Het toedienen van eiwitten tijdens de slaap is een effectieve manier om spieropbouw te bevorderen. In combinatie met elektrostimulatie krijgt de spieraanmaak nog eens een extra zetje. Dat blijkt uit onderzoek van het Maastricht UMC+.
Bij het ouder worden gaat er spiermassa en -kracht verloren. Als gevolg van ziekte of bedrust kan dat proces extra snel verlopen. Zelfs als iemand slechts vijf dagen aan bed is gekluisterd, gaat er al anderhalve kilo spiermassa verloren.
Bij ouderen is het zeer lastig om de spiermassa vervolgens weer terug op peil te brengen en te houden. Promovendus Bart Groen onderzocht hoe geconsumeerde eiwitten in het lichaam worden omgezet tot spierweefsel en hoe je de aanmaak ervan op een slimme manier kunt bevorderen.
Je bent wat je eet
Eiwitten spelen een voorname rol in de opbouw van spierweefsel. Groen onderzocht daarom eerst hoe eiwitten uit voeding hun weg afleggen in het lichaam. Deze worden in de maag verteerd en afgebroken tot afzonderlijke bouwstenen: aminozuren. Het blijkt dat 55 procent van deze losse aminozuren uit geconsumeerd eiwit beschikbaar komt in de bloedbaan. Een vijfde deel daarvan wordt vervolgens omgezet in spierweefsel. "Het spreekwoord 'Je bent, wat je eet' is hier dan ook letterlijk van toepassing", zegt Groen.
Nachtelijk eiwit
Tijdens de slaap staan veel lichaamsprocessen op een laag pitje, zo ook de aanmaak van spierweefsel. Omdat ouderen die een normaal voedingspatroon volgen toch spiermassa verliezen, bedacht Groen dat er ’s nachts wel eens winst behaald kon worden. De promovendus nam de proef op de som door bij een aantal gezonde ouderen tijdens de slaap 40 gram eiwit via een sonde toe te dienen. Dat leidde tot een verhoogde beschikbaarheid van aminozuren in de bloedbaan. Hierdoor werd de nachtelijke aanmaak van spieren gestimuleerd.
Stroompjes
De promovendus onderzocht daarnaast of zogeheten neuromusculaire elektrostimulatie nog van toegevoegde waarde zou kunnen zijn. Dit is een techniek waarmee spiersamentrekkingen kunnen worden opgewekt door pijnloze, elektrische schokjes. Door deze stimulatie bleek de nachtelijke spieraanmaak nog verder te worden opgeschroefd. Concluderend stelt Groen dat eiwitrijke voeding (voor of tijdens slaap) en elektrostimulatie veelbelovende strategieën zijn om spiermassaverlies tegen te gaan: "We willen graag dat ouderen zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven en dat bedlegerige patiënten zo snel mogelijk herstellen. Het op peil houden van spiermassa en -kracht is daarbij een belangrijke schakel, maar soms is dat lastig. We hebben nu een relatief eenvoudige methode die daarbij kan helpen."
Bart Groen promoveert op 4 november 2016 aan de Universiteit Maastricht op zijn proefschrift.
- Maastricht UMC+
