De 10 meest verkochte kruidenpreparaten
Al eeuwenlang worden kruiden in verschillende culturen gebruikt, omdat ze een geneeskrachtige werking zouden hebben. Veel mensen hebben er baat bij. Is er eigenlijk wetenschappelijk bewijs over de positieve effecten van bepaalde kruiden? Ook zijn er veel vragen over de veiligheid en de werking van kruidensupplementen. De antwoorden op de meest gestelde vragen hebben we voor je op een rij gezet.
Wat zijn kruidensupplementen?
In kruiden en planten zitten veel verschillende werkzame stoffen. Ze kunnen positieve gezondheidseffecten opleveren als je ze in een bepaalde hoeveelheid binnen krijgt. Denk aan kurkuma voor behoud van soepele gewrichten. Of valeriaan en passiebloem voor een goede nachtrust. Met het eten van planten en kruiden krijg je vaak niet genoeg van de werkzame stoffen binnen om een positief gezondheidseffect te behalen. Een kruidensupplement is eigenlijk een manier om zoveel mogelijk van de werkzame stoffen van de plant binnen te krijgen. Kruidensupplementen worden ook wel kruidenpreparaten genoemd en zijn verkrijgbaar als pillen of capsules en soms ook als druppels, poeders of drankjes.
Waarom neem ik een kruidensupplement?
Het aanbod aan kruidensupplementen is enorm. Op de potjes staat welke kruiden er precies in het product zitten, welke werking ze hebben en waarvoor je ze kunt gebruiken. Hieronder de 10 meest verkochte kruidenpreparaten.
| Nederlandse naam | Latijnse naam | Gezondheidseffect |
| Rode zonnehoed | Echinacea purpurea | Ondersteunt een goede weerstand |
| Passiebloem, citroenmelisse, valeriaan | Passiflora incaranta, Melissa officinales, Valeriana officinales | Werkt rustgevend en ontspannend, bevordert de nachtrust |
| Rode gist rijst | Monascus purpureus | Voor het behoud van een normale cholesterolspiegel |
| Kurkuma | Curcuma longa | Voor soepele gewrichten, een goede weerstand en een gezonde spijsvertering |
| Mariadistel | Silybum marianum | Ondersteunt de reinigende werking van de lever |
| Ashwagandha | Withania somnifera | Werkt rustgevend, voor een goede geestelijke balans |
| Cranberry | Vaccinium macrocarpon | Ondersteunt een gezond milieu in de blaas |
| Zilverkaars | Cimicifuga racemosa | Helpt bij overgangsverschijnselen |
| Ginseng | Panax Gingseng | Voor geheugen, concentratievermogen, geestelijke energie en vitaliteit |
| Japanse tempelboom | Gingko biloba | Voor geheugen, concentratievermogen en een goede doorbloeding |
Rode zonnehoed
Echinacea purpurea, ook wel rode zonnehoed genoemd, zou in tijden dat je weerstand wel wat meer ondersteuning kan gebruiken, net dat beetje extra kunnen betekenen.
Passiebloem, citroenmelisse en valeriaan
Passiebloem is een sierlijke bloem en ook bekend vanwege haar rustgevende invloed op het zenuwstelsel. Het helpt wanneer je rusteloos of gespannen bent en om lekker te slapen. Citroenmelisse heeft ook een rustgevend effect en is vooral bekend vanwege de blaadjes die naar citroen ruiken en smaken. De wortel van valeriaan heeft een gunstige invloed op het zenuwstelsel, het biedt ondersteuning bij geestelijke spanning en stresssituaties en bevordert een goede nachtrust.
Rode gist rijst
Monacoline K is de werkzame stof in rode gist rijst en draagt bij aan de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed. Monacoline verlaagt het ongunstige LDL-cholesterol in het bloed en kan tegelijkertijd het gunstige HDL-cholesterol in het bloed verhogen. Een goede verhouding tussen LDL en HDL is belangrijk voor de gezondheid, met name die van hart en bloedvaten.
