Ontsteking door streptokokken of stafylokokken
Het is een ontzettend vervelende huidaandoening die vooral voorkomt op onderbenen, armen en het gezicht: wondroos. De huid wordt rood en pijnlijk als gevolg van een ontsteking van verschillende huidlagen. Je kunt wondroos vaak gemakkelijk herkennen.
De naam wondroos zegt het eigenlijk al: het is een ernstige bacteriële infectieziekte van de huid en het onderhuids vetweefsel rond of bij een wond(je). Het wordt ook wel belroos, cellulitis of erysipelas genoemd. Eigenlijk zijn cellulitis en erysipelas niet helemaal hetzelfde, maar het onderscheid is moeilijk te maken. Cellulitis moet niet verward worden met de bekende ‘sinaasappelhuid’. Deze laatste heet officieel cellulite.
Bacteriën
De ontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën, meestal streptokokken of stafylokokken. De bacteriën komen het lichaam binnen via een wondje zoals een schaafwond, brandwond of operatiewond, maar ook door een puistje of kloofje. Je treft wondroos meestal aan op de benen, armen of het gezicht.
Soms komt de bacterie via een wondje het lichaam binnen bijvoorbeeld op de teen en krijg je de ontsteking in het onderbeen. De wondroos zit dus niet altijd direct rond het wondje. Bij wondroos in het gezicht kan de bacterie ook afkomstig zijn uit de oren, neus of bijholtes.
Verschijnselen
Wanneer je geïnfecteerd raakt door de bacteriën ontstaat er een rode vlek die snel groter wordt, meestal aan een kant van het lichaam. Naast rood wordt de plek vaak warm, dik en pijnlijk. Ook kunnen er blaren of pusblaasjes opkomen. Bij wondroos krijg je vaak last van koorts en kun je rillerig en misselijk worden. Soms zijn de lymfeklieren opgezet: wondroos in het been resulteert bijvoorbeeld vaak in opgezette lymfeklieren in de liezen.
De kans op wondroos is groter bij ophoping van vocht in de onderbenen. Ook kinderen krijgen er vaker mee te maken. Verder worden mensen met diabetes en hartfalen bij de ontsteking meestal erg ziek.
Behandelen
Als je met wondroos bij je huisarts komt, zal hij een antibioticakuur voorschrijven. Tegen pijn kun je paracetamol nemen. Dit kan in combinatie met de antibiotica geen kwaad. Soms zal ook de wond behandeld moeten worden. In een ernstig geval is een ziekenhuisopname soms nodig.
Het is verstandig om de aangedane plek zoveel mogelijk rust te geven. Een been met wondroos kun je het beste omhoog leggen. Bij een ontstoken plek op je arm helpt een mitella bij het stilhouden. Als de wond nog niet helemaal schoon is of wanneer er pus uit loopt, wil een nat verband ook nog wel eens prettig zijn.
Goede hygiëne
Bij een infectie als wondroos is het belangrijk dat je bacteriën niet verspreidt. Op die manier voorkom je (her)besmetting van jezelf en anderen. Laat de ontstoken plek vooral met rust. Krabben en wrijven zijn uit den boze. Verder is een algemene goede hygiëne van belang: was je handen regelmatig met zeep, houd nagels kort, gebruik een eigen (schone) handdoek en was jezelf goed.
Wanneer je vaker last hebt van wondroos moet je de huid regelmatig controleren op wondjes en beschadigingen zoveel mogelijk zien te voorkomen. Ontdek een eventueel wondje zo snel mogelijk en verzorg het goed. Heb je last van vocht in je onderbeen? Draag dan een steunkous om het vocht te verminderen.
En dan?
Na het begin van de antibioticakuur kan de huid nog zeker twee weken rood blijven. Zodra de huid geneest, bestaat er kans op vervellen. Meestal vraagt de huisarts je om nog even terug te komen voor controle. Bij verergering van de pijnklachten of koorts of wanneer het je niet goed lukt om de medicijnen in te nemen is het sowieso verstandig om opnieuw contact te zoeken met je huisarts.
- Nederlands Huisartsen Genootschap
- Apotheek.nl
- Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie