Kantoren, fabrieken, scholen en ziekenhuizen beschikken over klimaatbeheersing, in de auto zit een airco en ook steeds meer woonhuizen hebben er een. Maar hoe zit het met je gezondheid? Kun je verkouden worden van airco's?
De koelende werking van een airco berust op twee principes. De lucht wordt door middel van condensatie gekoeld, maar ook ontvochtigd. Vochtige lucht wordt als warm en benauwd ervaren, drogere lucht geeft een frisser gevoel.
Als een airco goed is gereinigd en goed staat ingesteld, word je er niet verkouden van. Maar van een niet goed onderhouden en slecht ingestelde airco kun je wel degelijk ziek worden. Volgens onderzoek van overheidsinstantie SenterNovem staat het overgrote deel van klimaatbeheersingsinstallaties in gebouwen niet goed ingesteld.
Bacteriën en schimmels
In een airconditioner wordt warme lucht naar binnen gezogen en over een koude verdamper geleid. De warme lucht condenseert op de verdamper, waarna de gekoelde en ontvochtigde lucht naar buiten wordt geblazen. Filters zorgen ervoor dat pollen en andere verontreinigingen worden tegengehouden. Het wegvangen van pollen is een verademing voor mensen met hooikoorts.
Maar als de filters en de verdamper in de airco niet regelmatig worden onderhouden, krijgen niet alleen pollen maar ook bacteriën en schimmels er vrij spel. De luchtkwaliteit vermindert en uiteindelijk kan de airco een ziekmakend systeem worden. Daardoor kunnen mensen last krijgen van verkoudheid, keelpijn, een grieperig gevoel, geïrriteerde luchtwegen en tranende ogen. Mensen met astma kunnen te maken krijgen met verergering van hun klachten.
Te droog, te koud
Behalve achterstallig onderhoud kan ook een verkeerde instelling zorgen voor problemen met de gezondheid. Bij aircosystemen op kantoren kan de luchtvochtigheidsgraad meestal worden geregeld. De ideale luchtvochtigheidsgraad ligt tussen 45 en 60 procent. Is de lucht te droog, ruim onder de 40 procent, dan krijgen mensen last van geïrriteerde slijmvliezen en droge ogen.
Een ander veelvoorkomend probleem is een te koud afgestelde airco. Uit onderzoek blijkt dat de binnentemperatuur maximaal 6 graden lager mag zijn dan de buitentemperatuur. De meeste mensen kunnen een groter temperatuurverschil niet verdragen. Dat komt door de plotselinge overgang van warm naar koud. Wie bij een buitentemperatuur van 30 graden licht bezweet een kantoorgebouw binnenloopt waar de airco op 20 graden staat, kan gemakkelijk verkouden worden.
Auto's
Tegenwoordig beschikken veel auto's over een airco. Regelmatig onderhoud voorkomt ook hier de groei van bacteriën en schimmels, maar het dure onderhoud aan de airco wordt vaak uitgesteld. Bovendien worden airco's in auto's volgens het blad AutoWeek vaak niet op de juiste manier gebruikt. Ze worden op een te koude stand gezet, waardoor het verschil met de buitentemperatuur te groot is. Een ander probleem is dat de airco meestal pas uitgaat als de motor wordt afgezet. De verdamper in de airco is dan nog nat, waardoor bacteriegroei wordt bevorderd. Wordt de airco later weer gebruikt, dan worden ongezonde stoffen in het interieur geblazen. Beter is het om de airco vijf minuten voor het einde van de rit al uit te zetten, zodat de verdamper kan opdrogen door de luchtstroom. Een vervuilde airco in de auto verraadt zichzelf meestal door een muffe lucht.