Wat zijn de regels voor contactberoepen?
Eindelijk. Nu de intelligente lockdown op zijn einde loopt, kunnen en mogen we weer meer. Maar hoe werkt dat 'nieuwe normaal' eigenlijk in de praktijk? Een masseur of fysiotherapeut kan moeilijk z'n werk op 1,5 meter afstand doen. We zetten de regels voor contactberoepen op een rijtje.
Het coronavirus mag dan wel minder aanwezig zijn, weg is het zeker nog niet. En dat betekent dat er enkele regels zijn waar we ons voor onze eigen gezondheid aan moeten houden.
Algemene regels voor binnen
Binnen - bijvoorbeeld in de kroeg of het restaurant - hou je altijd 1,5 meter afstand, tenzij je met meerdere personen uit één huishouden bent. Gasten hebben een vaste zitplaats en worden hygiënemaatregelen nageleefd. Bij alle ruimtes binnen mogen - zonder gezondheidscheck en reservering - maximaal 100 mensen bij elkaar komen. Personeel telt niet mee. Meer dan 100 mensen mag, maar alleen als je een plek reserveert. En je krijgt een gezondheidscheck.
Algemene regels voor buiten
Je houdt buiten ook altijd 1,5 meter afstand, tenzij je tot één huishouden behoort. Alleen personen die zich aan weerszijden van eventuele kuchschermen bevinden, hoeven geen 1,5 meter afstand te houden. Buiten mogen maximaal 250 personen bij elkaar komen. Meer dan 250 mensen samen mag op plekken met vaste zitplaatsen, maar alleen als je reserveert. En je krijgt een gezondheidscheck. Bij dierentuinen, kermissen en pretparken geldt overigens geen maximum aantal personen.
Veel restaurants, cafés en terrassen hebben aanvullende (hygiëne)regels. Volg altijd de aanwijzingen op van het personeel.
Uitzonderingen op de 1,5 meter
Mensen uit één huishouden, kinderen tot en met twaalf jaar, jongeren tot achttien jaar onder elkaar, hulpbehoevenden en hun begeleiders vormen een uitzondering op de 1,5 meter regel. Maar ook instructeurs in lesauto’s, sporters, acteurs en dansers hoeven geen afstand te houden.
Die uitzondering geldt ook voor mensen met zogenoemde contactberoepen. Hieronder vallen de paramedische beroepen (zoals fysiotherapeut, diëtist, ergotherapeut, tandprotheticus en keuringsarts), maar ook de mensen die werken in de persoonlijke verzorging (zoals kapper, schoonheidsspecialist en pedicure). Ook masseurs, acupuncturisten, chiropractors en homeopaten mogen werken binnen die 1,5 meter. Tenslotte horen medewerkers van tattooshops en sekswerkers ook tot deze groep. Omdat er bij deze contactberoepen vaak en direct contact met anderen is, binnen een afstand van 1,5 meter, zijn er speciale coronaprotocollen gemaakt.
Algemene regels voor contactberoepen
Ga je naar de kapper of schoonheidsspecials of bezoek je iemand met een ander contactberoep, dan reserveer je en krijg je een gezondheidscheck. Heb je een neusverkoudheid, loopneus, nies je, heb je keelpijn, een lichte hoest, koorts of verhoging (tot 38 C°)? Dan ben je niet welkom. Dit geldt ook als een huisgenoot een van deze symptomen heeft. Hoewel werken op 1,5 meter afstand niet mogelijk is, wordt er wel zoveel mogelijk afstand bewaard en worden afspraken zo kort mogelijk gehouden. Bovendien zorgen de ondernemers ervoor dat je zo min mogelijk in contact komt met andere klanten, door bijvoorbeeld te zorgen voor voldoende afstand tussen de behandelstoelen en geen duo-behandelingen te geven. De materialen, instrumenten en meubilair in de behandelruimtes worden na iedere klant schoongemaakt. Tenslotte moet er duidelijk aangegeven staan hoeveel mensen er tegelijkertijd in de zaak mogen zijn en welke hygiëneregels er gelden en wordt er voldoende en goed geventileerd. Aan klanten wordt bovendien gevraagd zoveel mogelijk met pin te betalen.
Ook voor het personeel zelf gelden er regels:
Werknemers die last hebben van verkoudheidsklachten of koorts moeten thuisblijven. Ook als zij huisgenoten hebben met verkoudheidsklachten of koorts. Werknemers die klantcontact hebben moeten zich iedere ochtend temperaturen om te kijken of ze koorts hebben. Bij koorts mogen ze niet werken. Uiteraard moeten ze ook zorgen voor maximale hygiëne: minimaal 1 keer per uur handen wassen, in ieder geval handen wassen voor en na de behandeling, handen wassen bij binnenkomst, niezen of hoesten in de elleboog en het gebruik van papieren zakdoeken. Het dragen van niet-medische mondkapjes is niet verplicht, maar mag wel. Persoonlijke beschermingsmiddelen zijn wel nodig als de als het spoedzorg betreft én de klant 'ja' op een van de vragen van de gezondheidscheck heeft geantwoord.
