Kun je verbranden in de schaduw?

Ja, je kunt in de schaduw verbranden, net zoals je bruin kunt worden als je uit de zon zit. Het gaat allebei wel een stuk langzamer dan in de volle zon.

De zon zendt voortdurend energie uit in de vorm van straling. Een deel daarvan zie je: het licht. Een ander deel bestaat uit ultraviolette straling (uv-straling), niet zichtbaar voor het menselijk oog. Je huid verbrandt als je haar hebt blootgesteld aan te veel uv-straling. Een belangrijke maat hiervoor is de uv-index, oftewel: de zonkracht. Hoe sterker de zonkracht, hoe hoger het risico op verbranding.

Een parasol houdt niet alle ultraviolette straling tegen

De zonkracht wordt sterker naarmate de zon hoger staat, er minder bewolking is, de ozonlaag dunner is - en dus minder ultraviolette straling weg filtert - en de lucht schoner. De hoeveelheid licht is echter ook belangrijk. En niet alleen het directe licht, ook het diffuse, verstrooide licht. Hoeveel licht verstrooid wordt is afhankelijk van de kleur: hoe blauwer het licht, hoe meer verstrooiing door de lucht. Daarom zie je de hemel als blauw, niet zwart. Als de zon heel laag staat bij zonsondergang wordt zowel het directe als het diffuse licht regelmatig rood van kleur, omdat het meeste blauwe licht dan al is verstrooid. Ook witte wolken kleuren bij de juiste omstandigheden dan even rood. Dat is het zichtbare deel, maar ook van die niet zichtbare uv-straling wordt meer dan 70 procent verstrooid. Er is zelfs zoveel uv-straling dat je op een zonnige dag ongeveer de helft van de uv-straling ontvangt via de blauwe lucht en de witte wolken (waar het uv zonder veel verlies doorheen dringt). Een parasol houdt zo'n 40 tot 50 procent van de directe uv-stralen tegen. 50-60 procent bereikt dus alsnog je huid. En dan is er ook nog die verstrooide uv-straling die vanuit de omgeving onder je parasol dringt. Je kunt dus in de schaduw van je parasol - of onder die grote boom - alsnog lelijk verbranden. Insmeren en opletten dus.

Het KNMI maakt dagelijks zonkrachtverwachtingen. Vanaf zonkracht 3 geldt het advies: 'weren, kleren, smeren!'. Zonkracht 5 is een sterke zonkracht en vanaf 7 zeer sterk.

Bescherm jezelf tegen te veel uv-straling

• Vanaf zonkracht 3: weren, kleren, smeren. 
• Blijf vanaf zonkracht 5 tussen 12:00 en 15:00 uur zoveel mogelijk uit de zon.  
• Houd kinderen tot 1 jaar uit de directe zon.   
• Bedek je huid met kleding en draag een pet of hoed met een brede rand.
• Draag een zonnebril met uv-filter.
• Smeer de onbedekte huid regelmatig in met zonnebrandcrème met minstens factor 30 met een sterk uv-A filter, óók als je in de schaduw zit.

Heb je ook een goede vraag? Stuur ons een mail.