Dit zijn de symptomen van wondroos

Wat is wondroos?

De bacteriële infectieziekte wondroos staat ook wel bekend als belroos. De medische benaming is erysipelas. Deze ontstaat als bacteriën via een wond(je) je huid binnendringen. De bacteriën zorgen voor een onderhuidse ontsteking, waardoor je huid plotseling warm, rood, gezwollen en pijnlijk aanvoelt. Bij deze huidinfectie voel je je behoorlijk ziek en heb je vaak flinke koorts. Wondroos kan leiden tot ernstigere complicaties als dit niet tijdig wordt behandeld met antibiotica. Zo kunnen de lymfeklieren, spieren en nieren worden aangetast. Bloedvergiftiging is ook een mogelijke complicatie. Ook kan er hersenvliesontsteking uit voortkomen, of trombose in de hersenen. De complicaties van wondroos kunnen dodelijk zijn, zeker bij kinderen, ouderen of mensen met een verminderde afweer. In principe kan iedereen deze huidinfectie krijgen. Mensen met wondjes lopen een grotere kans.

Oorzaken van wondroos

Wondroos wordt veroorzaakt door bacteriën die een gave huid niet aantasten, zoals streptokokken of stafylokokken. Het probleem ontstaat als zij via een wond(je) doordringen tot de diepere lagen van de huid, met name de lederhuid en het onderhuidse vetweefsel. Dit kan een simpel sneetje of schaafwondje zijn, maar ook een open puistje, ontstoken haarwortel, insectenbeet, eczeemplekje of kloofje tussen je tenen of vingers. Ook brandwonden, operatiewonden of een open been kunnen de bacteriën toegang geven tot de diepere huidlagen.

Er is een hele kleine kans dat je deze infectieziekte oploopt als je huidcontact hebt met iemand die deze infectie heeft, terwijl jijzelf een open wond(je) hebt, maar dit komt zelden voor. Deze huidinfectie is veel minder besmettelijk dan andere vormen, zoals schurft, herpes of krentenbaard.

Symptomen wondroos

De symptomen van wondroos treden vaak plotseling op en zijn heel duidelijk. Meestal doet het zich voor op een van je ledematen of in je gezicht. De aangetaste huid wordt opeens rood, gezwollen, pijnlijk en warm. De plek kan snel groter worden. Je ziet de randen van het aangedane gebied heel duidelijk en het gebied ligt wat hoger dan de omliggende huid. Het is mogelijk dat je in een later stadium ook met bloed of pus gevulde blaren ziet. Veel mensen voelen zich ziek en hebben koorts. Ook misselijkheid en braken komen voor, maar niet altijd.

Wondroos in de buurt van lymfeklieren, bijvoorbeeld in je gezicht, hals of liezen, kan ervoor zorgen dat deze ook ontstoken raken. Je ziet dan een rode streep die de aangedane plek met je klieren verbindt.

Bij kinderen komt deze huidinfectie regelmatig voort uit ontstekingen aan het hoofd, zoals oorontsteking. Meestal bevindt de huidontsteking zich aan een kant van het gezicht, dat dik en verkleurd is.

Als deze bacteriële huidinfectie niet snel genoeg wordt behandeld, kunnen de bacteriën zich steeds verder verspreiden en leiden tot ernstige complicaties. Vooral bij kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt afweersysteem kan dit erg gevaarlijk zijn en zelfs een dodelijke afloop hebben. Vermoed je dat je wondroos hebt? Neem dan meteen contact op met de huisarts om je te laten onderzoeken en eventueel behandelen.

Hoe wordt de diagnose wondroos gesteld?

Wondroos is makkelijk te herkennen aan de symptomen, dus meestal kan de huisarts snel een diagnose stellen. Zo nodig kan hij of zij met een wattenstaafje wat vloeistof uit de wond wegnemen en een bacteriekweek doen om vast te stellen welke bacterie de boosdoener is. Dit is echter niet altijd met zekerheid te zeggen. Bij mensen die een verzwakt immuunsysteem hebben, zoals ouderen of mensen met een chronische ziekte, kan de huisarts voor de zekerheid bloed- en urineonderzoek doen om na te gaan of er complicaties zijn.

Risicofactoren / -groepen

De belangrijkste risicofactor voor wondroos is een beschadigde huid met een snee(tje), wond(je) of kloofje. Tot de risicogroepen behoren mensen met:

• een schimmelinfectie of eczeem
• een zeer droge, gebarsten huid
• ontstekingen en wondjes

Mensen met (een van de) bovenstaande huidaandoeningen, plus mensen die een operatie hebben ondergaan, mensen met een lymfeoedeem, of kinderen en ouderen met een verminderde afweer behoren tot de risicogroepen. Zij lopen ook meer kans op eventuele complicaties als de huidinfectie niet op tijd wordt behandeld.

Behandeling van wondroos

Als je er op tijd bij bent en de bacteriële infectie nog niet zo ernstig is, kan deze aandoening vaak behandeld worden met een antibioticakuur in de vorm van tabletten/capsules die je zelf thuis kunt innemen. In veel gevallen zal het gaan om penicilline.

Is de wondroos zeer ernstig en/of behoor je tot een van de risicogroepen, dan is de kans groot dat je in het ziekenhuis moet worden opgenomen voor een langdurige penicillinekuur van minimaal 10 dagen. Deze wordt toegediend via een infuus, zodat de antibiotica meteen je bloedbaan bereikt.

Mocht er sprake zijn van andere aandoeningen die de wondroos mede veroorzaakt hebben, zoals voetschimmel, eczeem of een andere infectie, dan moet deze ook meteen worden behandeld. Anders is er een grotere kans dat het probleem terugkeert.

Bij wondroos aan een been moet dit lichaamsdeel gedurende 3 tot 7 dagen worden ingezwachteld. Door aangetaste lymfebanen kan er namelijk een flinke zwelling ontstaan, waardoor het been niet goed kan genezen. Daarna moet je vaak nog tot 3 maanden een elastische kous dragen om te voorkomen dat de wondroos terugkomt op deze plek.

Verder kun je er zelf voor zorgen dat je wondroos sneller geneest en minder snel terugkeert:

• was de aangetaste huid dagelijks met een desinfecterend reinigingsmiddel
• pak aanwezige huidaandoeningen die voor huidbeschadigingen zorgen, zoals eczeem, voetschimmel of een extreem droge huid ook aan

Prognose

Wondroos kan zeer ernstig zijn, omdat er allerlei complicaties kunnen ontstaan als het probleem niet tijdig wordt aangepakt. Als bacteriën zich vrij kunnen verspreiden naar bijvoorbeeld de lymfeklieren en het bloed, kunnen onder andere abcessen, nierontsteking, hersenvliesontsteking, trombose in de hersenen en bloedvergiftiging ontstaan.

Na een behandeling kan de infectie terugkeren. Sommige mensen zijn er extra gevoelig voor, bijvoorbeeld omdat ze regelmatig andere huidaandoeningen hebben of een zwak afweersysteem hebben. Als lymfebanen beschadigd zijn geraakt, met name in de benen, kan dit zorgen voor een lymfeoedeem. Dit zorgt weer voor een verhoogd risico op de terugkeer van deze bacteriële huidinfectie.

Bij kwetsbare mensen, zoals kinderen, ouderen of mensen met een verzwakt immuunsysteem kan dit dodelijk zijn, dus twijfel niet als je wondroos vermoedt bij jezelf of mensen in je omgeving en zoek medische hulp.