IJsklompjes dankzij hormonen en vetverdeling
Veel vrouwen zoeken zodra de temperatuur onder de twintig graden Celsius duikt meteen hun toevlucht in wollen sokken en behaaglijke sloffen. Mannen hebben minder vaak last van koude voeten. Een andere vetverdeling en hormoonspiegel zorgen voor dit verschil. Maar er zijn nog meer theorieën.
Mike Tipton van de University of Portsmouth doet onderzoek naar koude omstandigheden en hoe mensen daarmee omgaan. Volgens hem zijn mensen van oorsprong tropische dieren die niet gebouwd zijn voor winterse temperaturen.
Onze voorouders leefden in warme gebieden rondom de evenaar. Toen ze naar koelere streken trokken, moesten ze zich warm houden met behulp van vuur, kleding en het bouwen van schuilplaatsen. Gelukkig is daar inmiddels ook nog centrale verwarming bijgekomen, maar de koude handen en voeten zijn bij veel vrouwen gebleven. Er zijn verschillende theorieën over de oorzaak van koude vrouwenvoeten.
Vetverdeling
Vrouwen hebben van nature meer vet en minder spiermassa dan mannen. Spiermassa produceert warmte, waardoor mannen het minder snel koud krijgen.
Ook is bij vrouwen het vet beter over het lichaam verdeeld. Dat lijkt lekker warm, zo’n speklaagje overal. In de praktijk zorgt het ervoor dat vrouwen er beter toe in staat zijn om bloed naar belangrijke organen te vervoeren. Dat is een handig overlevingsmechanisme: als het extreem koud is, krijgen de belangrijkste organen zo in ieder geval voldoende warmte. Het nadeel is dat er minder bloed bij de uiteinden van het lichaam terecht komt, waardoor de handen en voeten koud aanvoelen.
Hormonen
Een andere oorzaak van ijsklompjes zijn vrouwelijke geslachtshormonen genaamd oestrogenen. Deze hormonen spelen een belangrijke rol bij de menstruatiecyclus en zwangerschap, maar komen in veel lagere concentraties ook in het lichaam van mannen voor. Oestrogenen beïnvloeden je lichaamstemperatuur, waardoor deze gedurende de cyclus wisselt. Tijdens de menstruatie is de kerntemperatuur van vrouwen gemiddeld een graadje lager.
Ook zorgen hormonen ervoor dat de bloedvaatjes in de handen en voeten tijdelijk vernauwen, waardoor je ze amper meer warm krijgt.
Koude voeten in bed
Je lichaamstemperatuur is niet constant, deze fluctueert gedurende de dag met ongeveer één graad Celsius. Als het donker wordt maakt je lichaam het hormoon melatonine aan. Dankzij dit stofje gaat je lichaamstemperatuur naar beneden, zodat je lijf weet dat het moet gaan rusten. Zowel bij mannen als bij vrouwen daalt 's nachts de lichaamstemperatuur. Bij vrouwen verloopt dat proces een stuk sneller, waardoor ze eerder hun minimumtemperatuur bereiken.
Bovendien zijn vrouwen gevoeliger voor temperatuurverschillen. Vrouwen merken een temperatuurverschil al bij 0,2 graden Celsius, terwijl mannen pas bij 0,4 graden reageren. Dat verklaart mogelijk waarom vrouwen vaker met koude voeten in bed liggen dan mannen.
Aandoeningen
Als je altijd al een koukleum was, is er waarschijnlijk niets aan de hand. Probeer veel te bewegen om de doorbloeding te stimuleren en houd je voeten in de winter lekker warm met dikke wollen sokken. Ook een voetmassage doet wonderen.
Heb je niet alleen koude voeten, maar verkleuren ze ook of zijn ze pijnlijk, dan heb je misschien last van wintertenen of de ziekte van Raynaud.
