Tips tegen handeczeem door het vele handen wassen

Van droge handen heeft iedereen wel eens last, tijdens de coronacrisis meer dan ooit. Maar handeczeem is een vervelende en hardnekkige aandoening die veel verder gaat dan een droge huid. Het is een verzamelnaam voor huidafwijkingen aan de handen die gepaard gaan met jeuk, roodheid, kleine bobbeltjes, blaasjes, schilfering en soms vochtafscheiding. Deze klachten ontstaan niet door een bacterie of een schimmel, maar door een ontsteking. Het is dan ook niet besmettelijk, iets wat wel vaak wordt gedacht.

Handeczeem vlamt vaker op

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat handeczeem sinds het begin van de coronacrisis veel vaker voorkomt en dat mensen die het al hadden, er aanzienlijk meer last van hebben. Dat geldt vooral voor mensen in essentiele beroepen die vanwege de hygieneprotocolleen nog vaker dan anderen hun handen wassen en ontsmetten, zo toont ander onderzoek uit mei 2020 aan, maar ook bij andere mensen komt het veel vaker voor. Bovendien blijken kinderen een groter risico te lopen op irritatief contacteczeem. De huid raakt daarbij beschadigd door een agressieve stof en kan zich niet snel genoeg herstellen, waardoor er eczeem ontstaat. Ook water kan tot irritatief contacteczeem leiden als je handen er heel vaak mee in aanraking komen, zoals met de coronaprotocollen op scholen. Deze vorm komt overigens veel vaker voor dan allergisch contacteczeem en vergroot de kans op ernstige eczeemklachten op latere leeftijd.

Hoger risico op handeczeem

Het vervelende van handeczeem is dat het zich snel kan uitbreiden, zo zegt Dermatologe G. Krekels in het Eindhovens Dagblad. Zij werkt bij het Eindhovense huidcentrum MoshA en is verbonden aan het Radboud en de TU/e voor onderzoek. "Je geeft het gauw door aan andere plekken van je lichaam, vooral met dunne huid. Oogleden, de hals. Die heeft het toch al zwaar door de mondkapjes."

Een op de tien Nederlanders heeft sowieso een grotere kans op hand-eczeem. Krekels heeft het over een 'atopische constitutie'. Dat heeft te maken met een genetische aanleg door (overig) eczeem, hooikoorts, astma, bronchitis of galbulten bijvoorbeeld. Minder wassen is in coronatijd uiteraard geen optie. Maar: alcohol droogt minder uit en is dus eiegenlijk beter. "Vooral de spray. Echter, ervaring leert dat men minder lang wast met dat spul dan met gewone zeep. Die twintig seconden blijven wel gelden."

Wat kun je er zelf aan doen?

Denk je last te hebben van handeczeem? Bij de drogist en apotheek zijn speciale eczeem crèmes verkrijgbaar voor mild tot matig eczeem. Ook cetomacrogolzalf of -crème en lanettezalf of -crème zijn vrij verkrijgbaar en kunnen verlichting bieden. Ze houden de huid soepel, voorkomen dat deze verder uitdroogt en zorgen ervoor dat de barrièrefunctie van de huid niet verslechtert. Een goede raad van Krekels: "Smeer je handen voor het slapen gaan in en doe er een dun boterhammenzakje om, of zo’n dunne handschoen van de tankstations. Niet de bekende latex dingen: die knellen, dat wordt broeien, zweten en dat droogt weer uit."

Daarnaast bestaan ook hormoonzalven op recept die corticosteroïden bevat. Deze zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes. Je behandelend arts zal bepalen welke zalf je nodig hebt. Andere vormen van behandelingen zijn: teerzalven en lichttherapie.

Andere tips

• Was je handen liever met lauwwarm water dan met warm water
• Was je handen wel gewoon lang genoeg (20 seconden)
• Spoel ze na het wassen zorgvuldig af, zodat echt alle zeep verdwenen is
• Dep je handen droog in plaats van ze droog te wrijven
• Gebruik indien mogelijk een papieren handdoekje, geen luchtdroger om je handen te drogen
• Breng crème aan op handen die nog ietwat vochtig zijn
• Breng crème meerdere keren per dag aan