Psychotherapie is een effectieve behandeling voor depressie, maar het werkt minder goed dan tot nu toe bekend was. Onderzoeken met positieve uitkomsten verschijnen namelijk vaker in wetenschappelijke tijdschriften dan studies die minder grote effecten vinden. Dit blijkt uit onderzoek van onder andere de Vrije Universiteit en de Universiteit Utrecht.
De wetenschappers namen 55 studies uit de periode 1972 tot 2008 onder de loep. Een kwart van al die studies is nooit gepubliceerd. De auteurs deden een een meta-analyse van alle wel én niet gepubliceerde studies, waarna bleek dat psychotherapie minder goed werkte dan gedacht. Volgens een van de auteurs, Pim Cuijpers van de VU, wordt de effectiviteit van psychotherapie in het verminderen van depressieve klachten ongeveer een kwart te hoog ingeschat.
Effecten antidepressiva
In 2008 liet wetenschapper Eric Turner al zien dat de effecten van antidepressiva overschat werden in verband met zogenaamde publicatiebias: de vertekening die ontstaat als bij wetenschappelijk onderzoek de positieve resultaten wel, maar negatieve of onduidelijke resultaten niet gepubliceerd worden.
"Dit was de aanleiding om te onderzoeken of dit eveneens het geval is bij psychotherapie bij depressie", zegt Claudi Bockting van de UU. De Utrechtse psychologe geeft aan dat psychotherapie nog altijd een effectieve behandeling is bij depressiviteit. "Maar het werkt dus minder goed dan de wetenschappelijke literatuur tot nog toe liet zien."
Gegevens bewaren
De onderzoekers suggereren dat de oorspronkelijke onderzoeksvoorstellen, en de ruwe gegevens van zowel de gepubliceerde als de ongepubliceerde onderzoeken bewaard moeten blijven. "Zodat deze vorm van bevooroordeelde publicatie in de toekomst voorkomen of gecorrigeerd kan worden."
De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE.
- Universiteit Utrecht
