Spataderen: wat kun je er zelf aan doen?

Over voeding, beenmassage en beweging

Getty Images

Spataderen zijn niet fijn. Soms zijn ze zo groot en pijnlijk dat medisch ingrijpen noodzakelijk is; maar vaak kun je het ongemak zelf verlichten door je leefstijl aan te passen. Met deze voeding- en beweegtips kom je een heel eind.

Spataderen zijn kronkelende bloedvaten die vaak door de huid zichtbaar zijn. Het kunnen hele kleine bloedvaatjes zijn of grotere uitgezette vaten die als strengen zichtbaar zijn. Zo'n 25 procent van de bevolking – ook mannen - heeft last van spataderen.

Spataderen geven niet altijd klachten. Een aantal mensen met spataderen heeft last van jeuk, een zwaar, vermoeid gevoel in de benen of pijn. Risicofactoren zijn erfelijke belasting, leeftijd, zwangerschap en een staand beroep. Ook mensen die roken, mensen met overgewicht of  mensen wiens hart niet krachtig genoeg pompt, zijn extra gevoelig voor het krijgen van spataderen.

Beweging

Zoals gezegd kan leefstijl van invloed zijn op het ontstaan van spataderen. Meer beweging, het doen van kuitspieroefeningen en het vermijden van lang zitten en staan kan de klachten verminderen, al zullen de spataderen er niet door weggaan. Ook wandelen, fietsen, zwemmen en joggen zijn goed om spataderen tegen te gaan. Op blote voeten op zand, gras of grind lopen en op de tenen lopen zijn tevens goede oefeningen. Al bestaande spataderen krijgen door de beweging veel minder druk te verduren, waardoor ze minder pijnlijk zijn. En een goede bloedsomloop helpt nieuwe spataderen tegengaan.

Voeding

Heb je eenmaal spataderen, dan gaan ze niet vanzelf weg. Er zijn dan ook geen voedingsmiddelen die spataderen kunnen genezen. Er zijn wel voedingsstoffen die helpen spataderen te voorkomen en bestaande klachten te verminderen, onder andere omdat ze goed zijn voor de doorbloeding. Een gezonde voeding helpt ook overgewicht tegengaan, een van de risicofactoren van spataderen.

Een gezonde, gevarieerde voeding met veel volkorenproducten is hierbij eigenlijk de basis. Van kalk en kiezelzuur (silicea) wordt gezegd dat ze helpen spataderen te voorkomen en klachten te verminderen. De laatste komt onder andere voor in volle granen, melk, eidooier, koolsoorten en bijvoorbeeld pastinaak. Kalkrijk voedsel is bijvoorbeeld witte kool, wortelen, amandelen, rozijnen en zuurkool. Ook aan bosbessen, , bètacaroteen, selenium, zink vitamine C en E en omega-3 vetzuren wordt toegeschreven dat ze spataderen zouden verlichten. Denk erom dat vitamine E een bloedverdunnende werking heeft, het is dus niet verstandig hiervan een supplement te nemen wanneer je bloedverdunners gebruikt. Overleg in geval van bloedverdunners sowieso eerst met je arts. Verder wordt van aescine, de werkzame stof uit de wilde paardenkastanje, en van wijnbladeren gezegd dat het de doorbloeding van de grote beenaderen verbetert en de aderwanden versterkt en daarmee een gunstige invloed heeft bij spataderen. Vermijd tenslotte alcohol, koffie en te sterk gekruid eten en stop liever met roken.

Kleding

Wanneer je aanleg hebt voor spataderen, veel staat voor je werk, zwanger bent of wellicht al spataderen hebt, kan aangepaste kleding helpen de last te verlichten. Vermijd bijvoorbeeld liever strak zittende, knellende kleding en zorg dat je voeten warm blijven door het dragen van kousen en warme schoenen. Soms kan een elastisch verband verlichting brengen en eventueel kan de arts steunkousen voorschrijven.

Lichaamsverzorging

Wisselbaden stimuleren de bloedsomloop en zijn daarom een aanrader bij spataderen. Ook massage van de benen, eventueel met een speciale crème, is een goed idee. Vermijd warmte en zonlicht. Warmte zorgt voor het uitzetten van de aderen in je benen. Liever geen zonnebad of Turks stoombad dus. Vanwege de warmte is het ontharen van je benen met warme was ook geen aanrader; kies liever voor een scheermesje.

Auteur