Niet besmettelijk of vies, wel vervelend
Eczeem is een heel vervelende huidaandoening die ook bij baby’s veel voorkomt. Wat moet je wel – en niet! – doen als jouw kleintje last heeft van eczeem?
Om te beginnen: ja, eczeem is heel vervelend en een door eczeem aangetaste huid kan er naar uitzien. Maar eczeem is niet besmettelijk en ook niet vies. Lekker met je kleintje knuffelen kan dus absoluut geen kwaad.
Wat is eczeem?
Als een baby eczeem heeft, noemen we dat constitutioneel eczeem, atopisch eczeem of dauwworm. Constitutioneel eczeem uit zich in huidblaasjes, schilfers, roodheid, zwelling, bultjes, kloofjes en/of korstjes. Bij baby’s begint het vaak rond het gezicht (wangen en oren) en op de romp. Deze huiduitslag jeukt, maar juist door te krabben verergeren de problemen. Verder is er sprake van een zeer droge huid.
Hoe komt mijn baby aan eczeem?
De oorzaak van constitutioneel eczeem staat nog altijd niet vast. Momenteel zijn er twee theorieën. De eerste en belangrijkste theorie gaat uit van een verstoorde barrièrefunctie van de huid, waardoor de huid te weinig vocht vasthoudt. De andere theorie gaat uit van een verstoring in het afweersysteem, waardoor het afweersysteem te heftig reageert op bepaalde stofjes. Daarnaast kunnen ook erfelijkheid, bacteriën en allergenen een rol spelen.
In de ene periode kan je baby meer last hebben van eczeem dan in de andere periode. De klachten worden vaak erger tijdens of na griep of in de periode dat de tanden doorkomen. Ook het weer is van invloed: in de winter zijn de klachten vaak erger dan in de zomer omdat de luchtvochtigheid binnenshuis dan lager is. Bij sommige kleintjes zie je echter dat de problemen in de zomer – tijdens het pollenseizoen – toenemen.
Heeft een allergietest zin?
Voor baby’s kan een allergietest zinvol zijn, omdat eczeem bij zuigelingen soms te maken heeft met een voedselallergie. Als je kindje ook maag- of darmklachten heeft, is dat een extra aanwijzing voor een voedselallergie.
Voor volwassenen met constitutioneel eczeem staat de allergietest overigens ter discussie, omdat het onduidelijk is in hoeverre voeding en zaken als huisstofmijt een doorslaggevende rol spelen bij eczeem.
Hoe behandel ik het eczeem van mijn baby?
Ten eerste moet het huidje van je baby niet nog verder uitdrogen. Smeer droge plekken en beginnende eczeemplekjes daarom een of twee keer per dag in met een neutrale zalf of crème die verder uitdrogen voorkomt. Deze zijn gewoon verkrijgbaar bij drogist en apotheek. Daar vind je ook speciale eczeemcrèmes voor gebruik bij licht tot matig eczeem.
Hormoonzalf
Als er sprake is van een heftige uitbraak van eczeem, kan de huisarts een hormoonzalf met corticosteroïden voorschrijven. Een andere naam hiervoor is dermatocorticosteroïden. De corticosteroïden helpen op twee manieren: ze remmen de ontstekingsreactie in de huid en ze helpen tegen de jeuk. Klasse 1 corticosteroïden is het minst sterk, klasse 4 corticosteroïden is het sterkst. Hormoonzalf is volkomen veilig als je het volgens schema gebruikt.
Baby met eczeem: wat je verder nog kunt doen (en laten)
- Probeer zoveel mogelijk te voorkomen dat je baby gaat krabben. Houd daarom de nageltjes kort en doe zo nodig katoenen sokjes om de handjes. Ook kun je de mouwtjes dichtnaaien om het krabben te voorkomen;
- Contact met water droogt de huid verder uit. Een dagelijks badje of elke dag wassen is daarom niet verstandig: twee tot drie keer per week en hooguit vijf minuten is genoeg. Gebruik zo min mogelijk zeep en shampoo. Dep de huid droog en smeer de huid daarna in met een vette zalf of crème zodat de huid beschermd is. Daarmee krijgen jeuk en irritatie minder kans;
- Het Wilhelmina Kinderziekenhuis heeft een online zelfmanagementprogramma ontwikkeld: Leef! Met Eczeem. Dit programma is bedoeld voor jongeren vanaf 18 jaar én voor ouders van kinderen met eczeem;
- Ga je met je baby’tje zwemmen, smeer hem of haar dan van tevoren goed in. Begin daar een paar dagen van tevoren al mee: daarmee maak je de huidbarrière net iets sterker. Houd er goed rekening mee dat de huid van je kleintje glibberig is door de crème of zalf;
- Kies voor luchtige katoenen kleding. Te warme kleding (en ook wollen kleding) kunnen irritatie veroorzaken, waardoor het eczeem erger wordt. Ook synthetische kleding, schurende naden en merklabels kunnen irritatie veroorzaken.
Gaat eczeem ook over?
Ongeveer 40 procent van de kinderen met eczeem raakt dat in de puberteit kwijt. Op de leeftijd van 15 jaar heeft 80 procent geen last meer van eczeem. Helaas zijn er ook kinderen die een chronische vorm van eczeem ontwikkelen of bij wie eczeem jaren later toch weer terugkomt.
Meer weten over eczeem bij baby’s?
- In het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht is veel kennis aanwezig over de behandeling van kinderen met eczeem. Het ziekenhuis doet ook veel wetenschappelijk onderzoek naar eczeem bij kinderen.
- Op de website van het Huidhuis vind je veel nuttige informatie over eczeem en hoe daarmee om te gaan. Huidhuis is een platform voor kinderen met een huidaandoening en hun ouders. Huidhuis is een samenwerking van verschillende ziekenhuizen.
- De VMCE is de patiëntenvereniging voor mensen met constitutioneel eczeem.
- Thuisarts
- NVDV
- Huidhuis