Wanneer mag je geen COVID-19-vaccinatie?

Voor alle vaccins - dus ook voor het coronavaccin - geldt het advies om het gebruik van het vaccin te vermijden bij:

• een aangetoonde ernstige allergie voor één van de bestanddelen van het vaccin;
• een aangetoond zeer ernstige allergische reactie na een eerdere toediening van hetzelfde vaccin.

De bijsluiter van het coronavaccin van Pfizer/BioNTech met daarin de bestanddelen, en die van het Moderna-vaccin.

Uit de eerste onderzoeken blijkt dat het vaccin werkt bij 95 procent van de gevaccineerden. Zowel bij gezonde mensen als bij mensen met aandoeningen als diabetes, longziekten en hoge bloeddruk is het effectief gebleken. Het vaccin is veilig bevonden en goedgekeurd, maar heel veel is ook nog onduidelijk. Net als met alle medicijnen en vaccins is voorzichtigheid dus geboden.

Zwangerschap

Wanneer er sprake is van een allergie voor één van de bestanddelen kan het vaccin dus niet toegediend worden. Heb je in het verleden (ernstige) allergische reacties gehad? Overleg met je arts of het verstandig is dat je dit vaccin krijgt. Ook zwangere vrouwen wordt afgeraden zich te laten vaccineren en de prik uit te stellen tot na de zwangerschap.

Ook zijn er een aantal zogeheten relatieve contra-indicaties waarbij er opgepast moet worden met het nemen van de prik of het geven van het vaccin uitgesteld moet worden:

• Als je ernstig ziek bent of hoge koorts hebt op de dag van de prik. Dit om verwarring tussen ziekteverschijnselen en bijwerkingen van het vaccin te voorkomen. Bij een lichaamstemperatuur van of hoger dan 38,5°C wordt de vaccinatie uitgesteld.
• Als je klachten hebt die vaak voorkomen bij het coronavirus (koorts, hoesten, loopneus, keelpijn, verlies van reuk en smaak). Laat je dan eerst testen op COVID-19. Mensen met een positieve uitslag kunnen vanaf vier weken na de test gevaccineerd worden.
• Als je COVID-19 gehad hebt, kun je veilig gevaccineerd worden. Maar de aanbeveling is om te wachten tot herstel of om minimaal vier weken na het begin van de symptomen de vaccinatie toe te dienen.
• Ditzelfde geldt als je langdurige klachten houdt na het doormaken van COVID-19. Als er een verslechtering van je gezondheid is kan dat een reden zijn om de vaccinatie uit te stellen. Ook weer om verwarring te voorkomen of de klachten komen door het virus of het vaccin.
• Als je COVID-19 hebt gehad en behandeld bent met medicijnen is het goed om zo'n twee a drie maanden te wachten met het vaccin. Overleg met je arts wanneer dit zo is.

Bloed- en plasmaproducten

Ook na toediening van gewone bloedproducten en plasmaproducten, anders dan plasma met gepoolde COVID-19-antistoffen of monoklonale antistoffen, wordt een interval van 60 dagen geadviseerd.

Anesthesie en vaccinaties

Een andere reden om een COVID-19-vaccinatie uit te stellen, is een geplande medische ingreep onder volledige anesthesie. Overleg met je behandelend arts wat je in dit geval het beste kunt doen.

Epilepsie

Een vaccinatie of koorts na vaccinatie kan bij mensen met epilepsie een convulsie uitlokken. Bij patiënten die bekend zijn met het krijgen van convulsies na vaccinatie of koorts, dient de arts een afweging te maken tussen de voor- en nadelen van de COVID-19-vaccinatie.

Voor mensen met ernstige immuunstoornissen en hiv zijn op dit moment te weinig gegevens bekend over de werkzaamheid en veiligheid van COVID-19-vaccins. Voor deze groep is een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen van een vaccinatie van belang. Behoor je tot deze groep? Overleg dan met je behandelend arts.

Kinderen

Kinderen komen (nog) niet in aanmerking voor het vaccin. Het coronavaccin van Pfizer/BioNTech is goedgekeurd voor jongeren vanaf 16 jaar. In Nederland worden mensen uitgenodigd vanaf 18 jaar. Het vaccin van Moderna is (nog) niet goedgekeurd voor kinderen tot 18 jaar.

Let op: dit artikel betreft (achtergrond)nieuws en is daarom sinds januari 2021 inhoudelijk niet meer aangepast. Kijk voor actuele ontwikkelingen op de website van het RIVM.