UTRECHT - De hersenen van oudere diabetespatiënten nemen in vier jaar iets in omvang af. Maar nauwelijks meer dan bij gezonde mensen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Jeroen de Bresser van het UMC Utrecht.
Bij diabetespatiënten zijn tekenen van hersenveroudering duidelijker dan bij gezonde mensen. Maar hoe snel de hersenen van deze patiënten verder achteruit gaan, was nog onbekend. Jeroen de Bresser van het UMC Utrecht maakte daarom MRI-scans van de hersenen van 55 diabetespatiënten en 28 gezonde proefpersonen. Hij maakte van alle deelnemers twee hersenscans: bij aanvang van het onderzoek en vier jaar later. De mensen waren gemiddeld 65 jaar.
Kleiner hersenvolume
Bij de start van het onderzoek bleken de diabetespatiënten een kleiner hersenvolume dan de gezonde proefpersonen te hebben. Vier jaar later was het hersenvolume van zowel de diabetespatiënten als de gezonde mensen ruim een procent kleiner geworden, dat is een teken van hersenveroudering.
Bij diabetespatiënten nam het volume van de ventrikels, een hersenstructuur die gevuld is met hersenvocht, meer toe dan bij gezonde proefpersonen. Bij diabetespatiënten nam het volume van het hersenvocht in de ventrikels toe met 15 procent, bij gezonde proefpersonen 11 procent. Het wil zeggen dat de hoeveelheid hersenweefsel bij diabetespatiënten iets meer is afgenomen.
Functioneren hersenen
De veranderingen op MRI-scans hangen samen met het functioneren van de hersenen. Het kleiner worden van de hersenen zou de opmaat kunnen zijn tot cognitieve achteruitgang.
Mensen met diabetes lopen een grotere kans op vroegtijdige achteruitgang van hersenfuncties en het ontstaan van dementie. De schade die hieraan vooraf gaat, ontstaat echter sluipend, blijkt uit het onderzoek van De Bresser.
"De hersenen van diabetespatiënten gaan achteruit, maar slechts langzaam en nauwelijks sneller dan gezonde proefpersonen. Dat is goed nieuws voor diabetespatiënten. Op basis van eerdere onderzoeken dachten we dat de hersenen sneller achteruit zouden gaan." Het is voor het eerst dat de hersenen van diabetespatiënten zo gedetailleerd in de loop van vier jaar gevolgd zijn.
Geen menselijke beoordeling
Om het hersenvolume te berekenen vanuit MRI-scans gebruikte De Bresser slimme computerprogramma’s. De volumeberekening vindt daardoor volledig automatisch plaats en is niet afhankelijk van menselijke beoordeling van de scans.
De Bresser promoveert op 25 augustus aan het UMC Utrecht.
- UMC Utrecht
