Valincidenten ouderen deels te voorkomen

Dit stelt promovendus Klaas Hartholt, arts-onderzoeker op de afdeling Geriatrie en Traumatologie van het Erasmus MC.

Schade
De laatste 30 jaar is het aantal valincidenten bij ouderen sterk gestegen. In de periode 2007-2009 in Nederland bezochten jaarlijks 72.000 ouderen een Spoedeisende Hulp met de gevolgen van een val. Door de dubbele vergrijzing (meer 80-plussers en een langere levensverwachting) is het aantal ziekenhuisopnamen ten gevolge van een val sterk gestegen, van 14.000 in 1981 tot en met 34.000 in 2008.

Heupfracturen leiden tot ongeveer de helft van de ziekenhuisopnamen. Ook hoofdletsels en fracturen van de pols en arm komen vaak voor bij ouderen. Het aantal ouderen dat met hoofdletsel wordt opgenomen is in de afgelopen tien jaar zelfs verdrievoudigd.

Kostenpost
Een val met letsel kost gemiddeld 9.000 Euro, leidend tot een kostenpost van 674 miljoen Euro per jaar in Nederland. De totale zorgkosten door een val overstijgen hiermee de kosten van bijvoorbeeld diabetes of coronaire hartziekten bij 80-plussers.

Ligduur
Positief is dat de ligduur in het ziekenhuis met tweederde is afgenomen in de laatste twintig jaar. De afname in ligduur heeft ertoe bijgedragen dat de stijging van het aantal patiënten niet heeft geleid tot een grotere vraag in het aantal ziekenhuisbedden. Ook het aantal ouderen dat overleed na een valincident is in de laatste drie decennia van de vorige eeuw sterk afgenomen.

Afremmen
Hartholt pleit voor onderkenning van het probleem, omdat een deel van de valincidenten en letsels mogelijk te voorkomen is door het beïnvloeden van risicofactoren. Het gaat hierbij om adviezen ten aanzien van lichamelijke activiteit, osteoporose en een analyse in een valkliniek.

De onderzoeksgroep is van mening dat door de ontwikkeling, evaluatie en implementatie van preventieve maatregelen, de stijging in het aantal valincidenten en de daaraan gerelateerde zorgbehoefte op langere termijn kan worden afgeremd.