Oorpijn bij het vliegen

Het oor bestaat uit drie delen: het buitenoor (auris externa), het middenoor (auris media) en het binnenoor (auris interna). Het middenoor wordt door de buis van Eustachius verbonden met de neusholte en de keelholte. Deze ongeveer 35 millimeter lange en 2 tot 3 millimeter brede buis, kun je zien als de drukregelaar.

Trommelvlies

De buis van Eustachius laat lucht door van de neus naar het middenoor, zodat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft. Normaal gesproken wordt de druk in het oor continu aangepast aan de druk in de omgeving. Geeuwen, slikken, praten, hoesten en niezen helpen allemaal om de luchtdruk in balans te houden.

Als je in een vliegtuig zit en het vliegtuig gaat hoger vliegen, dan wordt de druk in de cabine geleidelijk lager. De druk in het middenoor kan dan relatief hoog aanvoelen. Het trommelvlies bolt dan enigszins naar buiten op. Als het drukverschil oploopt kan de buis van Eustachius met een 'plop' openspringen. Er komt dan lucht uit het middenoor vrij. Bij het dalen wordt de druk in de cabine juist hoger. De middenoordruk is dan relatief laag en het trommelvlies bolt iets naar binnen. Als de buis van Eustachius nu opent, stroomt er lucht het binnenoor in.

Oorpijn

Normaal gesproken merk je het hoogteverschil dus alleen aan 'ploppende' oren. Mensen die last hebben van hun oren krijgen soms last van pijn of duizeligheid. Bij een verkoudheid of oorontsteking kunnen de slijmvliezen rondom de buis van Eustachius gaan opzwellen. Daardoor is het lastiger om de druk weer gelijk te krijgen en kun je pijn in het middenoor ervaren.

Bij een fikse verkoudheid of oorontsteking wordt het daarom afgeraden om te vliegen. Je kunt last krijgen van acute oorpijn met scherpe steken, slechthorendheid of doofheid en zelfs evenwichtsstoornissen. Meestal gaan deze klachten na een paar uur weer over, maar bij een extreem drukverschil kan het trommelvlies scheuren. De pijn verdwijnt dan, maar een medische behandeling is noodzakelijk.

Tips

Oorpijn is niet altijd te voorkomen, maar je kunt wel een aantal maatregelen nemen om de klachten te verlichten. Het helpt om kauwgom te kauwen, op een snoepje te sabbelen, even flink te slikken of goed te gapen: dit zorgt ervoor dat je oren 'ploppen' en de druk wordt opgeheven. Als je merkt dat je oren dichtklappen, knijp dan voorzichtig in je neus. Doe vervolgens alsof je blaast, maar houd zowel de neus als de mond gesloten. Ook dit helpt de oren om weer open te springen. Blaas vooral niet te hard, dat kan de pijn verergeren.

Je kunt ook gebruik maken van een neusspray. Als je binnen een uur voor het opstijgen en landen de neusspray in beiden neusgaten sprayt, slinken de neusslijmvliezen een beetje. Op die manier komt er minder druk op de oren te staan. Als je veel last hebt van oorpijn kun je ook een pijnstiller slikken. Daarnaast bestaan er oordopjes voor in het vliegtuig.

Huisarts

Wanneer de oorpijn langer dan een halve dag aanhoudt, is het verstandig om een arts te raadplegen. Hetzelfde geldt voor als je oren dicht blijven zitten. In het eerste geval kan er sprake zijn van oorontsteking, zolang je die hebt kun je niet terugvliegen. Bij dichte oren is de kans groot dat een prop oorsmeer tegen het trommelvlies is aangeschoven, ook die kan problemen geven op de terugweg.