Medicijnen: weet wat je slikt

De resultaten van het onderzoek van de Maastricht University laten zien dat vooral 80-plussers en mannen weinig weten over de redenen voor hun medicijngebruik. De gevolgen van zo'n gebrek aan kennis kunnen ernstig zijn, bijvoorbeeld omdat patiënten hun medicatie niet of niet goed innemen. Meer kennis over de eigen medicatie kan de therapietrouw bevorderen, denken de onderzoekers.

Vinger aan de pols

Wanneer je meer dan vijf chronische medicijnen gebruikt, heet dat polyfarmacie. Zeker bij polyfarmacie is kennis over medicatie essentieel, vooral voor ouderen. Het lichaam wordt gevoeliger, soms werken de nieren (die zorgen voor de afvoer van afvalstoffen) niet meer zo goed als voorheen en medicijnen kunnen elkaar tegenwerken of juist versterken. Het is dan ook zaak de vinger aan de pols te houden. Dat geldt ten eerste voor de patiënt zelf, maar ook familie en verzorgenden moeten hier een rol in spelen.

Jaarlijks gesprek

Om ervoor te zorgen dat je goed op de hoogte bent van je eigen medicijngebruik, is het goed minstens een keer per jaar een afspraak met de huisarts of met een medewerker van de apotheek te maken. Tijdens dit gesprek moeten in elk geval de volgende punten aan de orde komen:

• Welke medicijnen slik je wanneer en in welke dosering (neem hiervoor de verpakkingen mee)?
• Slik je – naast de voorgeschreven medicijnen – ook zelfzorgmiddelen, homeopathische middelen of voedingssupplementen en zo ja, welke?
• Slik je weleens medicijnen van iemand anders (denk aan bijvoorbeeld een slaappil van uw partner)?
• Hoe belangrijk is het om bepaalde medicijnen op een bepaald tijdstip in te nemen?
• Hoe erg is het als je een bepaald medicijn een keertje vergeet in te nemen?
• Hoe reageren de medicijnen op elkaar?
• Heb je last van bijwerkingen of heb je anderszins het gevoel dat de medicijnen bepaalde ongemakken veroorzaken?
• Weet je niet precies wat het medicijn doet, vraag dan naar de werking en naar de reden waarom je dit medicijn moet nemen.
• Vind je het moeilijk de tekst op de verpakking of de tekst van de bijsluiter te lezen?
• Vind je het moeilijk om te onthouden wat je wanneer moet innemen en zo ja, zijn er mogelijkheden om dat te vergemakkelijken?
• Wil je afbouwen of stoppen met bepaalde medicijnen?

Het vervolggesprek

Maak na afloop van het gesprek met de arts of apotheker meteen een afspraak voor een vervolggesprek. Tijdens dit gesprek vertel je hoe de adviezen en veranderingen die uit het eerste gesprek volgden, voor je zijn uitgepakt.

Hulpmiddelen

Er zijn verschillenden manieren om het gebruik van medicijnen te vergemakkelijken. Bespreek met je huisarts of apotheek welke manier voor je het beste is.

Het medicijnenpaspoort

Het medicijnenpaspoort is een door de apotheek gemaakt actueel overzicht van al je medicijnen en de dosering die je inneemt. Daarnaast vermeldt dit document op welke medicijnen je in het verleden niet goed hebt gereageerd. Zeker voor mensen die meerdere medicijnen per dag nodig hebben, is een medicijnenpaspoort handig. Ga je naar de huisarts of naar een specialist, neem dan het medicijnenpaspoort altijd mee – en doe dat trouwens ook als je op vakantie gaat.

Grote letters

Heb je moeite met het lezen van kleine letters, vraag dan aan de apotheker of hij de stickers voor de medicijnverpakking en de bijsluiter in een groot lettertype afdrukt.

Dagdoos en weekdoos

Er zijn verschillende dagdozen en weekdozen op de markt waarin je de medicijnen overzichtelijk in tijdvakken bij elkaar houdt. Deze dozen helpen je bij te houden welke medicijnen je al heeft ingenomen en welke je nog moet innemen.

De medicijnwekker

Medicijnwekkers zijn er in soorten en maten. Sommige wekkers combineren dagdoos en alarm, maar er zijn ook losse medicijnwekkers te koop. De vorm varieert van sleutelhanger met alarm tot klein alarmsysteem dat je zo in de broekzak of handtas stopt.

Medicatie op rol

Is het bijhouden van een dag- of weekdoos lastig, dan kan de apotheek je medicijnen ook op rol leveren. Zo’n rol bestaat uit verschillende aparte zakjes: de ochtend, de middag, de avond, de nacht. In elk zakje vind je de medicijnen die je op dat moment van de dag in moet nemen. De medicijnrol is ook een goede oplossing voor mensen die bijvoorbeeld vanwege reuma moeite hebben met het uitdrukken van medicijnstrips.