De betere behandeling van COVID-19
De corona-uitbraak is nu tien maanden aan de gang. Mensen overleven een corona-infectie vaker en liggen korter in het ziekenhuis. Goed nieuws, maar hoe komt dat?
Deels komt het doordat de nieuwe besmette patiënten gemiddeld jonger zijn dan die uit de eerste golf en doordat ze eerder worden opgenomen. Maar wat ook meespeelt is dat de zorg is verbeterd. Artsen leren iedere dag bij over de behandeling van COVID-19. Hoe zit dat?
Virale remmers
Er zijn grofweg twee strategieën bij de behandeling van covid volgens de Lancet Infectious disease: medicijnen tegen het virus zelf en medicijnen of behandelingen die het lichaam ondersteunen in de strijd tegen de virusaanval. In het begin van de uitbraak was er nog hoop op het oude antimalariamiddel chloroquine, of het soortgelijke hydroxychloroquine. Na klinische onderzoeken vielen deze middelen echter door de mand. Ze worden nu niet meer aangeraden. Veel andere virale remmers zijn ook geprobeerd in onderzoek, tot nu toe zonder doorslaand succes. Alleen remdesivir heeft de eindstreep gehaald: het is geregistreerd als geneesmiddel bij COVID-19 in Europa en Amerika.
Remdesivir
Ook al kreeg de Amerikaanse president Trump remdesivir – dit geneesmiddel is geen wondermiddel. Uit onderzoek blijkt dat je er iets sneller mee opknapt. Ernstig zieke patiënten liggen iets korter in het ziekenhuis, als ze dit middel krijgen. In Nederland wordt remdesivir gegeven in combinatie met dexamethason. Op de sterfte door COVID-19 heeft remdesivir geen effect, volgens de onderzoeken. Daarbij is het middel beperkt beschikbaar – het is in veel ziekenhuizen op.
Dexamethason
Wel een echt succes in de behandeling van COVID is dexamethason, ook een geneesmiddel dat Trump heeft gebruikt. Dit oude corticosteroïde weet echt de sterfte te verlagen. Het aantal doden onder mensen aan de beademing nam met 35 procent af, als zij dexamethason kregen in het RECOVERY-onderzoek.
Bloedverdunners
Patiënten met COVID hebben relatief vaak een diepveneuze trombose of een longembolie, meer nog dan bij andere ernstige infectieziekten. Deze mensen gingen hard achteruit. Toen dat door Nederlandse artsen was ontdekt, is het gebruik van antistolling ingevoerd bij ernstig zieke patiënten.
Antistolling is niet voor iedereen aan te raden. Mensen die thuis uitzieken met COVID, hebben alleen antistolling nodig als ze bedlegerig zijn en in het verleden een longembolie hebben gehad of een diepveneuze trombose, of als zij een actieve vorm van kanker hebben, volgens de huisartsenvereniging NHG. Zij krijgen heparinespuitjes, die ze zelf kunnen toedienen.
Antilichamen uit plasma
Het is nog niet beschikbaar, maar president Trump heeft het toch al gekregen, volgens Amerikaanse kranten: plasma met antilichamen. Als je zelf nog te weinig antilichamen hebt tegen het coronavirus, dan kan een dosis antilichamen van iemand anders helpen om het virus te bestrijden. Dat is de gedachte achter de plasma-behandeling. Sanquin verzamelt al maanden plasma en test in onderzoek of het inderdaad werkt bij COVID. Maar de antwoorden zijn er nog niet, de grote studies hebben nog geen resultaten. Intussen is er een kunstmatig plasma product ontwikkeld door Eli Lilly en Regeneron.
Let op: dit artikel betreft (achtergrond)nieuws en is daarom sinds oktober 2020 inhoudelijk niet meer aangepast. Kijk voor actuele ontwikkelingen op de website van het RIVM.
