14 vragen over de griepprik van 2022

1. Wat is de griepprik?

De griepprik is een vaccinatie tegen het griepvirus. Het is de best mogelijke bescherming tegen het virus. Griep wordt veroorzaakt door het griepvirus (influenzavirus) en is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen. Van griep krijgt men over het algemeen plotseling hoge koorts, hoofdpijn, spierpijn en koude rillingen. Het duurt gemiddeld een tot drie weken voordat mensen weer beter zijn.

2. Voor wie is de griepprik?

De griepvaccinatie is voor mensen met:

• een leeftijd van 60 jaar en ouder. Hier horen ook de mensen bij die vóór 1 mei van het volgend jaar 60 jaar worden;

• een longziekte, zoals astma waarvoor ontstekingsremmers gebruikt worden, COPD en ernstige en langdurige longschade na COVID-19;

• een probleem in de functie van het hart;

• Diabetes type 1 en 2; 

• een nierziekte;

• weinig afweer door een ziekte;

• neurologische en neuromusculaire ziekten;

• zeer ernstig overgewicht;

• dementie;

• een cochleair implantaat;

• een verstandelijke beperking;

• die 22 weken of meer zwanger zijn tussen oktober en 31 december;

• een leeftijd vanaf 6 maanden tot 18 jaar die langdurig salicylaten gebruiken (bijvoorbeeld bij chronische darmaandoeningen).

Ook mensen die in de zorg werken, kunnen een griepprik halen om zichzelf en kwetsbare patiënten te beschermen.

3. Is de griepprik gratis?

Ja, de griepprik is gratis voor mensen uit de doelgroep. Heb je geen uitnodiging, maar wil je wel een vaccinatie tegen de griep, dan betaal je zelf voor de griepprik en het zetten ervan. Soms vergoedt de zorgverzekering de griepprik. Vraag je zorgverzekeraar hiervoor om meer informatie. 

4. Welk vaccin wordt er gegeven in 2022-2023?

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO (World Health Organization) adviseert over de samenstelling van de griepprik. Met informatie over welke virussen er de afgelopen periode rondgingen in verschillende landen, maakt de WHO een inschatting welke vier typen griepvirussen er in de griepprik moeten komen voor de beste bescherming. In Nederland wordt de vier componenten (quadrivalent) griepprik gebruikt. Deze griepprik beschermt tegen vier typen griepvirussen. De bijsluiters zijn te lezen op de website van het RIVM.

5. Wanneer moet ik me laten vaccineren met de griepvaccinatie?

De beste tijd om een griepprik te halen is ieder jaar tussen half oktober en eind november. De afweerstoffen die jouw lichaam aanmaakt, beschermen je meestal ongeveer een half jaar. De griep komt alleen voor in de winter, meestal tussen december en maart. Nadat je de griepprik hebt gekregen, duurt het twee weken voordat het lichaam voldoende afweerstoffen heeft aangemaakt.

6. Wat zijn de bijwerkingen van de griepprik?

De griepprik geeft weinig bijwerkingen, maar het is wel mogelijk dat de plaats van de prik in de arm pijnlijk, rood of dik wordt. Binnen enkele dagen zal dit vanzelf over gaan. Soms voelen mensen zich niet fit na het krijgen van het griepvaccin. Het kan zijn dat je hoofdpijn of een gevoel van weinig energie ervaart.

7. Is een griepprik nodig als je deze een jaar geleden ook al hebt gehad?

De griepprik beschermt ongeveer een half jaar tegen het griepvirus. Om elk griepseizoen beschermt te zijn tegen eventuele (ernstige) gevolgen van de griep, is het belangrijk om jaarlijks de griepprik te laten zetten.

8. Moet ik me laten vaccineren als ik vorig jaar de griep heb gehad?

Omdat griepvirussen steeds veranderen, kun je elk jaar besmet worden met een ander type griep. Dit is ook waarom het griepvaccin ieder jaar een andere samenstelling heeft. De veranderingen van het virus kunnen ook verklaren waarom mensen die zich hebben laten vaccineren, evengoed de griep kunnen krijgen.

9. Is een griepprik nodig als je nog nooit griep hebt gehad?

Als je nog nooit last hebt gehad van een griepbesmetting, hoeft dat niet te betekenen dat je het überhaupt niet kunt krijgen. Wanneer je tot een van de doelgroepen voor de griepprik behoort, is de kans op (ernstig) ziek worden door het griepvirus groter. Er zijn ook mensen die niet merken dat ze griep hebben omdat zij geen klachten ontwikkelen, maar deze groep kan wel weer kwetsbare mensen besmetten. Het niet nemen van de griepprik is dus niet zonder risico.

10. Mogen zwangeren een griepprik krijgen?

De griepprik is veilig voor zwangeren en de baby’s. Zwangeren worden vaker opgenomen in het ziekenhuis dan niet-zwangeren met griep van dezelfde leeftijd. Ook hebben pasgeboren baby’s een hoger risico op ernstige gevolgen van de griep, zoals ziekenhuisopname. De griepprik maakt de kans op griep en de kans op ernstig ziek worden door de griep kleiner.

11. Hoe zit het met de griepprik en borstvoeding?

Het is veilig om borstvoeding te geven na de griepprik. Het vaccin komt niet in de moedermelk, de antistoffen die door de ouder zijn aangemaakt tegen het griepvirus wel. Deze kunnen de baby mogelijk enige bescherming bieden, maar dit zal niet dezelfde bescherming als die na een vaccinatie zijn.

12. Het griepvaccin bevat sporen van antibiotica, maar ik ben allergisch. Kan ik de griepprik evengoed krijgen?

De griepprik kan inderdaad sporen van antibiotica bevatten, maar de kleine restjes die in het vaccin kunnen zitten, hebben bijna nooit reacties tot gevolg. De antibiotica die gebruikt worden voor de griepprik zijn andere dan de antibiotica die meestal via de mond worden genomen.

Heb je een bewezen ernstige allergische reactie (anafylaxie) na gebruik met de antibiotica neomycine, polymyxine B, streptomycine of gentamicine gehad? Dan mag je de griepprik niet krijgen. Overleg in dat geval met de huisarts.

13. Het griepvaccin bevat kippenei-eiwit, maar ik ben allergisch. Kan ik de griepprik evengoed krijgen?

Ook met een kippenei-eiwitallergie kun je gevaccineerd worden. Het is wel belangrijk om de allergie met de arts die de griepprik zet te bespreken. Deze kan met jou de voordelen van de vaccinatie opwegen tegen eventuele risico’s.

14. Krijg je griep van de griepprik?

Van de griepprik kun je geen griep krijgen. Het vaccinatie bevat geen levend virus. Sommige mensen voelen zich niet fit na het krijgen van de griepprik. Zij ervaren hoofdpijn en weinig energie. Dit is geen griep, maar een normale reactie van het lichaam op het vaccin.