Daar zit een luchtje aan...
Ons lichaam kent vele geurtjes, waarvan veel normaal zijn. Zo sta je op met een vieze ochtendadem en ruikt je poep waarschijnlijk ook niet heel lekker. Maar geur kan je ook veel vertellen over je gezondheid. Wanneer is een bepaalde geur niet normaal en moet je aan de bel trekken?
Navel
In je navel kunnen - volgens een onderzoek uit 2012 - meer dan tweeduizend bacteriën leven. Volgens de onderzoekers heeft een gemiddeld mens zo'n 67 bacteriën in de navel. Meestal geeft dit geen problemen. Het is alleen wel verstandig om je navel af en toe te wassen met water en zeep, vooral als je een diepere navel hebt met meer plooien. Met een wattenstaafje kom je er net wat makkelijker bij. Gaat je navel stinken door bijvoorbeeld pus dat eruit komt, dan kan dit wijzen op een ontsteking. Als je een navelpiercing hebt of aan diabetes lijdt, dan loop je meer risico op een navelontsteking.
Oorsmeer
Iedereen heeft oorsmeer. Oren hebben een zelfreinigend vermogen, dus hoef je ze niet schoon te maken. Oorsmeer is in principe geurloos, dus ruik of zie je iets vreemds, dan kan dat wijzen op een infectie. Er kan ook iets in je oor zitten, zoals een prop oorsmeer dat niet naar buiten kan. Je hebt dan last van een verstopt oor. Neem in dit geval contact op met je huisarts.
Slechte adem
De welbekende ochtendadem, wie heeft hem niet? Speeksel zorgt ervoor dat bacteriën die geurtjes veroorzaken geen kans krijgen. Maar doordat je lichaam minder speeksel aanmaakt tijdens je slaap, gaat je adem stinken. Dit gebeurt ook wanneer je honger of dorst hebt. Kauwen geeft het lichaam namelijk een signaal dat het speeksel moet gaan aanmaken. Uiteraard ruik je ook niet fris uit je mond als je ui of knoflook hebt gegeten.
Pas wel op wanneer je op andere momenten anders uit je mond ruikt of een vieze smaak hebt. Dat kan erop wijzen dat er meer aan de hand is. Je kunt dan bijvoorbeeld last hebben van een sinusinfectie (een infectie aan een van de neusbijholten) of een tandvleesaandoening. Of nog vervelender, je kunt het syndroom van Sjögren hebben: een auto-immuunziekte waarbij traan- en speekselklieren ontstoken raken. Hierdoor heb je (onder andere) chronisch droge ogen en een droge mond. Twijfel je over je gezondheid? Neem dan contact op met je huisarts.
Stinkende poep
Normale poep ruikt niet lekker, maar stinkt ook niet. De geur van je poep is een belangrijke indicatie of je spijsvertering goed verloopt. Ruikt je ontlasting veel sterker dan anders en heb je last van klachten als diarree, buikkrampen, een opgeblazen buik of misselijkheid, dan kan er meer aan de hand zijn. Het zijn namelijk vaak parasieten of bacteriën in de ontlasting die voor de stank zorgen. Ook kan je poep stinken doordat voedingsstoffen slecht opgenomen worden. Dit kan bijvoorbeeld komen door een maag-darminfectie, maar ook door coeliakie of de ziekte van Crohn. Neem bij aanhoudende klachten altijd contact op met je huisarts.
Zweet(voeten)
Als je sport, nerveus bent of het gewoon warm hebt, zweet je. Zweet zelf heeft geen geur, maar wel zodra het vermengt met bacteriën op de huid. Deze bacteriën zetten zweetvocht en afvalstoffen om in allerlei andere stoffen. En die ruik je. Maar wist je dat je voeding ook invloed heeft op je zweetgeur? Als je veel knoflook eet, komt die geur uit je poriën. Dit geldt ook voor sterke kruiden (zoals kerrie), uien en alcohol. Wil je frisser ruiken, kun je deze voedingsmiddelen dus beter vermijden.
Zweet je alsnog veel, dan kun je verschillende adviezen uitproberen zoals twee keer per dag douchen, geen synthetische kleding dragen en je oksels ontharen. Heb je vooral last van zweetvoeten? Dan wil het naspoelen met azijnwater weleens helpen. Azijn doodt bacteriën. Bij overmatig zweten (hyperhidrosis) zijn vaak andere methoden nodig.
Sterk ruikende plas
Urine bestaat uit vocht en afvalstoffen. Heb je veel water gedronken, dan is je plas (bijna) geurloos. Bij veel vochtverlies of te weinig vochtopname is je plas juist veel geconcentreerder en zal deze een sterkere geur afgeven. Daarnaast zijn er een aantal afwijkende geuren te herkennen. Zo kunnen bepaalde voedingsmiddelen, zoals asperges, de geur van je plas veranderen (zwavelachtig). Net als supplementen, bijvoorbeeld bij B-vitaminen (metaalachtig). Je plas kan ook naar ammoniak ruiken doordat je (te) veel eiwitten eet. Pas op wanneer je urine een acetongeur heeft of zoet of fruitig ruikt - dit kan een teken van diabetes zijn. Neem in die laatste twee gevallen zeker contact op met je huisarts.
Vieze geur aan penis
Was je je voorhuid niet goed of te weinig, dan ontstaat er een teveel aan talgafscheiding (smegma). Na het plassen blijft er ook vaak wat urine onder de voorhuid achter. Dit kan - samen met het smegma - zorgen voor een vieze geur, jeuk, roodheid en irritatie. Uiteindelijk kan het zelfs leiden tot een ontsteking. Was daarom de penis minimaal een keer per dag met handwarm water. Blijf je een onaangename geur ruiken ondanks het wassen, trek dan op tijd aan de bel. De geur kan namelijk ook komen door bijvoorbeeld een schimmelinfectie, of door stinkende urine die wordt veroorzaakt door een blaasontsteking.
Vaginale geur
Elke vagina ruikt anders. De geur kan (tijdelijk) veranderen door seks, menstruatie of zweet. Als je je vagina niet goed wast of een tampon er te lang in blijft zitten, dan kan het daar sterker gaan ruiken. Bij een visachtige of andere vieze geur die niet weggaat, dan kun je denken aan een infectie of een andere aandoening. Vooral als je ook last hebt van jeuk, branderigheid of afwijkende afscheiding. Je kunt bijvoorbeeld bacteriële vaginose hebben, waarbij bepaalde bacteriën in de vaginale flora overheersen. Een andere mogelijke boosdoener voor je klachten is de Candida albicans-schimmel dat een vaginale schimmelinfectie veroorzaakt. Bij klachten is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.
- Infonu: Mens en Gezondheid
- Máxima Medisch Centrum
- WebMD