Dit zeggen je voeten over je gezondheid

Soms is de manier waarop je loopt het eerste signaal dat je wat mankeert. Opeens grotere passen nemen of een beetje slepen met een been kan erop wijzen dat je minder gevoel hebt in je voeten. Dit kan te maken hebben met zenuwschade als gevolg van diabetes, een infectie of een vitaminetekort. Onzeker lopen of schuifelende pasjes passen bij parkinsonisme en de ziekte van Parkinson.

Koude voeten

Vooral vrouwenvoeten willen nog wel eens in ijsklompjes veranderen. Een andere vetverdeling en hormoonspiegel zorgen voor dit verschil tussen mannen en vrouwen. Heb je altijd twee paar geitenwollen sokken over elkaar nodig? Misschien is je doorbloeding niet optimaal. Dat kan te maken hebben met roken, een hoge bloeddruk of hartproblemen. 

Bij diabetici kunnen de bloedvaatjes en zenuwen in de voeten beschadigd raken. Hierdoor stroomt het bloed minder goed door de voeten, waardoor ze koud aanvoelen. Ook bloedarmoede of een traag werkende schildklier zorgen ervoor dat je sneller koude voeten hebt. Je huisarts kan vaststellen of je last hebt van een van deze onderliggende problemen of dat je gewoon pech hebt met je bevroren tenen.

Wit, blauw, rood

Tenen die eerst wit, dan blauw en vervolgens rood kleuren, duiden op het fenomeen van Raynaud. Bij deze vaataandoening trekken de bloedvaten in de vingers en/of tenen samen bij kou en emoties. De tenen krijgen dan te weinig bloed, waardoor ze ‘dood’ of pijnlijk aanvoelen. Vaak krijgen ze eerst een witte en daarna een donkerblauwe of paarse kleur. Worden ze weer warm, dan kleuren ze rood en gaan ze gloeien. 

Er zijn twee vormen: het primair fenomeen van Raynaud. Dit staat op zichzelf en heeft een onbekende oorzaak. De tweede vorm heet het secundair fenomeen van Raynaud. Dat is Raynaud die ontstaan is als gevolg van een andere ziekte, zoals reuma.

Pijnlijke hiel

De meestvoorkomende oorzaak van een pijnlijke hiel is peesplaatontsteking (plantaire fasciitis). Vaak is het een gevolg van overbelasting door te veel spanning op de peesplaat, bijvoorbeeld door hardlopen of wandelen op slechte schoenen. Vaak treedt daarbij hielspoorvorming op: kalkafzetting aan de hiel. Je merkt vooral ’s ochtends en bij lang stilstaan of stilzitten pijn onder de voet of de hiel. Eenmaal opgewarmd, neemt de pijn vaak af.

Horlogeglasnagels

Horlogeglasnagels zijn nagels met een bolling. Ze komen zowel bij de tenen als bij de vingers voor en ontstaan als het laatste kootje verdikt is. Bij de hand wordt wel over trommelstokvingers gesproken, omdat de vingers dan een beetje lijken op een drumstok: een stok met een bolletje aan het uiteinde.

Horlogeglasnagels of trommelstokvingers komen onder andere voor bij long- en hartziekten. Ze worden ook wel gezien bij mensen met schildklierproblemen of darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn, coeliakie en colitis ulcerosa. De lijst met ziektes waarbij horlogeglasnagels voorkomen is te lang om hier helemaal op te noemen. Ze hoeven niet altijd te betekenen dat je een onderliggende aandoening hebt, in sommige families komen ze zo maar voor, waarschijnlijk door een genetische afwijking.

Hardnekkige wondjes

Voeten met wondjes die maar niet helen, zijn een belangrijke signaal dat je diabetes zou kunnen hebben. Door diabetes kun je minder gevoel hebben in je voeten, waardoor je wondjes niet zo snel opmerkt. Bovendien genezen wonden minder goed als je diabetes hebt. Als je hier niet goed op let, kunnen wonden gaan ontsteken en zweren worden. Goede voetverzorging is dus extra belangrijk voor diabetici. Controleer je voeten dagelijks op blaren, kloofjes, schrammen, wondjes en verkleuringen als je diabetes hebt, ook de onderkant.

Aanhoudende zwelling

Na lang staan, als het warm is of tijdens een lange vliegreis, is het niet vreemd als je voeten tijdelijk wat opzwellen. Deze kwaal is zeker zwangere vrouwen niet onbekend. Blijven je voeten opgezet, dan kan er meer aan de hand zijn. Bijvoorbeeld een slechte doorbloeding, trage schildklier, nierprobleem of bloedpropje. Bij blijvend opgezwollen voeten is een bezoek aan de dokter dan ook aan te raden.

Brand en jeuk

Voetschimmel of een allergie kunnen zorgen voor irritatie en jeuk. Een brandend gevoel past daarnaast bij diabetische neuropathie, een vitamine B-tekort en bijvoorbeeld infectie- en stofwisselingsziekten.

Van veel staan of lopen kunnen je voeten ook gaan branden. Zeker als je schoenen draagt die weinig steun geven, te klein zijn of hoge hakken hebben. Heb je brandende voeten of benen zonder dat daar een zo’n directe aanleiding voor is, dan is het verstandig om langs de huisarts te gaan. Deze kan uitsluiten of je diabetes hebt.

Ineens kramp

Je ligt lekker te slapen tot er een scherpe pijn door je voet trekt: kramp. Hoewel het flink zeer doet, hoeft het weinig te betekenen. Ook gezonde mensen hebben wel eens kramp in een teen, de voet of een been.  Bij zwangeren en 65-plussers komt het vaker voor. Het kan te maken hebben met een tekort aan magnesium of vocht, vermoeidheid en de houding waarin je slaapt. Na een paar minuten trekt de pijn vanzelf weg. Hoe ouder je wordt, hoe vaker spierkrampen voorkomen.

De meeste mensen zoeken geen hulp bij hun nachtelijke spierkramp, terwijl er wel wat aan te doen is. Bij de apotheek is hydrokinine verkrijgbaar, een spierverslappend medicijn dat kramp kan verminderen. Heb je vaak last van kramp, dan kan de apotheek je daarover adviseren.