Hiv (humane immuno-deficiency virus)

Besmettelijke infectieziekte

Getty Images

Wat is hiv? Hiv staat voor humaan immunodeficiëntievirus. Het is een virus dat de afweer van mensen verzwakt en de ziekte aids kan veroorzaken.

Hiv is een besmettelijke infectieziekte en staat als afkorting voor het humane immuno-deficiency virus. Er zijn verschillende vormen van besmetting mogelijk, zoals door onveilige seks of door het gebruik van besmette naalden. Hiv is als retrovirus de veroorzaker van aids en is momenteel nog niet te genezen.

Wat is hiv

Hiv is een infectieziekte in de vorm van een virus die zorgt voor verzwakking van je afweersysteem. Je lichaam krijgt het daardoor moeilijk om het virus te bestrijden. Indien je geen behandeling ondergaat, lijdt hiv tot aids.

De infectieziekte krijg je via besmetting door een ander persoon met het virus of door gebruik van besmette voorwerpen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een drugsverslaafde die een gebruikte naald van een met hiv besmet persoon gebruikt.

Onveilige seks met een persoon die hiv heeft, vormt eveneens een besmettingsgevaar. Bijvoorbeeld als de slijmvliezen van je geslachtsdeel in aanraking komen met sperma, bloed of voorvocht waarin het virus aanwezig is. Of via je keel als je daar een wondje hebt.

Oorzaken van hiv

De besmetting met het virus is de oorzaak van het krijgen van hiv. Er bestaan twee typen van het virus, namelijk type 1 en type 2. In Nederland is er in 95 procent van de gevallen sprake van het overdragen van hiv via onveilige seks.

Naast onveilige seks en gebruik van besmette naalden zijn er nog meer oorzaken voor besmetting aan te wijzen. Bijvoorbeeld besmetting van een baby in de baarmoeder als de moeder het virus bij zich draagt.

Ook bloedtransfusies met besmet bloed zijn als oorzaak aan te wijzen. Daarnaast bestaat de kans op besmetting door ongelukjes. Bijvoorbeeld door het prikken aan een spuit of een naald met geïnfecteerd bloed.

Symptomen

De symptomen van hiv komen ongeveer een week tot zes weken na de besmetting tot uiting. Vaak is de eerste klacht die je krijgt een soort griepachtig gevoel, zoals je een flinke griep ervaart. Je krijgt net als bij griep koorts en je voelt je ellendig. Ook is het mogelijk dat je met huiduitslag te maken krijgt.

Dit zijn doorgaans de eerste verschijnselen die mogelijk wel tot zes weken aanhouden. Een griep gaat sneller voorbij en het is dan ook aan te raden om je te laten testen als je bovengenoemde verschijnselen krijgt.

Bij hiv in een gevorderd stadium doen zich ook andere symptomen voor. Naast koorts is vermoeidheid net als gewichtsverlies een symptoom. Verder zijn er hiv-symptomen in de vorm van nachtzweten, kortademigheid en diarree.

  • Koorts
  • Lamlendig voelen
  • Huiduitslag
  • Vermoeidheid
  • Gewichtsverlies
  • Nachtzweten
  • Diarree
  • Kortademigheid

Overigens bestaat ook de kans dat je jarenlang besmet bent zonder te weten dat je hiv hebt. Deze situatie doet zich voor als je na de eerste symptomen die voorbijgaan verder geen klachten krijgt. Een sluimerende vermoeidheid is mogelijk dan wel aanwezig, net als gezwollen lymfeklieren.

Diagnose

Het is mogelijk om naar je huisarts te gaan om een hiv-test te laten doen. Het is eveneens mogelijk om de test bij door de GGD uit te laten voeren. Er is een bloedafname nodig om de test uit te voeren.

Het bloed ondergaat een test in het laboratorium om de aanwezigheid van hiv-antistoffen te onderzoeken. De uitslag laat een week tot tien dagen op zich wachten, maar dan heb je wel zekerheid of je drager bent van het virus. Een bloedtest is de enige optie om hiv als diagnose te stellen.

Risicofactoren / -groepen

Er zijn zowel risicofactoren als risicogroepen die de kans op hiv vergroten. Onveilige seks is de grootste risicofactor. Seks tussen mannen is de belangrijkste bron van besmetting met het virus. 80 procent van de besmette personen is man.

In Nederland zijn er ongeveer twintigduizend personen besmet met hiv. Ieder jaar komen daar ongeveer achthonderd nieuwe patiënten bij.

Behandeling van hiv

Hiv blijft als virus in je lichaam aanwezig. De behandeling is dan ook niet gericht op genezing. Het doel van de behandeling is het virus te onderdrukken en te voorkomen dat het overgaat in aids.

De medicijnen bestaat uit zogenoemde hiv-remmers en voor de behandeling zijn er meerdere van nodig. Daarom is er bij de behandeling van hiv ook sprake van de zogenoemde combinatietherapie. Het is overigens mogelijk dat de gecombineerde hiv-remmers in een enkele pil zitten.

Het is voor een effectieve behandeling van groot belang dat je de medicijnen op tijd inneemt. De behandeling heeft meer succes als je snel start met de hiv-remmers. De praktijk heeft uitgewezen dat je dan veel gezonder blijft.

Het is bij veel mensen die deze medicijnen nemen niet meer mogelijk om het virus in het bloed te meten. Dat betekent dat het virus dan ook niet meer overdraagbaar is. Gebruik je de medicijnen niet dan krijg je doorgaans al snel weer last van de symptomen.

Prognose

Genezing van hiv is nog niet mogelijk, maar de levensverwachting is gelijk aan die van mensen die geen hiv hebben. Het is dan belangrijk om de combinatietherapie te volgen met de hiv-remmers. Deze medicijnen blokkeren de vermenigvuldiging van het virus.

Je moet als het ware leren leven met hiv als de diagnose eenmaal is gesteld en de behandeling is gestart. Hiv is als besmettelijke infectieziekte doorgaans nog wel een taboe. Je hebt altijd zelf de keuze om je omgeving in te lichten of niet. Er is een lotgenotenvereniging waar het mogelijk is om over je ervaringen te praten.

Heb je een kinderwens? Het is tegenwoordig mogelijk om zonder problemen een kindje zonder hiv te krijgen. Het is dan wel nodig om de juiste maatregelen te nemen.

Goede medicatie maakt het mogelijk om met hiv een hoge leeftijd te bereiken. Het is wel zo dat de kans op het krijgen van een ouderdomsziekte net even wat groter is. Bijvoorbeeld als het gaat om botontkalking of hart- en vaatziekten. Het tijdig opsporen van dergelijke ziekten is dan van belang om deze te behandelen.

Auteur 
Bron 
  • Soa Aids Nederland
  • Radboudumc
  • Aids Fonds
  • Man tot Man