Aortaklepstenose: vernauwing van je aortaklep

Ernstige hartklepziekten komen voor bij een op de acht ouderen. En gezien de vergrijzing zullen dit soort soort ziekten in de toekomst alleen maar vaker voorkomen. De meest voorkomende hartklepziekte is aortaklepstenose. Wat is dat precies? Hoe herken je het? En is er iets aan te doen?

1. Wat is aortaklepstenose?

De aortaklep zit in de linkerhartkamer, tussen de linkerkamer en de aorta. Als de linkerkamer samentrekt, staat de aortaklep open. Het bloed stroomt dan via de aortaklep het lichaam in. Een aortaklepstenose is een vernauwing van de deze aortaklep, waardoor de hartklep niet helemaal goed open gaat. Als gevolg stroomt het bloed minder gemakkelijk van de linkerhartkamer naar de aorta, het bloed moet immers door een vernauwde klep en dat kost meer kracht. Hierdoor wordt de hartspier dikker en stijver en neemt de pompkracht af. Dit kan leiden tot hartritmestoornissen en hartfalen.

2. Wat veroorzaakt aortaklepstenose?

Aortaklepstenose kan een geboortefoutje zijn. In dat geval zitten de klepbladen zitten voor een deel aan elkaar vast, zijn er twee in plaats van drie klepbladen (bicuspide aortaklep) of zit er extra weefsel boven of onder de klep. Maar een aortaklepstenose is niet altijd aangeboren. Ook ouderdom kan aortaklepstenose veroorzaken. Met de jaren verkalkt de hartklep namelijk en wordt deze minder soepel.

3. Wat zijn de symptomen van aortaklepstenose?

Het verradelijke van aortaklepstenose is dat je er een tijd mee rond kunt lopen zonder dat je het merkt. Als de vernauwing nog niet heel ernstig is, zijn er namelijk weinig klachten. Verergert de aortaklepstenose, dan kan dit pijn op de borst veroorzaken tijdens inspanning. Ook kortademigheid en vermoeidheid zijn klachten die veel voorkomen. Houd de volgende symptomen in de gaten:

• Kortademigheid
• Opgezette voeten
• Pijn op de borst bij inspanning
• Een onregelmatige hartslag
• Moeheid en duizeligheid bij inspanning
• Moeheid zonder dat je je inspant
• Soms flauwvallen

Ervaar je deze symptomen, ga dan altijd naar je huisarts.

4. Hoe wordt aortaklepstenose ontdekt?

De gemakkelijkste manier om aortaklepstenose vast te stellen is te luisteren via een stethoscoop. Zeker aortaklepstenose door verkalking is goed te ontdekken op die manier. Door beschadigingen kan bindweefsel op de hartklep ontstaan en dat verkalkt. Dan hoor je met een stethoscoop een hartruis  aan het begin van iedere hartslag, want de klepslipjes zijn niet meer soepel, waardoor de klep niet meer goed opengaat. Het geruis ontstaat doordat het bloed sneller door de kleinere opening van de aortaklep stroomt. Ook hoor je door de kalk geen sluitingstoon van de klep. De ernst van een hartklepaandoening mag niet onderschat worden en naar het hart luisteren is zo gebeurd. Vraag je arts dus om een regelmatige luistercheck als je je niet lekker voelt of klachten ervaart.

Andere onderzoeken die de arts kan doen:

• Hartfilmpje (ECG): hiermee ziet de arts of de linkerhartkamer van het hart zwaarder belast wordt dan normaal
• Echocardiografie: hiermee bepaalt de arts hoe ernstig de vernauwing is
• Slokdarmecho: hiermee bepaalt de arts of de klep gerepareerd of vervangen moet worden

5. Hoe wordt aortaklepstenose behandeld?

Een tijdige diagnose en verwijzing naar een hartcentrum kan ervoor zorgen dat er op bijna iedere leeftijd goede behandelingsmogelijkheden beschikbaar zijn die de functie van de hartklep herstellen. Hoe ernstig de afwijking is, bepaalt hoe de behandeling verloopt. Bij lichte en gemiddelde vormen van aortaklepstenose is meestal geen behandeling nodig. De cardioloog moet wel regelmatig controleren of de vernauwing toeneemt en schrijft eventueel medicijnen als bètablokkers, plasmiddelen of antistollingsmedicijnen voor. Deze zorgen ervoor dat het hart minder hard hoeft te werken. Medicijnen kunnen een hartklepziekte niet verhelpen. Als er al klachten zijn, is er vaak al sprake van ernstige vernauwing en is een operatie nodig om de hartklep te repareren of te vervangen.

Operatie bij aortaklepstenose

Bij ernstige vormen van aortaklepstenose, of wanneer de patiënt regelmatig flauwvalt, is een operatie nodig. Er zijn verschillende opties:

• Ballondilatatie: de klep wordt opgerekt met een ballonnetje. Dit gebeurt met een katheter tijdens een operatie via de lies
• Hartklepoperatie: de hartchirurg snijdt vastzittende klepbladen los of verwijdert weefsel onder of boven de klep. Vaak blijft een kleine vernauwing over. Het weghalen van weefsel veroorzaakt meestal een kleine lekkage aan de klep
• De klep vervangen door een kunstklep of een biologische klep. De arts zal bij een operatie op volwassen leeftijd eerder voor deze mogelijkheid kiezen. De keus voor een biologische klep of mechanische klep wordt in overleg met de arts genomen.