Het goede nieuws voor 2023 over longgeneeskunde
Dokters kunnen veel, maar het kan bijna altijd beter. Vijf medisch specialisten doen onderzoek naar nieuwe behandelingen. We vroegen hen naar welke ontwikkelingen zij uitkijken in 2023. Dit keer: Merel Hellemons, longarts en onderzoeker aan het Erasmus MC. Ze doet onderzoek naar long covid-gerelateerde klachten.
“In 2021 was er veel aandacht voor acute covid, maar veel minder voor long covid,” zegt longarts Merel Hellemons. Mensen met long covid – ook wel het post-covid-syndroom genoemd – kunnen lijden aan (extreme) vermoeidheid, spierzwakte, gewichtsverlies, verminderde eetlust, onregelmatige en slecht te beheersen ademhaling, reuk- en smaakstoornissen, geheugen- en concentratieproblemen, en een kort lontje. Dat weten we nu, maar die kennis was er toen nog niet. “Veel long covidpatiënten kregen in 2021 de boodschap dat ze een burn-out hadden, of leden aan psychische klachten,” zegt Hellemons. “Ze hoorden ‘Je moet sporten om conditie op te bouwen’, of ‘Je hebt gewoon een schop onder je kont nodig’.
Meer erkenning voor long covid-patiënten
Gelukkig is er nu veel meer erkenning voor deze patiënten én voor de ernst van de ziekte.”Die erkenning heeft nog een ander voordeel, zegt Hellemons: “Je ziet nu ook meer erkenning voor patiënten die klachten houden na post-infectueuze aandoeningen zoals Q-koorts en de ziekte van Pfeiffer. Die zitten een beetje in dezelfde hoek.”
Long covid komt voor bij mensen van alle leeftijden, maar vaker bij vrouwen tussen 30 en 50 jaar. “Oudere mensen die een covid-infectie hebben doorgemaakt, moeten lichamelijke en cognitieve klachten die daarna zijn ontstaan niet te gemakkelijk toeschrijven aan hun hogere leeftijd”, waarschuwt Hellemons. “Zo is vergeetachtigheid óók een kenmerk van long covid, net zoals een verminderde lichamelijke conditie.”
'Mogelijke oorzaak is een verstoring van het immuunsysteem'
Omdat bij long covid veel en ook uiteenlopende klachten voorkomen, die bovendien flink in ernst kunnen verschillen, is onderzoek ernaar lastig. Hellemons: “Inmiddels is er al wel een begin gemaakt met het ontrafelen van de biologische mechanismen van long covid. Er zijn aanwijzingen dat veel klachten mogelijk worden veroorzaakt door een volledige verstoring van onder andere het immuunsysteem en de stressrespons (de manier waarop het lichaam reageert op stress, red.). Deze inzichten kunnen aanknopingspunten opleveren voor toekomstige behandelingen.”
Wereldwijd onderzoek naar long covid
Door beter inzicht in bepaalde klachten, zijn sommige specifieke behandelingen al wel mogelijk. Hellemons: “Zo is bij kortademigheid over het algemeen geen sprake van longschade, maar is het ademhalingssysteem ontregeld. Dat kunnen we vaak goed behandelen. Voor vermoeidheid en cognitieve klachten geldt dat niet.” Toch is Hellemons positief over de toekomst: “Wereldwijd wordt enorm veel geïnvesteerd in onderzoek naar long covid. Dat gaat zeker wat opleveren, en daar gaan de patiënten in Nederland ook van profiteren.”
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine januari 2023. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!
