Wakker worden door spierkramp

Eerst maar eens een fabeltje uit de wereld helpen: nachtelijke spierkramp is niet hetzelfde als het restless legs syndroom (RLS) of slaapschokken (PLMD). Maar wat is het dan wel? [ITEMADVERTORIAL]

Pijnlijke verkrampingen

Bij nachtelijke spierkrampen word je ’s nachts overvallen door kramp in de benen. Meestal gaat het hierbij om spierkrampen in de kuit, waarbij de spier plotseling samentrekt en er scherpe pijn optreedt. In de spier is vaak een harde zwelling te voelen. Deze onwillekeurige, pijnlijke verkrampingen kunnen ook voorkomen in de voeten.

Vrouwen hebben het vaker

Over het algemeen hebben vrouwen meer last van nachtelijke spierkrampen dan mannen. Zwangere vrouwen hebben er ruim zes maal meer kans op dan mannen (gelukkig verdwijnt dat na de bevalling bij veel vrouwen weer).  Van de 65+'ers heeft maar liefst 30 tot 50 procent wekelijks last van spierkrampen. De man/vrouw verdeling verandert niet veel bij het ouder worden, maar de frequentie van nachtelijke spierkramp neemt helaas wel toe naarmate de jaren vorderen.

Geen misselijke aantallen

De frequentie en de last die mensen ervaren verschilt sterk. Recente studies van onderzoeksbureau GfK wijzen uit dat 3 procent van de ondervraagden dagelijks last heeft en bijna 20 procent regelmatig. Dit betekent dat circa 168.000 Nederlanders dagelijks last hebben van deze verkrampingen en ongeveer een miljoen mensen regelmatig.

Enkele seconden tot volle minuten

Spierkramp begint en eindigt met het samentrekken van verschillende delen van de spier. Dit kan tijdens rust, maar ook tijdens inspanning optreden. Het eindigen van de samentrekking noemt men de ontspanningsfase, die is belangrijk omdat de spier dan even minder gevoelig is voor een nieuwe impuls. Een geneesmiddel tegen nachtelijke spierkramp kan die ontspanningsfase verlengen, waardoor men minder spontane spierkrampen heeft.

Gewone spierkramp duurt maximaal enkele minuten; maar dat is wel voldoende om flinke pijn te ervaren. Kramp is een normaal verschijnsel bij gezonde mensen, maar het kan ook een symptoom van een neuromusculaire ziekte zijn. Wanneer het frequent voorkomt, is het dus verstandig de huisarts op te zoeken om dat uit te sluiten. De oorzaak van nachtelijke spierkrampen is vooralsnog onbekend.

Wat kan je zelf  doen?

Nachtelijke spierkrampen zijn zeer vervelend en toch toont onderzoek aan dat het gros van de mensen geen oplossing zoekt voor dit probleem. Ze vinden het niet ernstig genoeg, denken dat het vanzelf overgaat of gaan er vanuit dat niets werkt. Kortom: het wordt beschouwd als vermoeiende bijkomstigheid, omdat de slaap erdoor verstoord wordt.

Hoewel de oorzaak van nachtelijke spierkrampen niet vastgesteld is, zijn er wel een aantal dingen die je kunt proberen om het probleem te verlichten:

• Magnesium Een tekort aan magnesium kan krampen tot gevolg hebben, met name bij zwangeren. Voedingssupplementen kunnen hierbij helpen.
• Apotheek De apotheek kan je hydrokinine meegeven, een spierverslapper die de spieren minder gevoelig maakt voor prikkeling vanuit de hersenen waardoor de kramp minder snel optreedt. Dit is de enige stof die heeft bewezen 60 procent van de spierkrampen te verminderen en bijna 40 procent van het aantal krampdagen. Dit betekent dat men weer vaker kan doorslapen en minder vermoeid is. De behandeling bestaat uit een kuur van veertien dagen met drie tabletten per dag. Een recept is niet nodig.
• Vocht. Een juiste vochtbalans kan de krampen helpen verminderen. Drink dus voldoende. Wees matig met alcohol
• Slaaphouding. Door ervoor te zorgen dat je voeten hoger liggen dan je hoofd stroomt er minder bloed naar je benen, wat kramp in de benen schijnt te verminderen. Uit een grote studie is gebleken dat rek- en strekoefeningen helaas geen enkele zin hebben.