Moet je horen!

1. Dicht oor

Ik ben meerdere malen naar de huisarts geweest omdat mijn oor dichtzit. Zij probeert het dan uit te spuiten, maar het lukt niet. Dat is lastig, want ik hoor nu slecht aan één kant. Wat kan ik doen?

"Er zijn bij een dicht oor drie mogelijkheden. Als het probleem alleen overtollig oorsmeer is, kan de huisarts het oorsmeer eerst met druppels zacht maken en daarna uitspuiten. Soms wordt het oorsmeer weggezogen of mechanisch verwijderd met een lisje (haakje). Maar ik neem aan dat de huisarts dit allemaal al heeft geprobeerd.

De oorzaak kan ook een middenoorprobleem zijn. De kno-arts meet dan hoe beweeglijk het trommelvlies is. Als het trommelvlies door vocht niet beweegt, kan hij dit doorprikken, zodat het vocht kan ontsnappen. Tot slot kan de oorzaak van een dicht oor in het binnenoor zitten. Met een gehoortest kan dan worden onderzocht of er gehoorverlies is. Mensen hebben niet altijd in de gaten dat ze minder horen, ze denken soms dat hun oren dichtzitten. In dat geval kan een hoortoestel vaak helpen."

2. Doof oor

Kan ik via mijn tablet mijn gehoor testen? Mocht het niet goed zijn, dan kan ik altijd nog naar een audicien gaan.

"Ja, dat kan via www.hoortest.nl. Deze hoortest is ontwikkeld door het Audiologisch Centrum van het VUmc in Amsterdam in samenwerking met de Nationale Hoorstichting. Binnen enkele minuten krijg je een indruk van de kwaliteit van je gehoor. Mocht daar aanleiding voor zijn, dan adviseert de test je om naar de audicien of huisarts te gaan. Wacht daar niet te lang mee. Ouderen wachten gemiddeld maar liefst tien jaar na het eerste signaal van gehoorverlies totdat ze in actie komen. Daardoor kan hun gehoor harder achteruitgaan dan eigenlijk nodig is."

3. Lui oor

Worden je oren lui als je een gehoorapparaat draagt? Ik kan me voorstellen dat ze dan minder ingespannen worden om geluiden op te vangen. Zo ja, gaat dan je gehoor nog sneller achteruit?

"Oren zijn geen ogen. Van het oog is bekend dat een bril luiheid kan veroorzaken omdat de werking van het oog vooral bepaald wordt door de oogspier. En die kan, zoals elke spier, lui worden. Maar bij het oor zijn amper spieren betrokken. Wél zenuwen, en die kunnen nauwelijks lui worden.
Eerder is het omgekeerde het geval: als je slechter hoort maar geen gehoorapparaat gebruikt, kan de gehoorzenuw juist achteruitgaan doordat hij te weinig prikkels krijgt. Daarom adviseren we mensen altijd een paar maanden een gehoorapparaat op proef te nemen, ook als ze denken dat ze er nog niet aan toe zijn. Na die twee maanden kunnen ze beoordelen of ze er echt baat bij hebben."

4. Gevoelig oor

Mijn man (62) heeft vaak last van zijn oren. Als er wind staat, moet hij watjes in zijn oren. Op de fiets kan hij ook niet zonder watjes. De dokter zegt dat alles goed is, maar ik vind dit niet normaal. Wat vind jij?

"Vermoedelijk is er sprake van overgevoeligheid voor geluid, zogenaamde hyperacusis. Dit uit zich meestal als overgevoeligheid voor 'gewoon geluid', zoals het tikken van een theelepeltje in een kopje of fluitende vogels. Het lijkt erop dat voor jouw man het suizen van de wind pijnlijk is. Soms is dit door training (enigszins) te verhelpen. Op www.nvvs.nl vind je meer informatie over hyperacusis."

Jan de Laat is als klinisch fysicus en audioloog verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en is bestuurslid van de Nationale Hoorstichting.