Kurkuma
Kurkuma is een specerij dat veel in eten wordt gebruikt. De werkzame stof uit de kurkumaplant, curcumine, zou verschillende positieve effecten hebben op het menselijk lichaam. Er wordt nog veel onderzoek naar de werking van kurkuma gedaan. Het zou gunstig zijn voor soepele gewrichten, de spijsvertering, weerstand en er zijn ook aanwijzingen dat het goed is voor het geheugen en concentratievermogen.
Mariadistel
De vrucht van de mariadistel plant wordt al meer dan 2000 jaar gegeten en tegenwoordig verwerkt in voedingssupplementen vanwege de ondersteuning van de reinigende werking van de lever. Silymarine is de meest bekende actieve stof in mariadistel die de reinigende eigenschappen bezit.
Ashwagandha
De wortel van ashwagandha wordt al duizenden jaren traditioneel breed ingezet in India en tegenwoordig veel gebruikt in voedingssupplementen om zijn gunstige werking op de geest en het lichaam. Het ondersteunt een goede gemoedstoestand en werkt ontspannend in situaties van stress.
Cranberry
Voor vrouwen die ondersteuning van de blaas kunnen gebruiken kan cranberry een goede aanvulling zijn. Cranberry wordt daarom al lange tijd gebruikt om de weerstand in de blaas te verhogen. In cranberry’s zitten bepaalde stoffen, proanthocyanides type A, die voorkomen dat bepaalde stofjes zich kunnen hechten aan de blaaswand.
Zilverkaars
Zilverkaars is een plant die verlichting zou bieden bij overgangsverschijnselen als opvliegers, nachtelijk zweten en wisselende stemmingen. De wortel werd traditioneel door de Indianen gebruikt tijdens de menstruatie en in de overgang.
Ginseng
Ginseng is in Azië al duizenden jaren bekend om zijn gezondheidsbevorderende eigenschappen. De wortels van de plant bevatten de actieve ingrediënten, ginsenoïden, welke zowel het lichamelijke als geestelijke uithoudingsvermogen bevorderen.
Gingko biloba
De bladeren van de Ginkgo biloba, ook wel Japanse Tempelboom genoemd, worden verwerkt in voedingssupplementen vanwege het gunstige gezondheidseffect op de bloedsomloop in ons lichaam. Ze bevorderen de doorbloeding wat helpt bij koude handen en voeten. Ook bevordert het de doorbloeding van de hersenen waardoor Ginkgo biloba een positief effect zou hebben op het geheugen en concentratievermogen.
Hoe komt het kruid terecht in een pilletje of capsule?
Planten en kruiden die werkzame stoffen bevatten, worden vaak in grote hoeveelheden geteeld. Als de kruiden volgroeid zijn worden ze geoogst en naar de fabriek vervoerd. De delen van de plant of het kruid waar de werkzame stoffen in zitten, worden vermalen in een machine. Hieraan wordt een oplosmiddel toegevoegd. De werkzame stoffen uit de kruiden trekken in de vloeistof. De vloeistof heet ook wel een kruidenextract. Dit extract kan verkocht worden als druppels of tincturen. Vaak vindt er nog een extra stap plaats waarbij het extract wordt ingedampt tot een droge massa. Zo bevat de droge massa veel werkzame stoffen van het kruid. Vervolgens wordt de droge massa verwerkt in een capsule of tablet.
Waar moet ik op letten als ik een supplement met kruiden neem?
Gebruiksadvies en dagdosering
Dagelijks worden kruiden in voeding gebruikt. Voor de smaak, maar ook voor de mogelijke gezondheidseffecten. In kruidensupplementen komen ze in een grotere hoeveelheid voor. Het advies is om de aanbevolen dosering die vermeld staat op het etiket van het supplement aan te houden en het gebruiksadvies dat op het etiket staat te volgen. Dan hebben ze het beoogde effect en gebruik je ze veilig.
Waarschuwingen
Sommige kruidensupplementen zijn niet geschikt voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven. Ook zijn ze soms niet geschikt voor kinderen en moeten de supplementen altijd buiten bereik van jonge kinderen worden bewaard. Deze waarschuwingen staan op het etiket van het voedingssupplement.
