Zodra de buitentemperaturen oplopen, start ook de run op airco’s en ventilatoren. Maar hoe zit dat eigenlijk met de kosten? En zijn er ook andere mogelijkheden om het binnen een beetje koel te houden? Kan ik nog een ventilator gebruiken, nu het coronavirus rondwaart? Antwoorden op heel veel vragen over koel blijven bij hitte!
Hitte en het coronavirus
Kan ik zelf thuis wél een ventilator gebruiken?
Geen zorg! Het RIVM meldt dat je voor persoonlijk gebruik gewoon een ventilator kunt gebruiken ter verkoeling. 'Continue ventilatie, 24 uur per dag, is belangrijk voor het verversen van de lucht en draagt bij aan een prettig en gezond binnenklimaat, ook nu met het coronavirus,' aldus het RIVM. Tip: plaats, indien mogelijk, een bevroren waterflesje voor de ventilator voor meer verkoeling.
Ventilatoren worden wel afgeraden in gemeenschappelijke ruimten, in verband met het coronavirus. 'Maak in deze ruimten gebruik van natuurlijk ventilatie en/of goed onderhouden airconditioning.'
Verspreidt airconditioning het coronavirus dan niet?
Volgens het RIVM is het nog niet duidelijk of het gebruik van een mobiele airco in een gemeenschappelijke ruimte zorgt voor een grotere kans op besmetting. Uit voorzorg wordt daarom geadviseerd om enkel mobiele airco’s te gebruiken in gemeenschappelijke ruimten als er geen andere verkoeling mogelijk is. Let daarbij op dat de luchtstroom van de airco niet direct van de ene naar de andere persoon gaat.
Hoe zit het met ouderen?
Mensen die zeventig jaar of ouder zijn, zitten zowel in de risicogroep voor hitte als het coronavirus. Een chronische ziekte of overgewicht verhogen ook het risico. Hoe weet je of je oververhit bent? Ga minimaal dertig minuten in een koele ruimte rusten. Als de lichaamstemperatuur daalt, was je waarschijnlijk oververhit. Doe rustig aan en blijf voldoende drinken. Als je lichaamstemperatuur nog steeds te hoog is, kan dan wijzen op koorts. Je kunt je dan laten testen op het coronavirus. Bel de huisarts of de huisartsenpost. Bel bij een levensbedreigende situatie altijd 112.
Drink voldoende water
Vergeet tenslotte uiteraard niet om voldoende water te drinken. Met name op hogere leeftijd neemt het dorstgevoel af, maar het lichaam droogt nog wel uit. Zorg er dus voor dat je voldoende drinkt, ook als je geen dorst hebt. Je drinkt te weinig als je minder plast dan gebruikelijk of als de urine donker van kleur is.
Prettig koel… begin bij het begin!
Geen zin of geld om gelijk een apparaat aan te schaffen? Doe eerst je voordeel met deze tips:
- Zonwering – liefst aan de buitenzijde van de woning - , gordijnen dicht en ’s avonds, als het afkoelt, ramen en deuren tegen elkaar open zodat de woning kan doortochten.
- Een goed geïsoleerd huis wordt minder snel warm. Is jouw woning nog niet goed geïsoleerd, kijk dan eens of het mogelijk is om bijvoorbeeld dakisolatie en dubbel glas aan te brengen. Op de website van de Rijksoverheid leest je welke financiële regelingen er gelden voor isolatiemaatregelen. Meer informatie hierover vind je ook bij Milieucentraal.
- Ventileer voldoende zodat de luchtvochtigheid laag blijft. Als de luchtvochtigheid te hoog is, wordt het binnenklimaat ietwat klam waardoor je sneller gaat transpireren.
Het is warm in huis, waar kan ik heen?
Is de woning toch nog heet? Dan kun je het beste verkoeling zoeken in de schaduw onder bomen in parken en bij water. 'Zorg hierbij wel voor voldoende afstand tot andere mensen.' aldus het RIVM.
Ik wil toch een airco of ventilator. Welke koelmethode kan ik het best gebruiken?
Grofweg zijn er drie mogelijkheden om je huis te koelen: de airco met split-unit, de mobiele airco (met slang naar buiten) en de ventilator. Als het gaat om de meest effectieve koeling, is de airco met split-unit zonder twijfel de winnaar. Maar… daar betaal je ook voor. En dan hebben we het dus niet alleen over de aanschaf en de vakkundige installatie. Ook qua stroomverbruik vormt zo’n airco een behoorlijke aanslag op de portemonnee.
