Zo voorkom je schurft

Je zou bijna gaan denken dat vooral studenten schurft krijgen, door alle berichten in de media. Maar dat is een misverstand. Het zorgmeetinstituut Nivel ziet sinds oktober 2021 een toename in schurftmeldingen bij de huisarts. Het komt pakweg drie keer zo vaak voor dan voorheen. Maar dat is bovenop de groep mensen die altijd al uitbraken had van schurft. En dat zijn vaak ouderen.

Verpleeghuizen en ziekenhuizen

Schurft is een jeukende huidziekte die komt door schurftmijten (medische term: scabiës). Dit zijn kleine beestjes die in je huid kruipen en veel jeuk geven. De beestjes kruipen van de ene mens naar de andere. Mensen die dicht op elkaar leven lopen extra risico op besmetting met de schurftmijt, zo staat in de richtlijn van het Landelijk Centrum voor Infectieziekten. Denk hierbij aan asielzoekerscentra, gevangenissen en aan dak- en thuislozen en daarbij behorende instellingen. Maar ook aan instellingen in de gezondheidszorg zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, huizen voor verstandelijk gehandicapten en binnen de thuiszorg.

Zo voorkom je besmetting

Francine van Erp is dermatoloog in het Tergooi ziekenhuis en zij legt in deze podcast uit hoe je besmetting kunt voorkomen:

Je voorkomt besmetting voornamelijk door geen contact te hebben met iemand die (weet dat hij of zij) schurft heeft.

Ken je iemand met schurft? Zorg in dat geval dat je geen lichamelijk contact hebt met elkaar, zoals knuffelen, dicht tegen elkaar zitten op de bank, seks hebben of elkaars kleding gebruiken. Het gaat om langer contact, van zeker een kwartier. Je krijgt het niet door het geven van een hand, of ander kort contact.

Een paar gewoonten helpen om besmetting te voorkomen:

• Kleding of beddengoed die door anderen zijn gebruikt, kun je het beste altijd goed wassen, zeker op 60 graden.
• Let in hotels goed op dat de lakens goed schoon zijn, of neem eigen lakens mee.

Loop je het toch op, dan is het zaak om geen anderen te besmetten. De eerste periode na besmetting merk je vaak niet dat je schurft hebt. Na een paar weken ga je jeuk krijgen, vooral in de nacht. Heb je jeuk en huiduitslag tussen je vingers, bij de polsen, rond de borsten, in de oksels, bij de geslachtsdelen? Dat kan door schurft komen. Ga snel naar de huisarts.

Een hele belangrijke: schurft gaat niet vanzelf over. Het beestje graaft gangetjes door je huid en je lichaam geeft een afweerreactie tegen de poep van die mijt. Het legt eieren en daaruit komen nieuwe mijten. Het wordt alleen maar erger. Snel naar de dokter voor een behandeling dus.

Soms voel je geen jeuk

Iedereen kan het krijgen, jong of oud, gezond of ziek, benadrukt dermatoloog Van Erp nog eens. Je loopt meer risico als je dicht op elkaar leeft, zoals in een studentenhuis of in een verpleeghuis. Ook als je afweer wat verslechterd is door medicijnen of ziekten, loop je meer risico. Bij sommige ziekten of medicijnen voel je de jeuk van de schurftmijt niet of weinig, of je kunt jezelf niet goed krabben. Dan is schurft extra gevaarlijk, volgens de LCI-richtlijn, want met het krabben verwijder je mijten uit de huid, dus dat helpt eigenlijk een beetje. De mijten kunnen zich dus extra veel vermenigvuldigen en je krijgt een veel ernstigere besmetting en ernstiger verloop. Heb je dus ineens bultjes, zonder de hevige jeuk, dan is het toch extra oppassen als je in deze groepen valt.

Dit geldt voor mensen met een verminderde afweer, zoals mensen besmet met hiv of mensen met leukemie.

Ook als je medicijnen gebruikt die het immuunsysteem verminderen is dat belangrijk, zoals medicijnen tegen kanker of reuma maar ook tegen eczeem.

Tenslotte geldt dit voor mensen met een hersenbeschadiging of verlammingen en mensen die terminaal zijn.

Heb je eenmaal schurft, dan heb je medicijnen nodig en een grondige schoonmaak van je omgeving, want de mijt kan overal overleven. Net als al je huisgenoten. Alle stappen herhaal je na een week. Gelukkig is er nog geen resistentie gezien tegen de medicijnen, dus als het goed gaat, ben je er met dit behandelplan ook echt vanaf.