Drinkend eten met soep en smoothies

Soep kan heel goed als slanke maaltijd dienen. Van de vertrouwde tomatensoep maak je gemakkelijk een maaltijdsoep met wat balletjes gehakt, fijngehakte groenten en geraspte parmezaanse kaas. Ook gegratineerde uiensoep of een lekkere volle groentesoep kunnen dienen als een volwaardige maaltijd. Net als de Franse bouillabaisse met grote stukken vis of de Italiaanse minestrone die evenveel varianten kent als er koks bestaan.

Niet alleen in Europa kennen we de lekkerste maaltijdsoepen. In de Maghreb (Noordwest-Afrika) wordt de harira gegeten, Vietnam is het land van de pho-soep, een verfijnde vleesbouillon en Thailand is bekend om zijn tom yam. Ook China, met zijn veelzijdige gastronomie, serveert een hele reeks dunne en dikke rijke soepen met verrassende ingrediënten en ook Japan heeft een culinaire traditie gewijd aan de soep.

Gezond én slank

Soep dankt haar populariteit aan de smaak, het gemak van het bereiden en de natuurlijke ingrediënten. Dat ze dan toch niet wat vaker op tafel verschijnt, heeft vooral te maken met ons gebrek aan verbeelding. Maar de mogelijkheden om te variëren zijn eindeloos. Soep helpt ons groenten te eten en zo de aanbevolen portie vitaminen, mineralen, antioxidanten en voedingsvezels binnen te krijgen. Van groenten die kinderen niet lusten, kun je een soep maken die ze heerlijk vinden.

Een ander voordeel is dat de meeste soepen weinig vetten, cholesterol en calorieën bevatten. Goed voor de lijn dus, tenminste als je oplet met ingrediënten als kaas, room en vlees. En soep stilt de honger uitstekend: bij het eten ervan zet de maag uit, waardoor een gevoel van verzadiging ontstaat en de receptoren in de darmen een signaal naar de hersenen zenden om te stoppen met eten.

Fijne vezels

Dat effect is sterker als de soep niet gezeefd of gepureerd is en dus stukjes bevat. Hoe minder de groenten worden bewerkt, hoe meer de voedingsvezels behouden blijven. Die vezels zorgen voor een vol gevoel en hebben bovendien een gunstig effect op het cholesterolgehalte in het bloed.
Tijdens het koken van groentesoep gaan wel wat vitaminen verloren, zoals vitamine C, maar andere gezonde stoffen, zoals bètacaroteen (wortelen) en lycopeen (tomaten), worden uit soep juist beter in het lichaam opgenomen.

Een grootschalig Frans onderzoek met de titel Suvimax toonde aan dat mensen die regelmatig soep eten meestal in de loop van de dag minder calorieën tot zich nemen, en een lagere body mass index en een lager cholesterolgehalte hebben.

Vergeet niet te kauwen

Hoe gezond en slank soep ook is, het is ook belangrijk om daarnaast voldoende voeding te nemen waarop je flink moet kauwen. Er is een trend gaande naar steeds zachter voedsel: cornflakes, vissticks, drinkontbijt en overheerlijke vruchtensmoothies maken dat onze kaken nog maar weinig te doen hebben.

Maar kauwen moet. De spijsvertering begint immers in de mond met het fijnmalen van voedsel, waarbij het wordt gemengd met speeksel. Daarbij komen enzymen vrij, die een begin maken met de vertering. De mond analyseert het voedsel en stuurt daarover de benodigde informatie naar de hersenen, die op hun beurt de spijsvertering aan het werk zetten.

Als we niet of te weinig kauwen, krijgen de hersenen geen tijd om het verzadigingshormoon aan te maken, waardoor we vaak meer eten dan we nodig hebben. Kauwen blijkt een verzadigend effect te hebben. Hoe beter we kauwen, hoe minder kans op overgewicht.

Hongerhormoon

Uit Chinees onderzoek bleek bovendien dat mensen die veertig keer op iedere hap kauwen minder ghreline (het ‘hongerhormoon’) in hun bloed hebben dan mensen die maar vijftien keer kauwen. Hieruit concludeerden de onderzoekers dat goed kauwen en langzaam eten een effectieve methode is om overgewicht te bestrijden.

Ook tandartsen benadrukken het belang van kauwen. Ze waarschuwen dat verslapping van de kauwspieren de kaken verzwakt. Daardoor wordt het gebit kwetsbaar. Bovendien blijft zacht eten makkelijker aan het tandglazuur plakken en het vergroot daarmee het risico op tandsteen en gaatjes. Voor een goede conditie van de mond raden tandartsen aan geregeld iets te eten waar je je tanden in moet zetten, zoals een wortel of een appel.

Goede afslankhulpjes

Dit alles betekent niet dat je nu alle heerlijke soepen en smoothies maar moet laten staan. Maar overdrijf het niet: smoothie- of soepdiëten zijn bijvoorbeeld geen goed idee. Ze zijn moeilijk vol te houden, te eenzijdig en helpen ook niet bij het blijvend veranderen van de eetgewoonten.

Als je aan de lijn werkt, kun je – naast een uitgebalanceerde voedingswijze – elke week één of twee dagen heel weinig calorieën tot je nemen: niet meer dan 400 of 500 kcal per dag. Dat heet intermittend fasting, dat momenteel een grote rage is in de Verenigde Staten.

Soep is op deze laagcalorische dagen een uitkomst, maar moet natuurlijk niet te veel calorieën bevatten. Een gewone groentesoep (zonder vette mergpijpjes en gehaktballetjes) is prima voor zulke dagen. En denk ook eens aan pompoensoep. Pompoen zit boordevol vitaminen en mineralen en bevat veel vezels die voor een vol gevoel zorgen.