Zo effectief is de boosterprik

Ouderen beschermen met boostervaccin

vaccin-oude-vrouw
Getty Images

Binnenkort ligt hij op de deurmat - de uitnodiging voor een herhaling van het coronavaccin. 8 op de 10 gevaccineerde Nederlanders zou hem nemen. Maar wat weten we over de werkzaamheid van het boostervaccin? Een belangrijk punt: de booster is er om ouderen te beschermen, maar zal niet helpen om de huidige besmettingsgolf te verminderen.

De effectiviteit van de coronavaccins neemt af na een half jaar, met name bij ouderen. Vandaar dat de Gezondheidsraad begin november heeft besloten om een booster te geven, een derde vaccin dat het immuunsysteem weer even goed wakker schudt (of een tweede vaccin na het Janssen-vaccin). Te beginnen bij de 80-plussers. Uit een peiling in opdracht van de NOS blijkt dat 83 procent van de gevaccineerden open staat voor een boosterprik.

Werkt het?

Onderzoek in de NEJM liet bijvoorbeeld zien dat er inderdaad minder mensen besmet raakten in Israël, als ze een boostervaccin hebben gehad. De booster zorgde voor 11 keer minder infecties en 19 keer minder ziekenhuisopnames. In de JAMA stond ook een Israëlisch onderzoek naar de antistoffen in het bloed bij 97 proefpersonen van rond de 70 jaar. Voor het herhaalvaccin hadden mensen gemiddeld 440 AU/ml en 10 tot 19 dagen daarna werd het 25.468 AU/ml. Een flinke stijging dus. Zo zijn er meer onderzoeken naar de booster geweest die lieten zien dat het immuunsysteem inderdaad geactiveerd wordt en dat het aantal besmettingen afneemt. Vandaar dat de boosters van Pfizer en Moderna een registratie hebben gekregen.

Boosters werken niet tegen de golf

De boosters zullen ons echter niet uit de huidige besmettingsgolf helpen, schreef de Gezondheidsraad in haar advies. Hoe dat komt? De vaccins bieden voor 94 procent bescherming tegen ziekenhuisopname en voor 97 procent tegen IC-opname. Bij de meeste mensen is die bescherming nog steeds zo hoog. Echter, het is geen 100 procent. Dus zolang het virus rondgaat, zullen er infecties zijn en gevallen van ernstige ziekte onder gevaccineerden. Bij ouderen werken de vaccins überhaupt al wat minder goed. Nu ook bekend is dat de bescherming afneemt na een half jaar, hebben zij profijt van de booster. De boostercampagne is daarom gericht op een betere bescherming van de ouderen.

Eerste vaccin

Wat helpt dan wel om uit de besmettingsgolf te komen? "De inzet van schaarse vaccins voor primaire vaccinatie is nog altijd de meest effectieve strategie om de wereldwijde sterfte en ziekte door COVID-19 terug te dringen", schreef de Gezondheidsraad. Oftewel: de mensen die nog geen coronavaccin hebben gehad laten vaccineren. Zowel binnen Nederland, als daarbuiten. En daarnaast natuurlijk alle maatregelen die voorkomen dat we het virus aan elkaar doorgeven, zoals afstand houden.

Pfizer of Moderna

Is het nu beter om een booster te krijgen van hetzelfde vaccin, of juist een andere? De Gezondheidsraad adviseert een boosterprik met Pfizer of Moderna, ongeacht welke prik je al eerder had. Zij zijn hiervoor allebei goedgekeurd door de EMA. De bijwerkingen van de boosters zijn ongeveer hetzelfde als bij de eerste vaccinaties, volgens de Gezondheidsraad. Er is wel een verschil: van het Moderna-boostervaccin heb je maar een halve dosis nodig.

Alles over de boostercampagne

Wil je alles weten over de boosterprik? Luister naar deze korte booster-aflevering van onze podcast Gezond Gesprek! In deze aflevering praat Karine Hoenderdos met immunoloog Marjolein van Egmond over de nieuwe Omikron-variant van corona en waarom een boostercampagne nodig is. Ondanks de lockdown, waardoor je misschien het gevoel krijgt dat we 'niets zijn opgeschoten', toont immunoloog Marjolein van Egmond dat er wel degelijk vooruitgang is. Je kunt de aflevering hieronder beluisteren.

Auteur