Interactie met geneesmiddelen
De meeste voedingssupplementen kunnen naast geneesmiddelen gebruikt worden. Maar er zijn uitzonderingen. Door gebruik van bepaalde kruidensupplementen kunnen sommige medicijnen sterker of minder werken of zelfs niet meer werken. Wanneer je medicijnen gebruikt, kijk dan altijd op het etiket van het voedingssupplementen of er een waarschuwing staat voor gebruik bij bepaalde geneesmiddelen. Raadpleeg bij twijfel of advies je behandeld arts, therapeut of apotheker. Lees hier welke veel gebruikte kruidensupplementen de werking van medicijnen kan veranderen.
Meer weten over de veiligheid?
Lees ook: Wat zijn de veiligheidseisen voor kruidensupplementen?
Bronnen
Shah, S. A., Sander, S., White, C. M., Rinaldi, M., & Coleman, C. I. (2007). Evaluation of echinacea for the prevention and treatment of the common cold: a meta-analysis. The Lancet infectious diseases, 7(7), 473-480.
Tiralongo, E., Lea, R. A., Wee, S. S., Hanna, M. M., & Griffiths, L. R. (2012). Randomised, double blind, placebo-controlled trial of Echinacea supplementation in air travellers. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2012.
Hadley, S., & Petry, J. J. (2003). Valerian. American family physician, 67(8), 1755-1758.
Ngan, A., & Conduit, R. (2011). A double‐blind, placebo‐controlled investigation of the effects of Passiflora incarnata (Passionflower) herbal tea on subjective sleep quality. Phytotherapy research, 25(8), 1153-1159.
Cases, J., Ibarra, A., Feuillere, N., Roller, M., & Sukkar, S. G. (2011). Pilot trial of Melissa officinalis L. leaf extract in the treatment of volunteers suffering from mild-to-moderate anxiety disorders and sleep disturbances.
Mediterranean journal of nutrition and metabolism, 4(3), 211-218.
EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). (2011). Scientific opinion on the substantiation of health claims related to monacolin K from red yeast rice and maintenance of normal blood LDL cholesterol concentrations (ID 1648, 1700) pursuant to Article 13 (1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal, 9(7), 2304.
Chandran, B., & Goel, A. (2012). A randomized, pilot study to assess the efficacy and safety of curcumin in patients with active rheumatoid arthritis. Phytotherapy research, 26(11), 1719-1725.
Aggarwal, B. B., & Harikumar, K. B. (2009). Potential therapeutic effects of curcumin, the anti-inflammatory agent, against neurodegenerative, cardiovascular, pulmonary, metabolic, autoimmune and neoplastic diseases. The international journal of biochemistry & cell biology, 41(1), 40-59.
Tamayo, C., & Diamond, S. (2007). Review of clinical trials evaluating safety and efficacy of milk thistle (Silybum marianum [L.] Gaertn.). Integrative cancer therapies, 6(2), 146-157.
Chandrasekhar, K., Kapoor, J., & Anishetty, S. (2012). A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian journal of psychological medicine, 34(3), 255.
Wang, C. H., Fang, C. C., Chen, N. C., Liu, S. S. H., Yu, P. H., Wu, T. Y., ... & Chen, S. C. (2012). Cranberry-containing products for prevention of urinary tract infections in susceptible populations: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Archives of internal medicine, 172(13), 988-996.
Shahnazi, M., Nahaee, J., Mohammad-Alizadeh-Charandabi, S., & Bayatipayan, S. (2013). Effect of black cohosh (cimicifuga racemosa) on vasomotor symptoms in postmenopausal women: a randomized clinical trial. Journal of caring sciences, 2(2), 105
CHOI, K. T. (2008). Botanical characteristics, pharmacological effects and medicinal components of Korean Panax ginseng CA Meyer. Acta Pharmacologica Sinica, 29(9), 1109-1118.
Tian, J., Liu, Y., & Chen, K. (2017). Ginkgo biloba extract in vascular protection: molecular mechanisms and clinical applications. Curr Vasc Pharmacol, 15, 532-48.
- NPN
