Buiktyfus door salmonellabacterie

Ziek van eten of kraanwater

Getty Images

In Azië, Afrika en Zuid-Amerika kan het voedsel minder veilig zijn dan thuis. Zo kun je van het kraanwater op je tropische bestemming buiktyfus krijgen. Wat is het en wanneer is een inenting verstandig?

Buiktyfus is een besmettelijke maag-darmziekte. De oorzaak is een bepaald type salmonellabacterie, de Salmonella typhi. In Nederland komt het zelden voor, maar in het buitenland kun je er wel mee in aanraking komen.

Besmetting

Je loopt deze salmonellabacterie op als je eten of drinken binnenkrijgt dat ermee besmet is. Vaak gebeurt dat door gebrekkige hygiëne. De bacterie zit namelijk in de ontlasting van iemand die buiktyfus heeft of de bacterie bij zich draagt. Wast diegene zijn handen niet goed na een wc-bezoek en maakt hij vervolgens jouw eten klaar, dan kun jij het zo ook krijgen. Via een wc-bril, kraan of deurknop kan de bacterie op je handen terechtkomen en via de handen in je mond.

Symptomen

Ben je besmet, dan word je na gemiddeld acht tot veertien dagen ziek. Je krijgt koorts die langzaam toeneemt, diarree of obstipatie, hoesten, hoofdpijn en buikpijn en hebt minder trek in eten. Soms ontstaan er rode vlekken op de huid. Na een tijdje kun je je suf gaan voelen. Je kunt erg ziek worden en zelfs overlijden aan onbehandelde buiktyfus.

Buiktyfus voorkomen

Ga je twee weken of langer naar een gebied waar veel buiktyfus voorkomt, dan is het verstandig om je tijdig te laten inenten. Dat kan door middel van een injectie die drie jaar bescherming biedt. Je kunt ook een serie van drie capsules innemen, dat werkt ongeveer een jaar.

Vaccinatie tegen buiktyfus werkt niet 100 procent. Als je ingeënt bent is het risico dat je er last van krijgt kleiner, maar je kan nog steeds geïnfecteerd raken. In landen met een hoog risico zijn daarom strenge hygiënemaatregelen aan te raden:

  • Was regelmatig je handen met water en zeep. In ieder geval voor het eten en als je naar het toilet bent geweest.
  • Drink geen kraanwater, maar alleen water uit verzegelde flessen waarvan je zeker weet dat ze nog niet eerder open gemaakt waren. Misschien drinkt de lokale bevolking zonder problemen water uit de kraan, maar dat is geen garantie dat het leidingwater veilig is voor jou. In landen waar buiktyfus heerst, hebben de bewoners antistoffen opgebouwd tegen de bacterie. Zij krijgen nergens last van, maar toeristen wel.
  • Gebruik geen ijsklontjes, want deze zijn vaak gemaakt van kraanwater.
  • Vermijd salades, rauwkost, ongeschild fruit en ongekookte melkproducten. Schil vruchten zelf.
  • Eet alleen voedsel dat vers gekookt of gebakken is en helemaal gaar is. Dat geldt zeker voor vlees, vis en schaal- en schelpdieren.

Antibiotica

Krijg je buiktyfus, dan heb je antibiotica nodig. In orale vorm of toegediend via een infuus in het ziekenhuis. Was zo lang je de bacterie bij je draagt je handen vaak en grondig met water en zeep. Maak eten op een hygiënische manier klaar en poets dagelijks de wc. Zo voorkom je dat je de bacterie overdraagt op anderen.

Na het doormaken van buiktyfus ben je er tijdelijk immuun voor. Toch kun je opnieuw ziek worden van de Salmonella typhi-bacterie.

Bron 
  • Nederlands Huisartsen Genootschap
  • RIVM
  • Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR)
  • GGD Reisvaccinaties