Waardoor moet ik 's nachts plassen?

Man op het strand in zijn trui op een mooie herfstdag
Getty Images

De laatste jaren moet ik er ’s nachts steeds vaker uit om te plassen. Hoe komt dat en is er iets tegen te doen? Ik ben een man van 72 jaar.

Joris Bartstra, journalist met artsendiploma:

Driekwart van de mannen én vrouwen boven de 70 gaat minstens eenmaal per nacht het bed uit om te plassen. Dat kan meerdere oorzaken hebben.

Om te beginnen hebben we een stofje in ons lichaam dat de uitscheiding van vocht tegengaat. Dat stofje werkt als een soort rem op de blaas: het voorkomt dat we te veel urine aan­maken en daardoor te veel vocht uit­plassen. Dit stofje (anti­diuretisch hormoon, ADH) wordt gemaakt in je hersenen. Als je slaapt is de aanmaak groter dan overdag.

Lichter slapen

Maar… naarmate je ­ouder wordt, ga je vaak lichter ­slapen en maak je ook ­minder ADH aan. Daardoor raakt je blaas ’s nachts eerder ­gevuld dan voorheen. En ­omdat je lichter slaapt, merk je die volle blaas eerder op – en word je dus wakker. Daarnaast past er op ­latere leeftijd minder urine in de blaas. Een bijkomend mannending is de prostaat. Als die op ­latere leeftijd groter wordt, krijg je eerder aandrang om te plassen.

Als u zich verder gezond voelt, kunt u de vochtinname vóór de nacht een beetje beperken. Drink ook liefst geen alcohol voordat u gaat slapen, want alcohol verlaagt de aanmaak van ADH en verhoogt de vochtuitscheiding.

Warm bed

Verder kan een warm bed helpen om minder vaak aandrang te krijgen. In een koud bed trekken de bloedvaatjes in de huid samen. Het bloed wordt dan vanuit de kleine bloedvaatjes in de grote bloed­vaten gedrukt. En vanuit de grote bloedvaten gaat er vocht naar de blaas om te worden uitgeplast. Helpt dit niet genoeg? Dan zou ik naar de huisarts gaan om het probleem in kaart te brengen en bijvoorbeeld hartfalen uit te sluiten. Mensen met hart­falen houden overdag veel vocht vast dat ’s nachts wordt uitgeplast. Hartfalen zorgt verder voor kortademigheid, een slechte conditie en dikke benen. 

Wilt u ook een vraag stellen aan dokter Joris Bartstra?

Stel hier uw vraag. Vergeet niet uw naam, leeftijd en geslacht te vermelden. Als uw vraag ook voor anderen interessant is, zal Joris deze beantwoorden en publiceren in het tijdschrift Plus Magazine.