AMSTERDAM - Volwassen kinderen zijn solidair met elkaar in het zorgen voor hun oude ouders: hoe meer zorg de broers en zussen samen geven, des te meer zorg een individueel kind zelf ook geeft. Dat blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam
Kinderen lijken elkaar ook te compenseren wanneer sommige van hun broers en zussen minder mantelzorg zouden kunnen of willen geven. Bovendien is in families waarin kinderen op elkaar lijken de zorgparticipatie van kinderen groter en verdelen kinderen de zorg meer gelijkmatig.
Zorgbelasting
De zorg delen kan voor kinderen gunstig zijn omdat ze dan minder zorgbelasting ervaren, mits er dan geen conflicten tussen mantelzorgers ontstaan. Als de meningen tussen mantelzorgers over zorg verschillen, ervaart een kind alleen maar meer zorgbelasting. Ook verschillen zonen en dochters niet meer in steun aan een ouder.
Zorgverlening complex en divers
Naast de partners van oudere mensen zijn hun volwassen kinderen de voornaamste bron van zorgverlening. Dat kinderen de zorg voor hun ouders met anderen (kunnen) delen staat centraal in het onderzoek van promovenda Tolkacheva.
Zij laat zien dat het proces van zorgverlening complex en divers is. Bovendien toont zij aan dat individuele zorgverlening en zorgbelasting worden beïnvloed door andere potentiële en bestaande zorgverleners, zoals broers en zussen, andere familie, vrienden of buren.
Dochters en zonen
In 1988 gaven dochters hun ouders meer steun dan zonen. Genderrolopvattingen van zonen en dochters spelen daarbij een grote rol. In 2000 waren zonen en dochters echter niet meer verschillend van elkaar wat betreft hun steun aan hun ouders. Het onderzoek lijkt erop te wijzen dat verschillen tussen mannen en vrouwen in steun aan een ouder aan het veranderen zijn.
Grotere betrokkenheid
Tolkacheva ontdekte ook dat de belasting die de kinderen ervaren lager is als ze de zorg delen met meerdere mensen en als meer taken onderling worden verdeeld. Dit komt niet doordat ze dan minder uren zorgen, maar mogelijk omdat ze dan meer betrokkenheid ervaren door samen te zorgen.
Een kind ervaart ook minder belasting als de zorg voor een langer periode wordt gedeeld: hoe langer de zorg wordt verdeeld, hoe minder zorgbelasting een kind ervaart. Onenigheden over wat voor soort hulp, met welke frequentie de zorg verleend moet worden en hoe de zorg verdeeld moet worden binnen het zorgnetwerk vergroten de kans op ervaren zorgbelasting.
Onderzoeker Natalia Tolkacheva promoveert 19 september aan de faculteit der Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.
- Vrije Universiteit Amsterdam
