Voeding en leefstijl na kanker

Het risico op het krijgen van kanker kan met een derde worden verlaagd door te kiezen voor goede voeding en een gezonde leefstijl. Dat concludeert Het World Cancer Research Fund (WCRF) op basis van een reeks onderzoeken sinds 2007.

Mensen die een behandeling tegen kanker achter de rug hebben, kunnen zich het best houden aan de aanbevelingen van het WCRF ter preventie van kanker. De aanbevelingen komen voort uit drie uitgangspunten:

1. Eet meer groente en fruit en beperk rood vlees
2. Bestrijd of voorkom overgewicht
3. Zorg voor dagelijkse lichaamsbeweging

Minderen met rood vlees

Uit studies naar mediterrane voeding, onderzoek naar de gezondheid van vegetariërs en van langlevende volken blijkt het duidelijk: weinig of geen rood vlees eten verkleint de kans op darmkanker. In rood vlees (van rund, varken of lam) komt de ijzerrijke stof haem voor, dat de activiteit van genen aan de darmwand op nadelige wijze verandert. Bewerkt rood vlees levert een nog iets groter risico op. Voorbeelden van bewerkt vlees zijn worst, hamburgers, spek, gezouten en gerookt vlees en vleeswaren zoals ham en salami. Onderzoekers adviseren per week maximaal 500 gram rood vlees te eten. Gezonde alternatieven zijn witvlees zoals kip, kalkoen en vis, of kies voor soja of een andere vleesvervanger.

Meer groente, fruit en granen

Groente, fruit en granen hebben een beschermende werking tegen meerdere vormen van kanker. De vitaminen, mineralen, vezels en allerlei bioactieve stoffen in plantaardige voeding verminderen de kans op kanker.  Deskundigen van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds adviseren groenten en fruit uit elke kleurgroep te eten (rood, oranje, groen, geel, wit en blauw/paars). Dat zorgt voor een goede variatie van stoffen die tegen kanker werken. Van donker fruit wordt zelfs gedacht dat het kankercellen kan bestrijden. Ideaal is dagelijks vijf porties groenten en fruit te eten.

Vermijd calorierijke voeding

Overgewicht werkt indirect het ontstaan van kanker in de hand. Het overschot aan energie uit voedsel wordt opgeslagen als lichaamsvet. Dit vet produceert stoffen die invloed hebben op onder meer de hormonen. Dat geldt vooral voor het zogenaamde viscerale vet dat zich rond organen vastzet. Het gevolg is een verslechterde afweer tegen kanker, vooral bij vrouwen. Voorkom overgewicht door calorierijke voeding met veel vet en suiker te vermijden. Frisdranken bevatten vaak veel suiker, maar ook calorierijke tussendoortjes zoals snackrepen, koeken en chips zijn dikmakers.

Elke dag een half uur bewegen

Bewegen werkt op veel verschillende manieren tegen kanker. Het is wetenschappelijk bewezen dat dagelijkse lichaamsbeweging van minimaal een half uur de kans op borstkanker, darmkanker en baarmoederhalskanker verkleint. Er zijn meer voordelen, ook als je herstelt van een behandeling na kanker. Zo helpt bewegen de weerstand op te bouwen, worden spieren en botten sterker, treedt vermoeidheid minder snel op, verbetert de gemoedstoestand en helpt het ook nog hart- en vaatziekten te voorkomen.

Vermijd alcohol

Hoe (on)gezond is alcohol? Na de vele onderzoeken van de afgelopen jaren kan de conclusie worden getrokken dat matige consumptie van alcohol goed is voor hart en bloedvaten, maar dat het de kans op kanker vergroot. Om die reden raden deskundigen in het kankeronderzoek alcohol dan ook af. Wie toch wil drinken, moet in elk geval proberen sterke drank te laten staan. Rode wijn is de minst slechte alcoholische drank. Het maximum voor gezonde mannen ligt op twee glazen alcohol per dag, en één glas per dag voor gezonde vrouwen.

Beperk zout

Dagelijks krijgen we 9 tot 12 gram zout binnen, terwijl we maar 6 gram nodig hebben. Er is een duidelijk verband tussen te zout eten en maagkanker. Beperk zout eten door zo min mogelijk gebruik te maken van kant-en-klaar maaltijden en soep in blik en pakjes.

Ook in kaas en pizza’s zit vaak veel zout. Bij de bereiding van voedsel thuis kan een deel van het zout vervangen worden door kruiden en specerijen. Wie minder zout toevoegt aan het eten, heeft ongeveer zes weken tijd nodig om te wennen. De smaakpapillen raken op den duur gevoeliger voor zout, waardoor minder zout nodig is.

Liever geen voedingssupplementen

Op de vraag of voedingssupplementen een goed alternatief bieden voor gezond eten is geen goed antwoord te geven. Er zijn veel tegenstrijdige onderzoeksresultaten. Het nadeel van supplementen is dat het vaak om geïsoleerde stoffen gaat waarvan niet precies bekend is hoe het menselijk lichaam er mee omgaat.

Sommige supplementen kunnen in bepaalde doses giftig zijn, of een zware belasting vormen voor de lever. Het beste advies is volgens deskundigen supplementen te laten staan en zo gezond en gevarieerd mogelijk te eten.

Bronnen:
* WCRF
* KWF
* Diet and Cancerreport