Betere kijk op 'afwijkende' cellen na screening
De medische wetenschap gaat snel vooruit. We vroegen Jelle Wesseling, hoofd van de afdeling Pathologie van het Antoni van Leeuwenhoek/Nederlands Kanker Instituut te Amsterdam en hoogleraar pathologie van borstkanker bij het LUMC in Leiden, naar de laatste ontwikkelingen op het gebied van borstkanker.
Het overkomt elk jaar meer dan duizend vrouwen: ze doen mee aan het bevolkingsonderzoek naar borstkanker en de uitslag is dat er ‘afwijkende’ cellen gevonden zijn. Deze cellen zijn bij medici bekend onder de naam ‘Ductaal Carcinoma In Situ’, kortweg DCIS. De vraag is dan: kies je voor een behandeling of niet? Bij één op de vier vrouwen groeien deze afwijkende cellen uit tot borstkanker. Bij drie op de vier dus niet. Deze vrouwen ondergaan voor niets een operatie of bestraling, met alle risico’s en nadelen van dien. Een duivels dilemma. "Veel vrouwen met DCIS willen geen risico lopen en laten zich behandelen”, vertelt Wesseling. “Maar of dat voor iemand achteraf gezien echt nodig was, weten we niet."
Over deze afwijkende cellen is nieuw wetenschappelijk onderzoek verschenen, legt Wesseling uit. Met hoopvolle resultaten. Want dankzij dit nieuwe onderzoek kunnen artsen beter inschatten wie borstkanker zal krijgen door de afwijkende cellen en wie niet. Wesseling schat dat artsen meer dan duizend vrouwen de last van een operatie en bestraling voor ongevaarlijke DCIS kunnen besparen.
Twee eiwitten
Wesseling: “Er zijn twee eiwitten gevonden. Als die eiwitten in hoge concentratie in de afwijkende cellen aanwezig zijn, is het risico op borstkanker duidelijk verhoogd. Het risico is echter heel klein als de eiwitten nauwelijks aanwezig zijn.”
Wanneer kunnen we deze nieuwe test tegemoet zien? Nog niet, want het is nog niet goed genoeg getest. Wesseling werkt hard aan het onderzoek, samen met een grote groep wetenschappers. Wat kun je in de tussentijd doen als de dokter je vertelt dat er afwijkende cellen zijn gevonden? Wesseling: “Als er DCIS is gevonden, kun je proberen uit te zoeken of je in aanmerking komt voor een wetenschappelijk onderzoek in een van de 35 deelnemende ziekenhuizen. Realiseer je wel dat de vertaling van wetenschap naar praktijk nog moet plaatsvinden. Dat kan vijf tot tien jaar duren.”
Dit artikel verscheen in het tijdschrift Plus Magazine januari 2020. Abonnee worden van Plus Magazine? Abonnee worden doet u in een handomdraai!
- Plus Magazine
