aan UV-straling huidkanker kan veroorzaken.”

Antioxidanten

Veel voedingssupplementen bevatten antioxidanten. De term antioxidant duidt op een groep vitaminen, mineralen en fytochemicaliën die het lichaam beschermen tegen de schadelijke invloeden van vrije radicalen. Op die manier zouden ze ons beschermen tegen onder andere kanker en hart- en vaatziekten.

Volgens Kampman is de antioxidant eigenlijk alweer een beetje uit. Onderzoek met voedingssupplementen laat zelfs zien dat antioxidanten op zichzelf het kankerrisico alleen maar verhogen. “Antioxidanten zijn een van de mogelijke groepen stoffen die een rol spelen bij het voorkomen van kanker.”, aldus Kampman. “Maar al deze stoffen kunnen los van elkaar niet functioneren.”

Ook volgens het Voedingscentrum heeft de antioxidant zich in het menselijk lichaam nog niet bewezen. Alleen van vitamine C en E en van seleen is bewezen dat het in het lichaam werkt als een antioxidant. Woordvoerder Roy van der Ploeg: “Een evenwichtige voeding met ruim groente en fruit levert voldoende voedingstoffen om bij te dragen aan een mogelijk lager kanker risico. Een veilige hoeveelheid antioxidanten zit ook in een evenwichtig voedingspatroon.” Ook Meijer bevestigt dit. “Van sommige antioxidanten in voedingsmiddelen is bekend dat zij bedragen aan de bescherming tegen kanker.”