Urineverlies door zwangerschap

Ongewild urineverlies wordt ook wel urine-incontinentie genoemd. Hoewel je geen aandrang hebt, verlies je af en toe urine. De hoeveelheid kan variëren van een paar druppeltjes tot een complete plas.

Oorzaak

In de loop van de zwangerschap krijgt een derde van de vrouwen urine-incontinentie, oftewel zwangerschapsincontinentie. Dat komt omdat je spieren door bepaalde hormonen verslappen als je zwanger bent. Dit geldt ook voor de spieren die je gebruikt om je plas op te houden: de bekkenbodemspieren en de sluitspier van de blaas.

Bovendien drukt de groeiende baarmoeder en je baby op je blaas. Zelf word je natuurlijk ook zwaarder gedurende de zwangerschap. Vrouwen met overgewicht en vrouwen die tijdens hun zwangerschap meer dan 12 kilogram aankomen, hebben meer risico op urineverlies.

Hoe werkt de bekkenbodem?

Onder in je buik bevindt zich het bekken. De onderkant van je bekken bestaat uit bindweefsel en spieren, de bekkenbodem. De bekkenbodem houdt je blaas, baarmoeder en het laatste gedeelte van de darm op hun plek. Er zitten openingen in voor de plasbuis, de schede en het eind van de dikke darm. De bekkenbodemspieren zijn altijd een beetje aangespannen en sluiten zo de plasbuis en de darm af zodat je urine en ontlasting ophoudt.

Als je hoest, niest, iets optilt of springt, gaat de druk in de buik omhoog. De bekkenbodemspieren spannen zich dan extra aan, zodat je geen urine verliest. Bij het plassen en poepen moet je de bekkenbodemspieren ontspannen, zodat de urine en ontlasting je lichaam kunnen verlaten.

Zijn de bekkenbodemspieren en de sluitspier van de urinebuis verslapt door zwangerschapshormonen, dan kunnen ze de urinebuis niet goed waterdicht afsluiten. Bij de bevalling worden de bekkenbodemspieren bovendien opgerekt en soms beschadigd. Dat kun je merken bij inspanning, zoals wanneer je hoest, lacht, springt of rent. De bekkenbodemspieren kunnen dan te weinig tegendruk geven, waardoor je urine verliest.

Behandeling zwangerschapsincontinentie

Urine-incontinentie tijdens of na je zwangerschap is natuurlijk hinderlijk. Uit onderzoek is gebleken dat het bij tweederde van de vrouwen beïnvloedt hoe ze zich voelen. Zowel boosheid als depressieve klachten komen veel voor. Ook ervaren veel vrouwen het als een hindernis bij sporten, sociale contacten en dingen buitenshuis ondernemen. 

Hoewel het lastig is, kan urineverlies geen kwaad. Urine-incontinentie die tijdens een zwangerschap ontstaat, gaat meestal weer over na de bevalling. Het spierweefsel wordt vanzelf weer steviger. Na een half jaar heeft ruim de helft van de vrouwen geen klachten meer. Je kunt wel je bekkenbodemspieren trainen: van de vrouwen die daarvoor kiezen, is bijna driekwart een half jaar na de bevalling klachtenvrij. Sterke bekkenbodemspieren helpen urineverlies verminderen, dus je kunt niet vroeg genoeg beginnen met het oefenen met deze spieren.

Een paar druppeltjes urine zijn nog wel op te vangen met een inlegkruisje of maandverband, maar bij heviger urineverlies absorbeert dat onvoldoende. Je kunt hierdoor last krijgen van lekkage of huidirritatie. Stap dan over op opvangmiddelen die bedoeld zijn voor urine-incontinentie.

Wat je zeker niet moet doen, is minder drinken. Probeer gewoon dagelijks anderhalve liter vocht binnen te krijgen, expres weinig drinken helpt niet tegen urineverlies.

Urine of vruchtwater?

Misschien twijfel je of je urine of vruchtwater verliest. Meestal begint een bevalling met weeën, maar soms breken eerst de vliezen. Je verliest dan vocht wat je niet kunt ophouden. Het kan een flinke hoeveelheid zijn, maar je vruchtwater kan ook in kleine beetjes naar buiten lekken.

Het verschil tussen urine en vruchtwater is goed zichtbaar. Vruchtwater is helder, doorzichtig, dun als water, soms rozig omdat er wat bloed bij zit en soms zitten er vlokjes in. Vruchtwater kan ook bruin, groen of okergeel zijn, waarschijnlijk heeft je baby dan in het vruchtwater gepoept. Vruchtwater heeft een specifieke geur, die wel als zoet of weeiig omschreven wordt. Vang als je twijfelt wat vruchtwater op in een helder glas of in maandverband, zodat je de kleur beter kunt zien. De verloskundige kan bovendien testen wat voor vocht het is.

Naar de huisarts

Gaat je urineverlies na je bevalling maar niet over? Wil je meer weten over hoe je je bekkenbodemspieren kunt trainen? Schroom dan niet om je huisarts om hulp te vragen. Deze kan je indien nodig doorverwijzen naar een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in bekkenbodemklachten.