4 vragen over bijwerkingen van de griepprik

1. Wat weten we over bijwerkingen van de griepprik?

Om te beginnen: deskundigen noemen de griepprik een van de veiligste vaccins die we hebben, maar een bijwerking kan altijd optreden. Voor deskundige is het een hele puzzel om een gemelde bijwerking te kunnen koppelen aan het vaccin. Want komt die hoofdpijn nu door het vaccin, of door die halve fles wijn van gisterenavond? Daarom is het handig dat er onderzoeken zijn gedaan, waarin het verband tussen vaccin en bijwerking beter gelegd kan worden. De resultaten van het onderzoek zijn verwerkt in de bijsluiter van Influvac Tetra, want zo heet de griepprik die dit jaar wordt gegeven door de huisarts. Het goede nieuws: de meeste bijwerkingen zijn mild en gaan binnen drie dagen weer over. Pijn op de injectieplaats, vermoeidheid en hoofdpijn kwamen zeker bij 1 op de 10 gevaccineerden voor. Minder voorkomende bijwerkingen zijn zweten, spierpijn, gewrichtspijn, rillen en een beroerd gevoel. Dit komt voor bij zeker één op de honderd mensen die deze griepprik krijgen. Koorts komt nog minder vaak voor. Overigens goed om te weten: pas na een week of twee ben je beschermd tegen het griepvirus.

2. Wanneer is een bijwerking gevaarlijk?

De bijsluiter waarschuwt voor ernstige allergische reacties, die zeldzaam zijn, maar wel snelle actie behoeven. 'Lage bloeddruk, versnelde oppervlakkige ademhaling, versnelde hartslag en zwakke polsslag, koude, klamme huid, duizeligheid, wat kan leiden tot flauwvallen (shock). Of een zwelling die het duidelijkst te zien is in het hoofd-halsgebied, zoals zwelling van het gezicht, de lippen, de tong, de keel of een ander deel van het lichaam en die kan leiden tot moeite met slikken of ademhalen (angio-oedeem).', aldus de bijsluiter. Zo'n reactie kan bijvoorbeeld optreden als je allergisch bent of kippeneiwit of bepaalde antibiotica. Die mensen krijgen het advies de griepprik niet te nemen.

3. Ik heb een andere bijwerking. Kan dat ook?

Ja, dat is mogelijk. In de productinformatie voor artsen staat dat er slechts 768 mensen meededen aan het onderzoek van 18-61 jaar en 765 mensen die ouder zijn dan 61 jaar. Dat zijn niet veel mensen, als je bedenkt dat er 3,5 miljoen griepprikken worden gegeven in Nederland alleen al. De deelnemers waren gezond, terwijl nu vooral mensen uit risicogroepen de oproep krijgen. We weten dus nog lang niet alles, al lijkt het vaccin in grote lijnen op griepvaccins van vorige jaren, waar we al veel informatie over hebben. Daarbij  krijgen we sinds twee jaar we een nieuw soort griepvaccin, dat werkt tegen vier griepstammen, in plaats van drie. Tenslotte nog een laatste reden om bijwerkingen serieus te nemen: veel mensen van 73 tot 79 krijgen naast de griepprik ook een pneumokokkenprik (in een andere arm). Naar deze combinatie is nog geen onderzoek gedaan. In de productinformatie van Influvac Tetra staat: ‘Er dient rekening mee te worden gehouden dat bijwerkingen kunnen worden versterkt.’

4. Wat kan ik doen?

Meld de bijwerking in ieder geval bij de huisarts. Verder kun je een melding doen bij het bijwerkingencentrum Lareb. Je kunt daar cijfers vinden van eerder gemelde bijwerkingen bij de griepprik van zeker de afgelopen 20 jaar. Daarin zitten dus meldingen van verschillende griepvaccins door elkaar. Uit die cijfers blijkt bijvoorbeeld dat veel mensen ‘griepachtige’ verschijnselen hebben na de griepprik, zoals hoesten of en loopneus. Deze meldingen worden uitgewisseld tussen landen, zodat artsen meer weten over de bijwerkingen en ervoor kunnen waarschuwen.