Plasmocellulaire vulvitis: zeldzame vaginale aandoening
Vulvitis van Zoon is een zeldzame chronische ziekte van de slijmvliezen van de vulva. Er ontstaan hierbij pijnlijke plekken rondom de uitgang van de plasbuis en op de kleine schaamlippen. Het komt vooral voor bij vrouwen in de overgang en oudere vrouwen. Maar ook jongere vrouwen kunnen deze ziekte krijgen. Irritatie door urine speelt mogelijk een rol bij het ontstaan van de aandoening.
Vulvitis van Zoon wordt ook wel vulvitis plasmacellularis of plasmocellulaire vulvitis genoemd en is de vrouwelijke tegenhanger van balanitis van Zoon, hoewel die laatste veel vaker voorkomt. De zeldzame aandoening is genoemd naar de Nederlandse dermatoloog Johannes Jacobus Zoon. De aandoening geeft pijnlijke huidafwijkingen op en rondom de schaamlippen en is lastig te behandelen.
Wat zijn de symptomen van vulvitis van Zoon?
- Begrensde, vochtige, glanzende, rode, blijvende plekken rondom de uitgang van de plasbuis en op de kleine, binnenste schaamlippen.
- Soms ook plekken op de grote, buitenste schaamlippen
- Branderige pijn
- Jeuk
- Pijn bij het vrijen
- Pijn bij het plassen
- Soms zenuwpijn
Wat veroorzaakt vulvitis van Zoon?
De exacte oorzaak vaan vulvitis van Zoon is niet bekend. Er wordt gedacht dat irritatie door urine een rol speelt bij het ontstaan van de aandoening, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor.
Lees ook: dit zegt je urine over je gezondheid
Is het besmettelijk?
Vulvitis van Zoon is niet besmettelijk. Wanneer de huid rustig is, kun je ook gewoon seks hebben. Vrijen wanneer de aandoening is opgelaaid, is niet verstandig omdat de huid van de schaamlippen dan snel beschadigen en de klachten mogelijk nog erger worden.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De huisarts kan aan de plekken bij de plasbuis of op de schaamlippen zien of het om vulvitis van Zoon gaat. Als hij of zij niet zeker is van de diagnose, dan nemen ze onder verdoving een stukje huid weg (een biopt). Dit gebeurt meestal als de arts twijfelt of het niet om een andere aandoening gaat, zoals lichen planus, lichen sclerosus, psoriasis inversa of een (voorstadium van) vulvair plaveiselcelcarcinoom.
Hoe wordt de aandoening behandeld?
Er is geen standaard behandeling voor vulvitis van Zoon. Antibacteriële crèmes of zalven, hormoonzalven of hormooncrèmes en zalven, crèmes die ontstekingen remmen of een combinatie daarvan kunnen de klachten verminderen. Voor eventuele zenuwpijn kunnen pijnstillers worden voorgeschreven. Vulvitis van Zoon geeft vaak lang klachten en artsen kunnen het (nog) niet genezen. Behandeling is om de jeuk- en pijnklachten te verlichten.
Kun je zelf iets doen bij vulvitis van Zoon?
De pijnlijke plekken op de huid door vulvitis van Zoon zijn gevoelig voor infectie met schimmels en/of bacteriën. Goede lokale hygiëne kan helpen om dit te voorkomen.
- Huidarts
- Erasmus MC