Ventilator
Een ventilator verlaagt de gevoelstemperatuur met 2 tot 3 graden en verbruikt veel minder stroom dan een airco. Een ventilator met een grote waaier werkt het best, omdat die meer lucht verplaatst. Als het om stroomkosten gaat, is het dan ook slimmer om een grote ventilator neer te zetten dan een paar kleinere exemplaren. Je kunt de ventilator combineren met een ontvochtiger. Zo’n ontvochtiger zorgt voor een lagere luchtvochtigheid in huis en dat maakt de warmte draaglijker.
Waterverdamper
Er zijn ook apparaten die koelen door water te verdampen. Deze apparaten gebruiken geen koudemiddelen en zijn qua stroomverbruik zuiniger. De effectiviteit van deze apparaten hangt echter sterk af van de luchtvochtigheid buiten.
Split-unit airco
Een split-unit airco bestaat uit twee delen: een deel binnen en een deel buiten. Doordat de airco uit twee delen bestaat, koelt hij efficiënter dan airco’s die uit slechts één deel bestaan. Voor wat betreft de kosten: in aanschaf is de split-unit duurder, maar in verbruik is hij goedkoper. Plaatsing, reparatie en onderhoud van een split-unit airco moet worden gedaan door een STEK-erkende installateur. Dat is van belang omdat airco’s schadelijke koudemiddelen bevatten.
Mobiele airco en monoblock airco
De mobiele airco en de monoblock airco hebben een slang die naar buiten gaat. Veel mensen laten de slang uit het raam hangen, maar dan komt er natuurlijk ook veel warme lucht naar binnen. Verstandiger is het om een gat te maken waardoor de slang naar buiten kan. Zorg er dan wel voor dat je het gat ook goed afdicht.
Zo houd je het stroomverbruik in de hand
Hoewel uiteindelijk elke airco veel stroom verbruikt, kun je wel wat dingen doen om dat verbruik in de hand te houden.
- Let er bij de aanschaf op dat het vermogen past bij de grootte van de te koelen ruimte. Een airco met een te laag vermogen moet veel harder werken om de ruimte te koelen, waardoor hij extra veel stroom verbruikt.
- Sommige airco’s kunnen zowel koelen als verwarmen. Heb je zo’n airco, dan is het verstandig twee verschillende temperaturen in te stellen. Je kunt bijvoorbeeld de airco laten koelen als het warmer dan 25 graden wordt en laten verwarmen als de temperatuur onder de 19 graden duikt. Door twee temperaturen in te stellen, hoeft de airco niet steeds te schakelen tussen koelen en verwarmen.
- Stel de airco niet lager in dan nodig. Hoe harder de airco moet koelen, hoe meer stroom hij verbruikt. Daarnaast is een te groot verschil tussen binnen- en buitentemperatuur niet prettig.
- Het is niet nodig om de airco dag en nacht aan te laten staan. Kies er zoveel mogelijk voor om ’s nachts de woning te koelen door ramen en deuren tegen elkaar open te zetten. Om sluipverbruik van stroom te voorkomen, schakel je de airco helemaal uit.
Stroomkosten airco versus ventilator
Volgens Milieucentraal verbruikt een airco 160 tot 430 kWh per jaar. Het precieze verbruik is afhankelijk van het type (split-unit of monoblock) en van het energielabel van de airco. Daarbij rekent Milieucentraal met een jaarlijks gebruik van 184 uur (monoblock) of 320 uur (split-unit). Bij dit verbruik kost een airco 35 tot 100 euro per jaar (prijspeil 2019). Een ventilator verbruikt per jaar ongeveer 15 kWh, wat je ongeveer 3 euro per jaar kost.
Energielabel airco
Om het ‘makkelijk’ te maken, worden er voor de split-units en monoblock-airco’s verschillende energielabels gehanteerd. Dat maakt het vergelijken dus lastig. Een monoblock-airco met energielabel A is net zo energiezuinig als een split-unit met energielabel D. De split-units met label A+ zijn op dit moment de meest zuinige airco’s. Omdat de labelling van airco’s enige tijd geleden is herzien, kun je ook nog 'oude' energielabels in de winkels aantreffen.
Bron: Milieucentraal, Tros Radar, RIVM
