Handleiding voor werken met een psychische aandoening
Heb je een collega met hooikoorts, migraine of diabetes? Vast wel. Ken je ook iemand op je werk die een depressie, bipolaire stoornis of autisme heeft? Die kans is een stuk kleiner. Hoewel psychische aandoeningen veel vaker voorkomen dan je denkt, rust er een groot taboe op. Zeker op de werkvloer. Ervaringsdeskundige Marieke Sweens doorbreekt het met haar boek Werken als een gek, een handleiding voor werknemers met een psychische stoornis en hun werkgevers.
Sweens trapt af met een aantal opvallende cijfers. In totaal krijgt 43,5 procent van de Nederlanders ooit in zijn of haar leven te maken met een psychische aandoening. Het risico dat jij er daar ooit een van zult zijn is dus veel groter dan je kans op een bekende neusallergie als hooikoorts (daar heeft ‘maar’ 33 procent van de bevolking last van). De kans dat één van je collega’s een psychische stoornis heeft, is groot: gemiddeld één op de zes werknemers heeft een psychische aandoening. Kun jij in je team aanwijzen wie dat is? Waarschijnlijk niet.
Veel mensen met psychische problemen houden deze namelijk liever verborgen. Ze zijn bang voor onbegrip en vervelende reacties. Helaas bestaan er nogal wat vooroordelen, zoals dat werknemers met een psychische stoornis vaker ziek zouden zijn, geen stress kunnen verdragen of onbetrouwbare collega’s zijn. Onterecht: vaak gedijen zij – net als iedereen – juist goed bij bijvoorbeeld de structuur, sociale contacten en zingeving die een baan je geeft.
Maak het bespreekbaar
Marieke Sweens erkent in haar boek 'Werken als een gek' dat het een stuk lastiger is om op je werk uit te leggen dat je depressief was dan dat je herstelt van een lichamelijke kwaal, maar pleit toch voor openheid. Alleen door je psychische aandoening bespreekbaar te maken, kun je begrip kweken bij collega’s en de ondersteuning van je werkgever krijgen waar je behoefte aan hebt. Bovendien scheelt het je een hoop smoesjes verzinnen en op je tenen lopen.
Ze geeft hierbij praktische tips over hoe je het gesprek aangaat, wat je wel en niet kunt vertellen en hoe je omgaat met eventuele rare reacties van een leidinggevende. Ook hoe je juist de positieve kanten van een stoornis benut en je talenten naar voren laat komen, komt aan bod. De adviezen voor werknemers worden afgewisseld met al net zo bruikbare tips voor werkgevers.
Persoonlijk
Werken als een gek is tegelijkertijd persoonlijk én informatief. Ondanks het zware onderwerp is het toegankelijk en luchtig geschreven. Sweens vertelt op een indrukwekkende manier over de belemmeringen die ze zelf tegenkwam als gevolg van haar borderline persoonlijkheidsstoornis en hoe ze daarmee omging.
In de eerste helft van het boek wisselt ze haar eigen ervaringen af met adviezen aan lezers die met soortgelijke problemen kampen en hun omgeving. In de tweede helft van het boek gaat ze uitgebreid in op haar geschiedenis en de lange weg die ze aflegde langs diverse behandelaars, verschillende werkplekken en haar anderhalf jaar in een psychiatrische inrichting.
Leerzaam inkijkje
Getty Images
Is het taboe op psychische aandoeningen nu doorbroken? Het zal nog wel even duren voordat het net zo normaal is om bij de koffieautomaat je persoonlijkheidsstoornis te bespreken als een griepje. Marieke Sweens is zelf heel open over haar problematiek en inspireert hopelijk anderen om dat ook te zijn. Daarbij geeft ze nuttige handvatten voor zowel werknemers als werkgevers die met psychische aandoeningen te maken hebben.
Werken als een gek is boeiend voor iedereen die met mensen werkt: het geeft een leerzaam inkijkje in de belevingswereld van collega’s die mentaal wat kwetsbaarder zijn, zodat je hen beter leert begrijpen.
Marieke Sweens werkt bij een gemeente en heeft haar eigen bedrijf Poco Loco. Vanuit haar bedrijf geeft ze workshops over werken met een psychische aandoening en biedt ze wandelcoachtrajecten aan mentaal kwetsbare werknemers die op hun werk niet goed uit de verf komen. Het voorwoord van dit boek is geschreven door Edith Schippers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