Voor sommige beroepen hebben de diverse brancheverenigingen aanvullende adviezen gegeven. Zo gelden er extra regels voor de fysiotherapeuten, masseurs en schoonheidsspecialisten. Ook voor andere contactberoepen kunnen gelijksoortige aanvullende regels gelden.
Veilig naar de fysio
Voor een bezoek aan de fysiotherapeut gelden bovenstaande regels dus. In eerste instantie worden er door veel fysiotherapeuten ook alleen afspraken op afstand gemaakt, via de telefoon of een videoverbinding. Naar aanleiding van dat gesprek bepaalt de fysio de vervolgstappen. Als het voor jouw zorg noodzakelijk is, en het ook veilig en verantwoord kan, wordt er een behandeling in de praktijk gepland. Het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) heeft richtlijnen opgesteld voor het dragen van een mondneusmasker als fysiotherapeut. Zo'n masker is alleen noodzakelijk bij behandelingen van mensen met symptomen van het COVID-19 virus op het moment dat deze behandelingen onder geen enkele voorwaarden uitgesteld kunnen worden. Dat neemt niet weg dat veel fysiotherapeuten handschoenen en een niet-medisch mondmasker dragen. Sommige fyssiotherapeuten vragen patiënten dit ook te doen. Verder geldt voor een bezoek aan de fysio:
- Geen handen schudden
- Neem je eigen badhanddoek mee
- Was je handen voor en na de afspraak
- Een persoon per fysiotherapeut
- Hoest en nies in je elleboog
- Houd 1,5 meter afstand van andere patiënten
- Bij griep of andere luchtwegklachten kom je niet
- Kom stipt op tijd, zodat het aantal wachtende patiënten beperkt blijft.
Veilig naar de kapper
Alle kappers werken nu op afspraak, ook de salons waar je voorheen zonder afspraak terecht kon. De kappers nemen ook je jas niet meer aan, deze moet je zelf ophangen. Daarnaast wordt je verzocht alleen naar de kapsalon te komen. Minderjarige kinderen en mensen die door een beperking begeleiding nodig hebben, mogen naar de salon vergezeld worden door één volwassene.
De kapperstoelen staan op 1,5 meter afstand van elkaar en zo nodig zijn er kuchschermen tussen de behandelplekken geplaatst. De klanten wordt bovendien gevraagd kort voor de afspraak (maximaal 5 minuten) in de salon te komen, zodat er nooit teveel klanten aanwezig zijn. Het maximum is 1 klant per 10 m2 salonoppervlak. Zoals gezegd worden alle materialen en het meubilair na iedere klant schoongemaakt met een desinfecterend schoonmaakmiddel. Ook wordt er voor iedere klant gebruik gemaakt van een nieuw, schoon kapkleed en schone handdoeken.
Ook bij de kapper gelden de normale regels voor contactberoepen. Het dragen van mondkapjes is voor de kapper dus niet verplicht, maar er zijn kappers die ze wel dragen. Ook zijn er kappers die zogenoemde spatschermen dragen. Kappers die geen mondkapje dragen, praten over het algemeen niet meer met de klant tijdens het knippen. In sommige gevallen vraagt de kapper ook aan jou om een mondmasker te dragen. De beroepsvereniging Anko adviseert kappers bovendien handschoenen te dragen bij wassen, kleuren en permanenten van het haar. Bij het knippen mag dit, maar is het niet verplicht.
Voor haarwerkspecialisten - die bijvoorbeeld pruiken aanmeten bij kankerpatienten - geldt dat zij handschoenen, een mondkapje en een wegwerpschort dragen. Bij klanten die chemotherapie ondergaan is het dragen van een spatbril verplicht.
Veilig naar de schoonheidsspecialist
Ook de Anbos, de beroepsvereniging voor schoonheidsspecialisten, heeft op basis van de richtlijnen van het RIVM een coronaprotocol opgesteld. Sterker nog: er zijn er twee. De een heet COVID-19 Hygiëneprotocol Schoonheidsspecialisten en is verplicht. De andere heet: Advies ANBOS gebruik persoonlijke beschermingsmiddelen en is een advies dat schoonheidsspecialisten kunnen volgen.
In het COVID-19 Hygiëneprotocol Schoonheidsspecialisten worden de gebruikelijke regels voor contactberoepen genoemd. Aanvullend daarop wordt schoonheidssalons verplicht 1,5 meter tussen de stoelen te hanteren en bij behandelingen die mogelijk niet in een afgesloten cabine/kamer plaatsvinden, zoals manicures, pedicures of visagiebehandelingen waar mogelijk kuchschermen te gebruiken.
