Bataat: zoete aardappel

Getty Images

De aardappel die hoort bij de Hollandse pot verschijnt steeds minder op tafel. Hij wordt vervangen door pasta, rijst of couscous, maar ook door een meer exotische aardappelvariant. De zoete aardappel, ook wel bataat genoemd. Dit knolgewas zou vele malen gezonder zijn dan de ouderwetse aardappel.

De zoete aardappel komt oorspronkelijk uit Mexico. Het is een exotische vrucht die onder de grond groeit als de knolvormige wortel van een slingerachtige plant. De bataat is een groente, in tegenstelling tot de gewone aardappel. Die wordt in Nederland niet als groente gezien. Toch bereiden we de zoete aardappel vaak op dezelfde manier.

De vorm varieert van rond tot langwerpig en de kleur van lichtgeel tot purperrood. Als je eenmaal zoete aardappel gegeten hebt, zal de smaak je bijblijven. Het is zoet, maar ook wat kruidig.

De oranje zoete aardappel is waarschijnlijk de bekendste soort, aan de buitenkant is deze meestal bruin, rood of roze van kleur. De binnenkant kan echter ook geel of wit zijn en er zijn ook paarse bataten te koop. In de Verenigde Staten zien ze de yam ook als zoete aardappel, maar in Nederland zien we deze variant meer als een cassave.

Kopen en bereiden

Net als de gewone aardappel is de zoete aardappel heel geschikt om te koken en te bakken. Zoete aardappelfrieten uit de oven zijn een echte aanrader, net als puree of een stoofgerecht. Ook in een soep of als rauwe snack met een dipsaus kun je van de zoete aardappel genieten.

Let er bij het kopen van zoete aardappelen op dat je kleinere of middelgrote stevige exemplaren aanschaft, die hebben de meeste smaak. Als de schil verkleurd is of als de bataat uitlopers heeft dan is hij niet meer vers. Bewaren doe je het beste op een koele plaats. Ze zijn dan zeker een week houdbaar.

Je kunt de zoete aardappel geschild en ongeschild bereiden. Het is hoe dan ook zaak om hem goed schoon te borstelen. Net als de gewone aardappel kook je de bataat in 15 tot 20 minuten gaar. In de oven hebben ze vaak iets langer nodig.

Gezonder?

Aan de zoete aardappel worden nogal wat gezondheidsvoordelen toegeschreven. Daarbij wordt gezegd dat hij gezonder is dan de normale aardappel. Zo zou bataat minder effect hebben op de bloedsuikerspiegel. Het klopt dat de glycemische index van de zoete aardappel lager is dan die van de gewone aardappel, maar een glycemische index van 50 is nog steeds niet heel laag.

De bataat is in ieder geval rijk aan bètacaroteen, ook wel bekend als provitamine A. Het gaat hier dan wel om de zoete aardappel met het oranje vruchtvlees. Ook vitamine C is goed vertegenwoordigd. De gewone aardappel bevat rauw echter iets minder kilocalorieën en koolhydraten dan de zoete aardappel. Qua hoeveelheid vezels zijn beide aardappelen sterk vergelijkbaar.

Diabetespatiënten

Er zijn aanwijzingen dat de zoete aardappel erg geschikt is voor diabetespatiënten. Zo worden de suikers uit de bataat, raffinose, pas verteerd in de dikke darm. Dit is een van de redenen dat de suikerspiegel minder schommelt, maar het heeft soms wel winderigheid tot gevolg.

Daarnaast wijst onderzoek uit dat bepaalde stofjes in de bataat het niveau van het eiwithormoon adiponectin in het bloed verhogen. Dit hormoon is belangrijk bij het aanmaken en afbreken van insuline. Vervolgonderzoek zal hier meer duidelijkheid over moeten geven. Mogelijk heeft de zoete aardappel nog meer gunstige effecten - bijvoorbeeld op het gewicht en de stemming - en hangt dit ook samen met het adiponectingehalte in het lichaam. Dit is echter wetenschappelijk onvoldoende bewezen.