Ook bij de schoonheidssalon moet je ervoor zorgen dat je maximaal 5 minuten voor je geboekte behandeling aanwezig bent, om wachttijd met anderen te vermijden. En ook bij de salons is het maken van een afspraak verplicht. Je komt alleen. Mensen die begeleiding nodig hebben mogen één volwassene meenemen, maar alleen na uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar. Je moet ook hier zelf je jas ophangen (en de kapstok en kleerhangers worden na iedere gebruiker gereindigd). Bij binnenkomst en vertrek dien je je handen te reinigen.
Duo-behandelingen zijn alleen toegestaan op nadrukkelijk verzoek van de klant en als elke klant door een andere schoonheidsspecialist behandeld wordt. Eventuele drankjes krijg je in wegwerpbekers of -flesjes. Van een gezellig praatje is ook niet echt sprake, want de schoonheidsspecialisten mogen zo min mogelijk met hun klant te praten tijdens de behandeling.
Na iedere klant worden alle oppervlakten waar contact mee geweest is grondig gereinigd. Dit geldt dus bijvoorbeeld ook voor de de buitenkant van flesjes/tubes en armleuningen van de stoel en de stoel zelf, maar ook andere gebruikte materialen. Linnengoed wordt eenmalig gebruikt en daarna gewassen op minimaal 60 graden.
Hoewel bij contactberoepen mondkapjes niet verplicht zijn, adviseert de Anbos haar leden om een chirurgisch mondneusmasker en een antispatbril te dragen. Ook handschoenen worden aanbevolen, daar waar dit de behandeling niet in de weg staat. Uiteraard wordt er voor iedere klant een nieuw paar handschoenen, een nieuwe spatbril en een nieuw masker gebruikt. Klanten hoeven alleen een mondmasker te dragen als ze dit zelf graag willen en de behandeling dit toelaat. Verder dragen schoonheidsspecialisten op advies van de Anbos geen lange mouwen en geen sieraden en zorgen ze dat de haren uit het gezicht zijn.
Veilig naar de (sport)masseur
De leidraad van het Nederlands Genootschap van Sportmasseurs (NGS), het RIAS (de verenging van sportverzorgers, masseurs en therapeuten) en de BvS (de Beroepsvereniging voor Stoelmasseurs) komt grotendeels overeen met de adviezen van het RIVM voor contactberoepen. Zo wordt ook hier gewerkt op afspraak, waarbij de masseur en cliënt samen vooraf bespreken of het bezoek een risico oplevert. Het verzoek is alleen te komen en thuis naar het toilet te gaan. Mondkapjes, spatbrillen en handschoenen zijn niet verplicht; de keuze om ze al dan niet te dragen ligt bij de masseur zelf. Hetzelfde geldt voor de klant. De branchevereniging adviseert om kwetsbare mensen (boven de 70 of mensen uit risicogroepen) niet te masseren
De massagebank is voorzien van een hoes (al dan niet van papier) en een wegwerp face-cover die na elke klant worden weggegooid. Ook worden er voor iedere massage nieuwe, schone handdoeken gebruikt. De masseur plant ongeveer 20 minuten tussen twee afspraken vrij om ruimtes te reinigen en/of te desinfecteren. Het advies van de branchevereniging is geen gebruik te maken van hulpmiddelen tijdens de massage zoals hotstones, massagecupjes, bamboestokken, kruidenstempels etcetera. Als ze wel gebruikt worden, moeten ze na iedere klant gedesinfecteerd worden. Ook bij de masseur geen gezellig gesprekje, want de branchevereniging raadt aan tijdens de behandeling zo min mogelijk te praten. Overigens zijn alle massages - dus ook hoofd en nek - gewoon toegestaan en zullen masseurs ook gewoon tapen en bandageren. Wel worden alle handelingen gedaan nadat de masseur zijn handen heeft ingevet met olie, óók behandelingen die normaliter droog worden gedaan. Dit omdat het coronavirus zich niet aan olie kan hechten.
De masseur heeft bovendien de mouwen tot boven de elleboog opgerold (of draagt korte mouwen) en draagt geen sieraden. Lang haar wordt opgestoken of bijeengebonden en mannen zorgen voor een kortgeknipte baard/snor die niet in contact kan komen met (de omgeving van) de cliënt of zijn kleding. De masseur trekt dagelijks schone (werk)kleding aan of als de kleding zichtbaar vervuild is met lichaamsvloeistoffen.
Let op: dit artikel betreft (achtergrond)nieuws en is daarom sinds juli 2020 inhoudelijk niet meer aangepast. Kijk voor actuele ontwikkelingen op de website van het RIVM.